Balowie
Z Wikipedii
Balowie herbu Gozdawa. Potomkowie tego rodu należą do Gozdawitów. Według Jana Długosza, ma to być "genus polonicus" i mają nosić w herbie lilię biała na czerwonym polu. Ten herb jednak nasuwa przypuszczenia, że rodzina ta przybyła do Polski z Węgier w XIV wieku, gdzie panowała wówczas andegaweńska rodzina o podobnym herbie. Mimo twierdzenia Jana Długosza i innych heraldyków jak Niesiecki ród ten ma pochodzenie węgierskie a nie polskie.
Prof. Przemysław Dąbkowski w pracy "Szkice z życia szlachty ziemi sanockiej " wyraża przypuszczenie, że mogli to być Niemcy, przybyli z Węgier. Imiona ich nie są przecież węgierskie lecz kosmopolityczne. Prawdopodobnie przybyli z północnego wschodu Górnych Węgier z m. Bartfeld, gdzie wpływy niemieckie były wówczas bardzo silne. Wg. prof. Dąbkowskiego, nazwisko Bal nie pochodzi od przezwiska bal lecz jest nazwiskiem wywodzącym się od nazwy miejscowości istniejącem w hrabstwie szaryskim, Bal-potoka niedaleko Bardejowa. Dokumenty nazywają tylko jednego Jana I z nazwiska Balem " ... per Generosum et Nobilem Johannem Bal de Boyska, fidelem nostrum dilectum ... ", pozostali przybierają nazwiska od swych posiadłości.
Protoplastami polskiej linii Balów są Piotr i Paweł. Nazwisko Piotra spotykamy po raz pierwszy w dokumencie erekcyjnym parafii w Humniskach z roku 1409. Podpisał się w nim jako Piotr "hares de Lobetans"dziedzica Nowotańca. Wspomniany Piotr zdaje się być również identycznym Piotrem de Hungaria, któremu Kazimierz III Wielki nadal w dniu 25 czerwca 1361 roku puste miejscowości we wsi Boiska, oraz Dydnię, Temeszów, Jurowce i Srogów.
Za te oraz inne nadania on oraz jego bracia mieli stawiać się na wyprawy wojenne z dwoma łucznikami (cum sagittis). Piotr więc jest protoplastą całego rodu, który bierze nazwisko początkowo ze Zboisk, a potem nazywają się Balami z Nowotańca, a następnie z Hoczwi.
Balowie skolonizowali należące do siebie ziemie w ciągu XV i XVI wieku. Spis podatkowy z 1552 r. wymienia ponad 30 wsi będących własnością Balów, m.in. Wołkowyję, Terkę, Łopienkę, Cisną, Żubracze, Hoczew, Baligród. W XVI wieku przyjmują kalwinizm i przechodzą na katolicyzm dopiero w roku 1667. Rodziny o tym nazwisku żyją w Bieszczadach do dziś.
Spis treści |
[edytuj] I generacja
- Piotr Węgrzyn (Petrus Ungarus) r.1361
- Paweł (brat Piotra, Petrus et Paulus de Ungaria, [1])
- (?)
Przypisy
- ↑ Paweł, ożeniony z Wichną z Temiszowa, założyciel rodu Dedeńskich [w:] Herbarz Bonieckiego. [komentarz: Boniecki nie podaje z jakich źródeł korzystał]
[edytuj] II generacja
- Matjasz ze Zboisk, zw. Czarny (Niger)
[edytuj] III generacja
- Piotr ze Zboisk, Petrus de Boyska, Petrus de Tyrawa, ożeniony z Małgorzatą, 1434 - 1465 chorąży sanocki
- Jerzy Matiaszowicz, syn Matjasza ze Zboisk, właściciel Nowotańca w roku 1437 sprzedaje ojcowiznę bratu Janowi I za 260 marek, a sam przenosi się do Humnisk dając początek rodu Humnickich, jak również Bireckich.
- Jan I Bal, zwany również Jan Bal z Brzozowa, Jan Bal z Nowotańca (ur. - zm. 19 grudnia 1480 Nowotaniec) - od 1441 stolnik sanocki.
