Czepiakowate

Z Wikipedii

Czepiakowate
Czepiaki z rodzaju Ateles
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Szczep	łożyskowce
Rząd	naczelne
Podrząd	Haplorrhini
Nadrodzina	małpy szerokonose
Rodzina	czepiakowate
Nazwa systematyczna
Atelidae
Gray, 1825
Systematyka w Wikispecies
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Czepiakowate (Atelidae) - rodzina nadrzewnych małp szerokonosych obejmująca czepiaki i wyjce - największe i najgłośniejsze małpy Nowego Świata, dawniej włączane do rodziny płaksowatych.

Spis treści 1 Występowanie 2 Charakterystyka 3 Systematyka 4 Bibliografia

[edytuj] Występowanie

Czepiakowate zamieszkują Amerykę Południową i Środkową - od Meksyku po północną Argentynę. Zasiedlają lasy różnych typów, głównie gęste lasy pierwotne, ale występują również w młodszych i rzadszych formacjach leśnych.

[edytuj] Charakterystyka

Osiągają długość ciała od 38 do ponad 90 cm. Ciężar ciała największych gatunków sięga 15 kg. Chwytny i długi ogon ma 50-90 cm długości i jest aktywnie wykorzystywany jako piąta kończyna, do przytrzymywania się gałęzi. Ubarwienie od płowożółtego, przez szare do czarnego. Kończyny wielu gatunków są bardzo długie.

Wzór zębowy		I	C	P	M
36	=	2	1	3	3
		2	1	3	3

Niektóre gatunki czepiakowatych poruszają się wśród koron drzew metodą brachiacji. Żyją w stadach. Prowadzą dzienny tryb życia. Dużo czasu przeznaczają na odpoczynek. Przebywają niemal wyłącznie w koronach drzew, sporadycznie obserwowano osobniki schodzące na ziemię. Żywią się różnymi częściami roślin, głównie owocami, oraz owadami. Wyjce znane są z sygnalizowania swojej obecności głośnym wyciem.

Po ok. 7-miesięcznej ciąży samica rodzi jedno, rzadziej dwa młode. Młodymi opiekuje się matka - dotychczas nie stwierdzono, by samce uczestniczyły w wychowie młodych. Czepiakowate żyją średnio 16-20 lat w warunkach naturalnych, ok. 25 lat w niewoli, a wiek najstarszego z obserwowanych osobników wynosił 48 lat.

[edytuj] Systematyka

Czepiakowate zaliczane były wcześniej w randze podrodziny Atelinae do rodziny płaksowatych (Cebidae). W wyniku rewizji systematyki przeprowadzonej na podstawie wyników badań molekularnych oraz ponownego zbadania eksponatów muzealnych zaklasyfikowane zostały wraz z Alouattinae, do której zaliczane są wyjce, jako odrębna rodzina Atelidae.

Systematyka rodziny
Podrodzina	Rodzaj	Gatunki
Alouattinae - wyjce	Alouatta	Alouatta belzebul • Alouatta caraya - wyjec czarny • Alouatta coibensis - wyjec panamski • Alouatta guariba • Alouatta macconnelli • Alouatta nigerrima • Alouatta palliata - wyjec płaszczowy • Alouatta pigra - wyjec gwatemalski • Alouatta sara • Alouatta seniculus - wyjec rudy
Atelinae - czepiaki	Ateles	Ateles belzebuth - czepiak belzebub • Ateles chamek • Ateles fusciceps - czepiak brązowy • Ateles geoffroyi - czepiak Geoffroya • Ateles hybridus • Ateles marginatus - czepiak białowąsy • Ateles paniscus - czepiak czarny
	Brachyteles	Brachyteles arachnoides - muriki szary • Brachyteles hypoxanthus - muriki północny
	Lagothrix	Lagothrix cana - wełniak psowaty • Lagothrix lagotricha - wełniak szary • Lagothrix lugens • Lagothrix poeppigii
	Oreonax	Oreonax flavicauda - wełniak żółty

[edytuj] Bibliografia

p • d • e Systematyka naczelnych (Primates) Królestwo: zwierzęta • Typ: strunowce • Podtyp: kręgowce • Gromada: ssaki • Rząd: naczelne Strepsirrhini niższe naczelne Chiromyiformes: palczakowate (Daubentoniidae) lemurokształtne (Lemuriformes): lemurkowate (Cheirogaleidae) • lemurowate (Lemuridae) • lepilemurowate (Lepilemuridae) • indrisowate (Indridae) Lorisiformes: lorisowate (Lorisidae) • galagowate (Galagidae) Haplorrhini wyższe naczelne wyrakokształtne (Tarsiiformes): wyrakowate (Tarsiidae) małpy szerokonose (Platyrrhini): płaksowate (Cebidae) • ponocnice (Aotidae) • Pitheciidae • czepiakowate (Atelidae) małpy wąskonose (Catarrhini):  • zwierzokształtne (Cercopithecoidea): makakowate (Cercopithecidae)  • człekokształtne (Hominoidea): gibonowate (Hylobatidae) • człowiekowate (Hominidae)