Bulwary Krakowa

Z Wikipedii

Bulwary Krakowa to obszary parkowe w Krakowie wzdłuż rzeki Wisły, a także Rudawy, stanowiące obecnie popularne miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe zarówno dla Krakowian, jak i przyjeżdżających turystów. Znajdują się tu liczne alejki spacerowe, a wzdłuż biegną drogi rowerowe. Bulwary usytuowane są pomiędzy uregulowanym korytem rzeki a budowlami hydrotechnicznymi (wałami i murami oporowymi) oraz na ich koronach.

Spis treści 1 Historia 2 Bulwar Czerwieński 3 Bulwar Inflancki 4 Bulwar Kurlandzki 5 Bulwar Podolski 6 Bulwar Poleski 7 Bulwar Rodła 8 Bulwar Wołyński 9 Bulwar nad Rudawą 10 Zobacz też 11 Przypisy

[edytuj] Historia

Przebieg głównego koryta Wisły na obszarze Starego Miasta wielokrotnie zmieniano. Do XIII w. rzeka płynęła swym dzisiejszym korytem, jednak na krótko po lokacji miasta w 1257 r, celem przybliżenia rzeki do wytyczonego wówczas centrum miasta, postanowiono wybudować zaporę między Skałką a Dębnikami. Odcięte w ten sposób koryto zasilane było wodami rzeki Wilgi, a po powstaniu miasta Kazimierz w 1335 r. nazwano je Zakazimierką. Główny nurt Wisły natomiast skierowany został za Wawelem na wschód, wzdłuż dzisiejszych Plant Dietlowskich i dalej Aleją Daszyńskiego (wbrew nazwie, Wisła nigdy nie płynęła wzdłuż dzisiejszej ulicy Starowiślnej). Nad płyncącą tamtędy Wisłą przerzucono Most Królewski na Stradomiu i most kolejowy w Grzegórzkach.

Minęło kilka wieków do czasu gdy postanowiono przywrócić dawne koryto Wisły. Tak zwana wówczas Stara Wisła została zakopana w latach 1878-80, tworząc dzisiejsze Planty Dietlowskie i Aleję Daszyńskiego. Umożliwiło to uregulowanie rzeki w jej współczesnym korycie w latach 1905-09 i jednocześnie utworzenie bulwarów wiślanych. Oddanie do użytku Stopnia Wodnego Dąbie w 1961 r. podniosło lustro wody w centrum Krakowa, wzbogacając walory krajobrazowe rzeki i zwiększając atrakcyjność bulwarów.

Na obszarze Bulwaru Czerwieńskiego, w miejscu dzisiejszej ulicy Retoryka, do Wisły uchodziła rzeka Rudawa (zwana Młynówką Królewską). Zasypano ją w latach 1903-12, kierując w miejsce dzisiejszego koryta uchodzącego przy Bulwarze Rodła.

W 1991 r. bulwary wiślane Starego Miasta, Zwierzyńca, Podgórza i Dębnik administracyjnie podzielono na mniejsze odcinki i nadano im nazwy^[1]. Bulwary w kolejności od góry rzeki to:

• na lewym brzegu: Bulwar Rodła, Bulwar Czerwieński, Bulwar Inflancki, Bulwar Kurlandzki,
• na prawym brzegu: Bulwar Poleski, Bulwar Wołyński, Bulwar Podolski.

Bulwary wiślane stanowią obiekt techniki urbanistycznej na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki utworzonego 6 kwietnia 2006 r.

Pomimo dużej wagi przykładanej przez władze Krakowa do bulwarów (polityka "zwrócenia miasta ku rzece"), bulwary wciąż nie doczekały się godnego oświetlenia nocą. Dolny poziom pozostaje całkowicie nieoświetlony.

[edytuj] Bulwar Czerwieński

Bulwar ten rozlega się wzdłuż lewego brzegu Wisły, w dzielnicy Stare Miasto, pomiędzy mostami Dębnickim a Grunwaldzkim. W tym miejscu nad brzegiem Wisły znajduje się m.in. Wawel, a także 3 pomniki Bronisława Chromego, w tym Smoka Wawelskiego. Jest to najpopularniejszy bulwar wśród turystów i Krakowiaków, którzy w piękną pogodę tłumnie tu biwakują nad tzw. zakolem Wisły. Wraz z Bulwarem Poleskim (znajdującym się po przeciwnej stronie Wisły), bulwar ten stanowi scenę i/lub (w zależności od roku) widownię corocznego widowiska Wianki. Odbywają się tu także inne liczne imprezy cykliczne i okolicznościowe.

Bulwar ten, poprzecinany licznymi alejkami spacerowymi, w większości stanowi obszar trawiasty, łagodnie schodzący ku brzegowi Wisły. Cumują tu liczne barki-restauracje, odpływają rejsowe statki do Tyńca, a także znajduje się tu główny przystanek tramwaju wodnego.

[edytuj] Bulwar Inflancki

Bulwar ten rozlega się wzdłuż lewego brzegu Wisły, w dzielnicy Stare Miasto, pomiędzy mostami Grunwaldzkim a Józefa Piłsudskiego. W tym miejscu nad brzegiem Wisły znajduje się m.in. kościół na Skałce.

Bulwar ten, poprzecinany licznymi alejkami spacerowymi, w większości stanowi obszar trawiasty. W północnej części łagodnie schodzi ku brzegowi Wisły, a w południowej część górną od dolnej rozdziela stylowy mur zbudowany w latach 1905-09.