- Helena m. z Marcinem ze Smolic r.1440
- Małgorzata r. 1435
- Jadwiga Balówna r. 1435 m. z Mikołajem z Pobidna
[edytuj] IV generacja
- Ewa Żaba za Mikołaja Żabę
- Zuzanna Herburt, za Jana Herburta
- Rozalia Odnowska
- Matjasz II Bal ż. Anna Waszmuntowska, kasztelan sanocki, podkomorzy sanocki,
- Piotr I de Lobetanz, proboszcz p. Nowotaniec
- Mikołaj I Bal r. 1478, ż. Zofia z Pruchnika, stolnik sanocki,
- Michał Bal, ( ur. - zm. 2 lutego 1496 Kraków, syn Jana, prowincjał zakonu Bernardynów, organizuje klasztory w Samborze i Bydgoszczy, w roku 1471 z misją w Pradze, występuje przeciwko Husytom, w roku 1475 na zgromadzeniu kapituły w Neapolu, w roku 1484 na synodzie w Łęczycy, procesy z biskupem poznańskim Górką,
- Barbara Zarszyńska,
- Anna Jaćmierska, II voto Włyńska
- Jerzy Birecki, syn Jerzego Matiaszowicza
[edytuj] V generacja
- Mikołaj II Bal syn Matjasza - z Nowotańca, następnie z Hoczwi, podkomorzy sanocki. W roku 1523 Mikołaj Bal otrzymał wraz z jego towarzyszami Jakubem Freiberger de Cadan oraz wojskim Adamem Wzdowskim pozwolenie od króla Zygmunta na poszukiwanie wszelkiego rodzaju minerałów w ziemiach sanockich i bieckich.
- Barbara Bal
- Anna Tyrawska
- Jadwiga Latoszyńska
[edytuj] VI generacja
- Matjasz III Bal z Hoczwi, kasztelan sanocki do 1506, syn Mikołaja II
- Stanisław I Bal z Hoczwi, syn Mikołaja II
- Anna Domaradzka
[edytuj] VII generacja
- Jan II Bal z Hoczwi
- Piotr II Bal z Hoczwi, podkomorzy sanocki, założyciel Baligrodu
- Matiasz IV r.1598-1612
- Katarzyna Balówna r.1597
- Anna Balówna r.1585
- Samuel Bal r.1598-1651, rotmistrz
[edytuj] VIII generacja
- Matjasz V Bal r. 1651 zg.pod Beresteczkiem
- Elżbieta Witkowska
- Piotr III Bal
- Jan III Bal r. 1663
- Adam Bal chorąży przemyski - uzyskał od króla Władysława IV prawa miejskie dla Baligrodu w roku 1634
- Stefan Bal r. 1620-1675 chorąży przemyski i podkomorzy sanocki
- Anna Lipska
- Zofia Balówna
- Agnieszka Wapowska
- Helena Balówna
- Mikołaj III Bal
- Zofia Bełzska
[edytuj] IX generacja
- Piotr IV Bal r.1620-1665
- Stanisław II Bal r. 1678
- Bogusław Bal r. 1678-1685
- Michał I Bal r.1654-1669
- Jan IV Bal r.1653 syn Stefana, komornik graniczny sanocki i podkomorzy sanocki
- Stanisław III Bal
[edytuj] X generacja
- Adam z Hoczwi Bal, urzędnik i dygnitarz ziemski sanocki (1735),
- Stanisław II z Hoczwi Bal r. 1678, urzędnik i dyfnitarz ziemski sanocki (1733)
- Michał II z Hoczwi Bal, chorąży i stolnik czernihowski (1734)
- Jan V z Hoczwi Bal, sędzia ziemski sanocki, podstoli latyczowski, (1733)
- Antoni Bal r.1709-1724, podkomorzy sanocki (1733)
[edytuj] XI generacja
- Michał III Bal z Nowosiółek, r.1732
- Aleksander Bal r. 1712-1758 podstoli latyczowski, podkomorzy sanocki (1735), właściciel Terpiczowa
- Hieronim z Hoczwi Bal r. 1754, łowczy bracławski, 1758, 1764,
- Wiktoria Bobowska
- Katarzyna Romer
- Anna Karsznicka
- Ignacy Bal, pułkownik chorągwi pancernej (1716) włas. Taborówki pod Biała Cerkwią, starosta taborowski, dziedzic Baligrodu, ożeniony z Barbarą Domicelą Andrassy.
[edytuj] XII generacja
Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Akta Grodzkie i Ziemskie z archiwum tzw. bednadyńskiego
- Akta konsystorskie t. XV Acta consistorialia premisliensia. Przemyśl
- Achiwum parafialne w Hoczwi - dokumenty i metryki
- Stanisław Stadnicki. O wsiach na prawie wołoskiem. BO. 1848
- Gazeta lwowska. O kniastwach we wsiach wołoskich. 1853
- Kodeks Dyplomatyczny Małopolski t. III. Piekosiński. Kraków 1876
- Herbarz Polski. t. I. A. Bonieckiego
- Orichoviana, opera inedita et espistole . Stanisław Orzechowski vol. I, Kraków 1891.
- Kronika rodziny Drohojowskich. Jan Drohojowski
