Aleksander Kakowski
Z Wikipedii
Kardynał Aleksander Kakowski | |
Kościół tytularny S. Agostino |
|
Urodzony | 5 lutego 1862, Dębiny |
Święcenia kapłańskie | 30 maja 1886 |
Nominacja biskupia | 7 maja 1913 metropolita warszawski |
Sakra biskupia | 22 czerwca 1913 |
Tytuł prymasa | 1916 |
Kreacja kardynalska | 15 grudnia 1919 |
Za papieża | Benedykta XV |
Zmarł | 30 grudnia 1938, Warszawa |
Dewiza Operari sperare Działać i ufać |
Aleksander Kakowski (ur. 5 lutego 1862 w Dębinach k. Przasnysza, zm. 30 grudnia 1938 w Warszawie), arcybiskup metropolita warszawski. Członek Rady Regencyjnej (1917-1918) i ostatni prymas Królestwa Polskiego.
Pochodził z drobnej szlachty mazowieckiej. Ród Kakowskich wywodził się z miejscowości Kaki w powiecie przasnyskim. Syn Franciszka Kakowskiego herbu Kościesza, powstańca styczniowego i Pauliny z Ossowskich h. Dołęga.
- Uczęszczał do szkoły w Przasnyszu.
- 1878 - ukończył gimnazjum w Pułtusku. Wstąpił do Seminarium Duchownego w Warszawie, następnie do Akademii Duchownej w Petersburgu i Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie.
- 30 maja 1886 - święcenia kapłańskie w Warszawie z rąk abpa Wincentego Teofila Popiela.
- 1887 - wykładowca teologii i literatury polskiej w Seminarium Duchownym w Warszawie.
- 1898 - regens Seminarium przez 12 lat.
- 1901 - kanonik warszawski, następnie prałat.
- 1910 - doktorat z teologii Akademii Duchownej w Petersburgu i jej rektor.
- 22 czerwca 1913 - sakra biskupia w Sankt Petersburgu z rąk bpa Stanisława Zdzitowieckiego.
- 14 września 1913 - ingres do archikatedry św. Jana Chrzciciela w Warszawie.
- 1917-1918 - członek Rady Regencyjnej, do której wszedł za namową abpa Nowowiejskiego.
- 28 listopada 1919 - główny konsekrator nuncjusza apostolskiego abpa Achillesa Rattiego, późniejszego papieża.
- 15 grudnia 1919 - kreowany kardynałem.
- 13 sierpnia 1920 wykazał się niebywałą odwagą - nie dość, że był jednym z tylko trzech dyplomatów, którzy nie opuścili zagrożonej Warszawy, to jeszcze znalazł się wśród żołnierzy pierwszej linii w okopach obronnych wokół miasta Radzymin. Od 1925 używał dożywotnio tytułu Prymas Królestwa Polskiego. Przy jego współudziale w 1925 zawarto konkordat z Watykanem. Jako abp warszawski był inicjatorem budowy wielu kościołów i kaplic. W 1936 zwołał pierwszy synod plenarny biskupów polskich w Częstochowie. Od 1927 brał aktywny udział w organizowaniu Akcji Katolickiej, powołał w związku z tym w 1930 Katolicki Związek Instytucji i Zakładów Wychowawczych Caritas. Zorganizował działalność kleru wśród młodzieży akademickiej, zalecał opiekę nad zabytkami sztuki sakralnej, był inicjatorem utworzenia Muzeum Archidiecezjalnego w 1936. Napisał wiele artykułów i rozpraw z zakresu ustawodawstwa kościelnego.
- 5 czerwca 1930 - baliw i kawaler orderu Honoru i Dewocji w Zakonie Maltańskim.
- 17 czerwca 1938 - kanclerz kapituły Orderu Orła Białego (odznaczony Orderem w 1925).
- 2000 wydawnictwo "Platan" wydało jego pamiętniki.
- 28 września 2006 w Świętym Miejscu, siedzibie parafii, do której należą Dębiny odsłonięto pomnik kardynała autorstwa Wojciecha Henrykowskiego z Makowa Mazowieckiego. Poświęcenia pomnika dokonał biskup płocki Stanisław Wielgus.
[edytuj] Poglądy
Był konserwatystą i uważał, że katolicyzm w Polsce powinien mieć miejsce dominujące w państwie. Z tego powodu sprzeciwiał się m.in. ślubom i rozwodom cywilnym - na skutek prowadzonej przez niego kampanii nie udało się w II Rzeczypospolitej ujednolicić prawa rodzinnego (słynny projekt Komisji Kodyfikacyjnej). Był także przeciwnikiem równouprawnieniu wyznań nie-katolickich w Polsce. W swoich pamiętnikach napisał[1]:
„ | Na osłabionym przez niewolę organizmie Polski usadowiły się pasożyty religijne, społeczne i narodowe, które ją bez litości gryzą i nękają. Pasożytami tymi są: 1) Żydzi osiedli w miastach i w miasteczkach, w przerażającej ilości; 2) sekty heretyckie i schizmatyckie obcej krwi, obcej narodowości, w liczbie około 40, zalegalizowane prawnie przez trzy rządy zaborcze dla osłabienia organizmu polskiego; 3) masoni, wolnomyśliciele i bezwyznaniowcy rekrutujący się przeważnie spośród Żydów i heretyków i prowadzeni przez Żydów | ” |
[edytuj] Bibliografia
- Kardynał Aleksander Kakowski, Z niewoli do niepodległości. Pamiętniki, Kraków 2000, ISBN 83-85222-29-4.
Przypisy
Poprzednik Wincenty Teofil Popiel |
Arcybiskup warszawski 1913-1938 |
Następca August Hlond |
Poprzednik Jan Paweł Woronicz |
Prymas Królestwa Polskiego 1916-1918 |
Następca --- |
Kardynałowie XV-XVIII w. |
Zbigniew Oleśnicki • Fryderyk Jagiellończyk • Stanisław Hozjusz • Andrzej Batory • Jerzy Radziwiłł • Bernard Maciejowski • Jan Albert Waza • Jan Kazimierz • Jan Kazimierz Denhoff • Michał Stefan Radziejowski • Jan Aleksander Lipski |
|
XIX i XX wieku (nieżyjący) |
Włodzimierz Czacki • Albin Dunajewski • Mieczysław Ledóchowski • Jan Puzyna • Edmund Dalbor • Aleksander Kakowski • August Hlond • Adam Stefan Sapieha • Bolesław Kominek • Bolesław Filipiak • Stefan Wyszyński • Władysław Rubin • Karol Wojtyła • Adam Kozłowiecki • Ignacy Jeż |
|
Kardynałowie na emeryturze |
Kazimierz Świątek • Stanisław Nagy • Henryk Gulbinowicz • Andrzej Maria Deskur • Marian Jaworski • Franciszek Macharski |
|
Kardynałowie uprawnieni do udziału w konklawe |
Józef Glemp • Stanisław Dziwisz • Zenon Grocholewski • Stanisław Ryłko |