W drugiej połowie czerwca 2008r. na Bulwarze Inflanckim zakotwiczona zostanie platforma widokowa unoszona przez balon 150 m nad ziemią (zdjęcie). Będzie to pierwsza taka platforma w Polsce. Rozciągał się z niej będzie widok zarówno na Kazimierz jak i na Stare Miasto z Wawelem, a przy dobrej widoczności dostrzec będzie można nawet Tatry.^[2]

[edytuj] Bulwar Kurlandzki

Bulwar ten rozlega się wzdłuż lewego brzegu Wisły, w dzielnicy Stare Miasto, pomiędzy mostami Józefa Piłsudskiego a mostem kolejowym w Zabłociu. Znajduje się przy nim Most Powstańców Śląskich.

Na całej długości bulwaru, jego część górną od dolnej rozdziela stylowy mur zbudowany w latach 1905-09 z licznymi łączeniami w postaci schodów i zjazdów.

Przy tym bulwarze do roku 1925 stał Most Podgórski, łączący go z Bulwarem Podolskim. Świadczą o tym do dziś pozostawione w stanie nietkniętym przyczółki po obu stronach rzeki. Obecnie planowane jest wybudowanie w tym miejscu kładki pieszo-rowerowej.

[edytuj] Bulwar Podolski

Bulwar ten rozlega się wzdłuż prawego brzegu Wisły, w dzielnicy Podgórze, pomiędzy ujściem rzeki Wilgi a mostem kolejowym w Zabłociu. Znajdują się przy nim mosty Józefa Piłsudskiego i Powstańców Śląskich.

Przy tym bulwarze do roku 1925 stał Most Podgórski, łączący go z Bulwarem Kurlandzkim. Świadczą o tym do dziś pozostawione w stanie nietkniętym przyczółki po obu stronach rzeki. Obecnie planowane jest wybudowanie w tym miejscu kładki pieszo-rowerowej.

Przy bulwarze tym znajdował się także Port Solny – ważne miejsce w historii krakowskiego (a wcześniej: podgórskiego) przemysłu.

[edytuj] Bulwar Poleski

Bulwar ten rozlega się wzdłuż prawego brzegu Wisły, w dzielnicy Dębniki, pomiędzy mostami Dębnickim a Grunwaldzkim. W tym miejscu nieopodal brzegu Wisły znajduje się Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha". Wraz z Bulwarem Czerwieńskim (znajdującym się po przeciwnej stronie Wisły), bulwar ten stanowi scenę i/lub (w zależności od roku) widownię corocznego widowiska Wianki.

Bulwar ten w większości stanowi obszar trawiasty łagodnie nachylony ku Wiśle, oddzielony od wyższego poziomu miasta stylowym murem zbudowanym w latach 1905-09. Wzdłuż bulwaru prowadzą alejki spacerowe.

Przy bulwarze tym pod wpływem procesu akumulacji rzecznej, tworzy się jedyna w Krakowie piaszczysta plaża, która jednak ze względu na stosunkowe zanieczyszczenie wody w Wiśle nie ma praktycznego zastosowania.

[edytuj] Bulwar Rodła

Bulwar ten rozlega się wzdłuż lewego brzegu Wisły, w dzielnicy Zwierzyniec, pomiędzy ujściem rzeki Rudawy, a mostem Dębnickim. Znajdują się przy nim liczne przystanie klubów sportowych.

Bulwar ten w większości stanowi obszar trawiasty łagodnie nachylony ku Wiśle, oddzielony od wyższego poziomu miasta stylowym murem zbudowanym w latach 1905-09. Wzdłuż bulwaru, nad samą rzeką prowadzi alejka spacerowa.

[edytuj] Bulwar Wołyński

Bulwar ten rozlega się wzdłuż prawego brzegu Wisły, w dzielnicy Podgórze, pomiędzy Mostem Grunwaldzkim a ujściem rzeki Wilgi. Ujście to tworzy malowniczy cypelek połączony z sąsiednim Bulwarem Podolskim równie stylowym Mostem Retmańskim. Przy Bulwarze Wołyńskim znajduje się też charakterystyczna dla tego miejsca bryła dawnego Hotelu Forum (później Sofitel).

Bulwar ten, poprzecinany licznymi alejkami spacerowymi, w większości stanowi obszar trawiasty, łagodnie schodzący ku brzegowi Wisły.

[edytuj] Bulwar nad Rudawą

Bulwar ten rozlega się po obu stronach rzeki Rudawy, która uchodzi do Wisły na początku Bulwaru Rodła. Prowadzi z Salwatora, wzdłuż błoń i ciągnie się niemal do Mydlnik. Początkowo bulwarem wiodą asfaltowe alejki spacerowe oraz drogi rowerowe, a następnie malowniczo przechodzi on jednym z obrzeży błoń. W dalszej części Rudawa i jej bulwary przebiegają pośród ogródków działkowych i bujnej zieleni Woli Justowskiej.

[edytuj] Zobacz też

• mosty Krakowa
• parki w Krakowie

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Uchwała nr XXV/170/91 Rady Miasta Krakowa z dnia 14 czerwca 1991 r.
2. ↑ Wyścig miast do platformy widokowej, Gazeta Kraków, 24 stycznia 2008 r.