Dubiecko

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°49'32" N 22°23'24" E49.8255556 22.39 (Dubiecko)

Dubiecko

Herb Dubiecka

2,3 km²

49° 49' 32'' N
22° 23' 24'' E

Wysokość

280-370 m n.p.m.

Liczba
mieszkańców (2006)
• liczba ludności

1150

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

37-750

Tablice rejestracyjne

RPR

Położenie na mapie Polski

Dubiecko

Pałac Krasickich w Dubiecku na pocztówce z 1949

[www.dubiecko.itl.pl Strona internetowa wsi]

Cerkiew grekokatolicka z I poł. XX wieku

Kościół parafialny

Cerkiew, która obecnie użytkowana jest jako galeria

Dubiecko – obecnie wieś (do 1934 miasto) w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Dubiecko, nad rzeką San, na Pogórzu Dynowskim; siedziba gminy Dubiecko.

W okresie I Rzeczypospolitej miasto administracyjnie należące do ziemi sanockiej w województwie ruskim.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

[edytuj] Historia

Miejscowość prawa miejskie otrzymała 24 sierpnia 1407 przywilejem króla Władysława II Jagiełły dzięki staraniom Piotra Kmity, wojewody sandomierskiego, który przeniósł i lokował miasto z pobliskiej Ruskiej Wsi. Piotr Kmita w roku 1407 funduje i uposaża w Dubiecku pierwsza parafię i kościół pw. św. Mikołaja, Stanisława i Marcina. Kościół ten oraz następne uposaża jego syn Mikołaj Kmita a po nim, w roku 1447, Dobiesław Kmita, wojewoda lubelski, wnuk Piotra. Pod koniec XV wieku w Dubiecku funkcjonują poza kościołem parafialnym, kościół szpital oraz collegium kapłańskie mansjonarzy. W 1551 roku przeniósł się Stanisław Mateusz Stadnicki z Niedźwiedzia do Dubiecka i zaczął szerzyć reformację w Przemyskim. Jako właściciel Dubiecka, kasuje dobra katolików, a kościół zamienia na zbór kalwiński. Pierwszym kaznodzieją zostaje, mianowany przez Stadnickiego, Albert z Iłży, apostata. W Dubiecku znaleźli schronienie i protekcję dwaj reformatorzy, Jerzy Tobołka i Andrzej z Dynowa, obaj wyklęci przez kościół rzymskokatolicki oraz przebywał tu Wojciech z Iłży. W Dubiecku rozpoczęto odprawiać nabożeństwa luterańskie z liturgia po Polsku i zaczęto szerzyć żywą propagandę różnowierstwa. W 1552 roku biskup Dziaduski rzucił na Stadnickiego ekskomunikę, pozbawiając go wszelkich dostojeństw i honorów oraz dóbr ruchomych i nieruchomych. W odpowiedzi w 1554 r. Stadnicki zajął kościół katolicki w Dubiecku, Stanisław Stadnicki herbu Szreniawa „Diabeł Łańcucki” urodził się około 1551 roku w Dubiecku, jako pierwszy syn Stanisława Mateusza Stadnickiego, ożenionego z Barbarą, siostrą Samuela Zborowskiego.Wikary z Niedźwiedzy ochrzcił w obrzędzie luterańskim nowo narodzonego syna Stadnickiego. Po kilkudziesięciu latach dzięki protekcji Stanisława Stadnickiego w Dubiecku powstały szkoły dla młodzieży uczące zasad reformacji. Organizacją szkół zajmuje się w tym czasie przybyły z Krakowa Franciszek Stankar oraz Grzegorz Orszak. Okres reformacji przetrwał tu do roku 1588, kiedy to syn Stanisława Andrzej Stadnickipan włości Dubiecka zwraca dobra kościelne katolikom. W roku 1588 Dubiecko przechodzi również w posiadanie rodu Krasickich z Siecina. Przez pewien czas proboszczem miejscowej parafii oraz przełożonym szpitala jest ks. Andrzej Bobola s. Hieronima i Katarzyny- kuzyn świętego Andrzeja Boboli.

Do roku 1624 funkcjonuje w Dubiecku drukarnia kalwińska prowadzona przez Jana Szeligę.

W roku 1626 Grzegorz Krasicki, przebudowując zamek, burzy istniejący kościół a następnie funduje nową świątynię pw. Podwyższenia Krzyża Św. na przedmieściach Dubiecka. Na początku XVIII wieku w jego miejscu powstanie nowy, murowany kościół pw. św. Apostołów Szymona i Judy, którego konsekracji w roku 1755 dokona biskup przemyski Wacław Hieronim Sierakowski. Kościół ten powstał dzięki fundacji Anny ze Starzechowskich Krasickiej, której portret znajduje się w świątyni do dnia dzisiejszego.

Po Krasickich zamek w Dubiecku przeszedł prawem spadku na hrabiów Konarskich.

W roku 1880 miasto zamieszkiwało 690 katolików, 700 wyznawców judaizmu oraz 114 unitów.

Większość mieszkańców pod koniec XIX wieku trudniła się bednarstwem oraz szewstwem.

Prawa miejskie miejscowość utraciła w roku 1934.

Od roku 2006 zamek hrabiów Konarskich oraz park dworski jest własnością prywatną.