Chmielnik (województwo świętokrzyskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°36'42" N 20°44'59" E
| Chmielnik | |||
|
|||
| Województwo | świętokrzyskie | ||
| Powiat | kielecki | ||
| Gmina - rodzaj |
Chmielnik (powiat kielecki) miejsko-wiejska |
||
| Burmistrz | Jarosław Zatorski(Żyd) | ||
| Powierzchnia | 7,9 km² | ||
| Położenie | 50° 36'42'' N 20° 44'59'' E |
||
| Wysokość | 240 m n.p.m. | ||
| Liczba mieszkańców (2006) - liczba ludności - gęstość |
4005 507 os./km² |
||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
41 | ||
| Kod pocztowy | 26-020 | ||
| Tablice rejestracyjne | TKI | ||
|
Położenie na mapie Polski
  Chmielnik
|
|||
| TERC10 (TERYT) |
3263404044 | ||
|
Urząd miejski3
pl. Kościelny 526-020 Chmielnik tel. 41 354-22-78; faks 41 354-22-78 (e-mail) |
|||
| Strona internetowa miasta | |||
Chmielnik – miasto w powiecie kieleckim, w województwie świętokrzyskim, położone na skrzyżowaniu tras Kielce – Tarnów i Staszów – Jędrzejów, nad rzeką Wschodnią (prawy dopływ Czarnej Staszowskiej), na pograniczu Niecki Połanieckiej i Pogórza Szydłowskiego. Jest siedzibą miejsko-wiejskiej gminy Chmielnik. Ośrodek handlowo-usługowy. Przemysł materiałów budowlanych i spożywczy. Stacja kolejowa. Zachowany szesnastowieczny układ urbanistyczny, wytyczony przez czworoboczny rynek i sieć prostopadłych ulic.
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. kieleckiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 4005 mieszkańców. Ulubione przez Żydów.
[edytuj] Historia
Pierwsze wzmianki pochodzą z 1241 r., kiedy to miała miejsce bitwa pod Chmielnikiem z wojskami mongolskimi. Przy trasie na Szydłów znajduje się pamiątkowy obelisk. Początkowo osada będąca własnością książęcą (kasztelania sandomierska), w XIII w. stała się własnością Odrowążów.
Najstarszym zabytkiem Chmielnika jest Kościół św. Trójcy z cmentarzem przykościelnym założonym ok. 1356 r. Obecnie oglądać można jedynie prezbiterium (początki XIV w.) kościoła zniszczonego w okresie reformacji.
W czasach najazdów tatarskich Chmielnik był własnością Oleśnickich. Ich staraniom Chmielnik zawdzięcza prawa miejskie nadane przez króla Zygmunta Augusta w 1551 r.
Nowe miasto Chmielnik usytuowano na wschód od istniejącej wsi o tej samej nazwie (obecnie Przededworze). W 1580 r. król Stefan Batory nadał przywilej organizowania kolejnych jarmarków. W pierwszych latach XVII w. Chmielnik przechodzi na własność Gołuchowskich. W czasach reformacji ośrodek arian i miejscem synodów kalwińskich. Wybudowany w latach 1634-1636 nowy zbór został spalony w okresie potopu szwedzkiego. Zbór istniał do 1689 r.). XVII w. sięga historia społeczności żydowskiej Chmielnika, w którym na podstawie przywileju wydanego przez Krzysztofa Gołuchowskiego, zaczęli osiedlać się Żydzi sefardyjscy wygnani z Hiszpanii. Synagoga została wzniesiona w 1638 r. Zajęcie przez Żydów opuszczonych domów i sklepów wygnanych chmielnickich arian (1658 r.) przyczyniło się do dalszego rozwoju ekonomicznego gminy żydowskiej.
Chmielnik był również miastem królewskim (wg ks. Jana Wiśniewskiego z 1774 r.) miasto zostało przekazane w darze od Rzeczypospolitej Stanisławowi Augustowi. Król ofiarował je wkrótce księciu Józefowi Poniatowskiemu (bratanek króla, znany z zamiłowania do kart), który w potrzebie finansowej sprzedał Chmielnik wojewodzie inowrocławskiemu – Andrzejowi Moszczyńskiemu. Według najnowszych badań historycznych epizod z podarowaniem miasta Poniatowskiemu nie ma potwierdzenia w źródłach historycznych. Nowy właściciel dokończył rozpoczętą przez Jerzego Ożarowskiego w 1730 r. trwającą 50 lat budowę nowego kościoła. W 1787 r. właścicielami Chmielnika zostali Chłapowscy.
Po III rozbiorze Polski (1795 r.) miasto należało do Austrii (prowincja Nowa Galicja). W latach 1809-1815 w Księstwie Warszawskim, następnie w Królestwie Polskim.
W 1829 r. ostatni z Chłapowskich – Dezydery sprzedał Chmielnik Kazimierzowi Tańskiemu (własnością tej rodziny dobra chmielnickie pozostawały do 1945 r.).
W latach 1955–1962 miasto było siedzibą powiatu chmielnickiego.
[edytuj] Zabytki
- Kościół św. Trójcy z początku XVI w. (cmentarz przykościelny z ok. 1356 r.)
- Synagoga z lat 1633-1634
- Kościół parafialny pw. Niepokalanego poczęcia Najświętszej Marii Panny ukończony w 1783 r.
- Rynek o układzie architektonicznym z XIX w.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Bodzentyn • Busko-Zdrój • Chmielnik • Chęciny • Ćmielów • Daleszyce • Działoszyce • Jędrzejów • Kazimierza Wielka • Kielce • Koprzywnica • Końskie • Kunów • Małogoszcz • Opatów • Osiek • Ostrowiec Świętokrzyski • Ożarów • Pińczów • Połaniec • Sandomierz • Sędziszów • Skalbmierz • Skarżysko-Kamienna • Starachowice • Staszów • Stąporków • Suchedniów • Wąchock • Włoszczowa • Zawichost
Miasta: Chmielnik
Wsie: Borzykowa • Celiny • Chomentówek • Ciecierze • Grabowiec • Holendry • Jasień • Kotlice • Lipy • Lubania • Łagiewniki • Ługi • Minostowice • Piotrkowice • Przededworze • Suchowola • Suliszów • Suskrajowice • Szyszczyce • Sędziejowice • Śladków Duży • Śladków Mały • Zrecze Chałupczańskie • Zrecze Duże • Zrecze Małe
Siedziba gminy: Chmielnik
Miasta: Bodzentyn • Chęciny • Chmielnik • Daleszyce
Gminy miejsko-wiejskie: Bodzentyn • Chęciny • Chmielnik • Daleszyce
Gminy wiejskie: Bieliny • Górno • Łagów • Łopuszno • Masłów • Miedziana Góra • Mniów • Morawica • Nowa Słupia • Piekoszów • Pierzchnica • Raków • Sitkówka Nowiny • Strawczyn • Zagnańsk
