Aleksander Bardini
Z Wikipedii
Aleksander Bardini (ur. 17 listopada 1913 w Łodzi, zm. 30 lipca 1995 w Warszawie) – polski aktor, reżyser teatralny i filmowy oraz pedagog.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
W latach 1932-1939 studiował aktorstwo i reżyserię w Państwowym Instytucie Teatralnym w Warszawie. Jego nauczycielami byli Leon Schiller i Aleksander Zelwerowicz.
Przed wojną Bardini występował w warszawskim Teatrze Polskim. Obie okupacje: sowiecką i niemiecką spędził we Lwowie. Od września 1939 do czerwca 1941, po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną, pracował jako aktor i reżyser w Polskim Teatrze Dramatycznym we Lwowie. Pracę tę wznowił po ponownym zajęciu Lwowa przez Sowietów w lipcu 1944. W 1945 przeniósł się ze lwowskim zespołem do Katowic. Zrealizował tam swoje pierwsze większe przedstawienia, m.in. "Dom otwarty" Michała Bałuckiego. Po pogromie kieleckim w 1946 wyjechał za granicę.
Po powrocie do Polski w 1950 nawiązał współpracę z warszawskim Teatrem Wielkim i Teatrem Polskim. Zrealizował "Intrygę i miłość" Fryderyka Schillera i "Balladynę" Juliusza Słowackiego. Ważnym wydarzeniem stała się jego wystawiona w 1955 inscenizacja "Dziadów" Adama Mickiewicza.
W latach 1958-1960 dyrektor Teatru Ateneum. Wieloletnia praca pedagogiczna w PWST w Warszawie (od 1953 profesor).
Bardini od 1978 wykładał w warszawskiej szkole teatralnej. W latach 70. prowadził popularne programy telewizyjne dla estradowców-amatorów w bloku programowym Studio 2. Nauczał na wydziale dramatycznym Uniwersytetu w Georgii (USA) i w Szkole Muzyczno-Dramatycznej w Sztokholmie.
Po siedmiu sezonach pracy w Teatrze Polskim został kierownikiem artystycznym łódzkiego Teatru im. Stefana Jaracza. Był dyrektorem naczelnym i artystycznym warszawskiego Teatru Ateneum. Współpracował z Teatrem Współczesnym w Warszawie. Od połowy lat 60. gościnnie reżyserował przedstawienia w Teatrze Starym w Krakowie.
Pod koniec lat 70. zrezygnował z reżyserii i zajęć ze studentami. Był członkiem Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego ITI i jurorem na wrocławskim Przeglądzie Piosenki Aktorskiej.
Wśród spektakli, które reżyserował, na uwagę zasługują: "Balladyna", "Henryk IV", "Sen nocy letniej", "Tango", "Stara kobieta wysiaduje" oraz spektakle telewizyjne – "Profesja pani Warren", "Trzy siostry". Zrealizował też dzieła operowe m.in. "Borysa Godunowa", "Otella", "Halkę", "Straszny" dwór". Grali u niego m.in. Andrzej Łapicki, Henryk Borowski, Bronisław Pawlik, Marek Walczewski, Piotr Fronczewski, Władysław Kowalski, Ewa Ziętek, Krystyna Janda, Joanna Szczepkowska.
Bardini stworzył wiele kreacji aktorskich. Za najbardziej znaczące krytycy uważają rolę Peachuma w "Operze za trzy grosze" i Giri w "Karierze Artura Ui". Widzowie zapamiętali go z ról filmowych m.in. w "Sprawie Gorgonowej", "Krajobrazie po bitwie", "Spirali", "Dekalogu".
Pojawiał się w filmach (m.in. u Andrzeja Wajdy, Krzysztofa Zanussiego, Krzysztofa Kieślowskiego) i reżyserował przedstawienia telewizyjne. Zajął się także kształceniem młodzieży na przyszłych aktorów i reżyserów m.in. w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej i Teatralnej w Łodzi.
W 1994 obchodził jubileusz 60-lecia pracy artystycznej i zarazem 80. urodzin. Zmarł 30 lipca 1995 w Warszawie. Został pochowany na Starych Powązkach.
[edytuj] Odznaczenia
Został uhonorowany wieloma odznaczeniami państwowymi, m.in. Krzyżem Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
[edytuj] Filmografia
- 1938: Profesor Wilczur jako lekarz
- 1962: Jutro premiera jako dyrektor teatru
- 1962: Spóźnieni przechodnie jako dyrektor szkoły
- 1963: Mansarda jako Struve
- 1968: Zaliczenie jako profesor Karol Krajewski
- 1969: Urząd jako Adwokat Campilli
- 1970: Krajobraz po bitwie jako Profesor
- 1971: Markheim jako Antykwariusz
- 1972: Ocalenie jako profesor
- 1974: Zabójstwo w Catamount (Pittsville – Ein Safe voll Blut) jako właściciel stacji benzynowej
- 1976: Polskie drogi jako naczelnik poczty
- 1977: Sprawa Gorgonowej jako mecenas Maurycy Axer, obrońca Gorgonowej
- 1978: Spirala jako ordynator
- 1984: Bez końca jako mec. Labrador
- 1984: Baryton jako Leon Stern
- 1986: Utolsó kézirat, Az jako Mák
- 1988: Dekalog II jako ordynator
- 1988: Dekalog IV jako człowiek w windzie
- 1988: Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest jako Profesor Steinberg
- 1988: Dotknięci jako doktor Kazimierz Czerwiński
- 1989: Ostatni dzwonek jako członek jury
- 1990: Korczak jako Czerniaków Adam
- 1991: Podwójne życie Weroniki (Double vie de Véronique, La) jako dyrygent
- 1991: Maria Curie (Marie Curie, une femme honorable) jako Charles Bouvard
- 1992: Dotknięcie ręki (Silent touch, The) jako profesor Kern
- 1992: Kamienna dolina (Valle di pietra, La)
- 1992: Beltenebros jako Bernal
- 1993: Obcy musi fruwać jako Widz na premierze
- 1993: Trzy kolory. Biały jako Notariusz
- 1993: Przeklęta Ameryka (Auf Wiedersehen Amerika) jako Pastor Ladislaus
- 1994: Komisarz Rex – pilot serialu (profesor przyjaciel Richarda Mosera)
