Płaksowate

Z Wikipedii

Płaksowate
Kapucynka czarnobiała (Cebus capucinus)
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Szczep	łożyskowce
Rząd	naczelne
Podrząd	Haplorrhini
Nadrodzina	małpy szerokonose
Rodzina	płaksowate
Nazwa systematyczna
Cebidae
Bonaparte, 1831
Systematyka w Wikispecies
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Płaksowate (Cebidae) - rodzina ssaków naczelnych obejmująca większość gatunków małp szerokonosych (Platyrrhini), w tym marmozety, tamaryny i kapucynki.

Spis treści 1 Występowanie 2 Charakterystyka 3 Tryb życia 4 Systematyka 5 Bibliografia

[edytuj] Występowanie

Ameryka Południowa - od południowego Meksyku po północną Argentynę. W Ameryce Południowej były obecne od wczesnego oligocenu.

[edytuj] Charakterystyka

Małe i średniej wielkości małpy osiągające od 14 cm (pigmejka) do 100 cm długości ciała. Ogon zwykle długi, owłosiony i chwytny. Długie kończyny, kciuk nie jest przeciwstawny, często zredukowany lub nieobecny, pierwszy palec stopy (paluch) duży, przeciwstawny i chwytny. Palce są zakończone płaskimi lub zakrzywionymi paznokciami. Duże, skierowane do przodu oczy umożliwiają widzenie stereoskopowe. Ubarwienie zwykle szare, brązowe lub rudawe, u niektórych kontrastowe.

W uzębieniu płaksowatych występują 3 trzonowce.

Wzór zębowy		I	C	P	M
36	=	2	1	3	3
		2	1	3	3

[edytuj] Tryb życia

Większość gatunków z rdziny płaksowatych prowadzi dzienny i nadrzewny tryb życia. Są wszystkożerne, żywią się głównie owocami i owadami, choć nie gardzą mięsem, które znajdzie się w ich zasięgu. Żyją w grupach rodzinnych. Ciąża trwa 130-170 dni. Samica rodzi jedno lub dwa młode. Marmozety i tamaryny tworzą grupy rodzinne złożone z kilku dorosłych, niespokrewnionych osobników, którzy wspólnie opiekują się młodymi urodzonymi w takiej grupie.

[edytuj] Systematyka

Klasyfikacja biologiczna rodziny nie jest ustabilizowana. Poniżej przedstawiono systematykę wg Wilson & Reeder (Mammal Species of the World, 2005), według której pazurkowce uznane zostały za podrodzinę płaksowatych. Wielu autorów klasyfikuje je jako odrębną rodzinę. Wcześniej do płaksowatych zaliczano również podrodziny:

• Atelinae - czepiaki, obecnie wyodrębnione do rodziny czepiakowatych (Atelidae)
• Alouattinae - wyjce, obecnie zaliczane do czepiakowatych
• Aotinae - ponocnice, obecnie wyodrębnione do rodziny Aotidae
• Pitheciinae - saki, obecnie zaliczane do rodziny Pitheciidae

Znakiem † oznaczono taksony wymarłe.

Systematyka rodziny
Podrodzina	Rodzaj	Gatunki
Cebinae kapucynki	Cebus	Cebus albifrons - kapucynka białoczelna • Cebus apella - kapucynka czubata • Cebus capucinus - kapucynka czarnobiała • Cebus kaapori • Cebus libidinosus • Cebus nigritus • Cebus olivaceus - kapucynka oliwkowa • Cebus xanthosternos
	†Acrecebus	†Acrecebus fraileyi
	†Killikaike	†Killikaike blakei
Saimiriinae	Saimiri	Saimiri boliviensis • Saimiri oerstedii • Saimiri sciureus - sajmiri • Saimiri ustus • Saimiri vanzolinii
Callitrichinae pazurkowcowate	Callimico	Callimico goeldii - miko czarny
	Callithrix	Callithrix aurita uistiti złocista • Callithrix flaviceps - marmozeta zółtogłowa • Callithrix geoffroyi • Callithrix jacchus - uistiti białoucha • Callithrix kuhlii • Callithrix penicillata • Callithrix acariensis • Callithrix argentata - marmozeta biała • Callithrix chrysoleuca • Callithrix emiliae • Callithrix humeralifera • Callithrix intermedia • Callithrix leucippe • Callithrix manicorensis • Callithrix marcai • Callithrix mauesi • Callithrix melanura • Callithrix nigriceps • Callithrix saterei • Callithrix pygmaea - pigmejka • Callithrix humilis
	Leontopithecus	Leontopithecus caissara • Leontopithecus chrysomelas - marmozeta złotogłowa • Leontopithecus chrysopygus • Leontopithecus rosalia - marmozeta lwia
	Saguinus	Saguinus bicolor - marykina • Saguinus fuscicollis • Saguinus geoffroyi - tamaryna czarnolica • Saguinus graellsi • Saguinus imperator - tamaryna wąsata • Saguinus inustus • Saguinus labiatus - tamaryna czerwonobrzucha • Saguinus leucopus - tamaryna biała • Saguinus martinsi • Saguinus melanoleucus • Saguinus midas • Saguinus mystax • Saguinus niger • Saguinus nigricollis • Saguinus oedipus - tamaryna białoczuba • Saguinus pileatus • Saguinus tripartitus

[edytuj] Bibliografia

p • d • e Systematyka naczelnych (Primates) Królestwo: zwierzęta • Typ: strunowce • Podtyp: kręgowce • Gromada: ssaki • Rząd: naczelne Strepsirrhini niższe naczelne Chiromyiformes: palczakowate (Daubentoniidae) lemurokształtne (Lemuriformes): lemurkowate (Cheirogaleidae) • lemurowate (Lemuridae) • lepilemurowate (Lepilemuridae) • indrisowate (Indridae) Lorisiformes: lorisowate (Lorisidae) • galagowate (Galagidae) Haplorrhini wyższe naczelne wyrakokształtne (Tarsiiformes): wyrakowate (Tarsiidae) małpy szerokonose (Platyrrhini): płaksowate (Cebidae) • ponocnice (Aotidae) • Pitheciidae • czepiakowate (Atelidae) małpy wąskonose (Catarrhini):  • zwierzokształtne (Cercopithecoidea): makakowate (Cercopithecidae)  • człekokształtne (Hominoidea): gibonowate (Hylobatidae) • człowiekowate (Hominidae)