Historia Portugalii

Z Wikipedii

Artykuł z serii Historia Portugalii
Luzytania
Państwo Wizygotów i Państwo Swebów
Panowanie arabskie
Królestwo Portugalii
Portugalskie imperium kolonialne
Republika Portugalii
Rewolucja goździków
Władcy Portugalii
Patrz też: Kalendarium

Historia Portugalii

Artykuł wymaga poszerzenia.

Spis treści 1 Starożytność 2 Epoka germańska 3 Panowanie arabskie 4 Portugalia 5 Imperium kolonialne 6 Kres świetności 7 Republika Portugalii 8 Rewolucja goździków 9 Zobacz też

[edytuj] Starożytność

W starożytności ziemie obecnej Portugalii, zamieszkiwały Celtowie oraz ludy iberyjskie. W III wieku p.n.e. terytorium znalazło się pod zwierchnictwem Kartaginy, a w następnym stuleciu stały się terenem rzymskim. Pod panowaniem rzymskim ziemie portugalskie należały do prowincji Luzytania. Rzymskie państwo władało na tych terenach do V wieku. Za rądów rzymskich nastąpiła całkowita romanizacja ludności, a w późniejszym okresie także chrystianizacja.

[edytuj] Epoka germańska

W V wieku germańskie plemiona Swebów i Wizygotów zajęło terytorium prowincji Luzytania.

[edytuj] Panowanie arabskie

W latach 711–718 półwysep iberyjski został zajęty przez Arabów, nastał okres rządów Umajjadów. Od VIII wieku prowadzona była z północy półwyspu chrześcijańska rekonkwista, która w IX–XI wieku objęła panowaniem chrześcijańskim rejony Porto i Coimbry.

[edytuj] Portugalia

Wyzwolony obszar w roku 1097 nazwano hrabstwem Portucale oraz Porto jako ośrodkiem centralnym. W roku 1139 hrabia Alfons I przyjął tytuł króla Portugalii. Aż do XIII wieku trwała rekonkwista zachodniego Półwyspu Iberyjskiego. W 1147 roku zdobyto Lizbonę, która została stolicą. W 1249 Portugalia uzyskała objęła obszar obecnego terytorium i od tego czasu nie miały miejsca większe zmiany granic. W XIII wieku powstał parlament stanowy - Kortezy. W 1383 wygasła dotychczasowa dynastia. W wojnie z Kastylią Jan I Wielki obronił niepodległość państwa. Był on założycielem dynastii Aviz.

[edytuj] Imperium kolonialne

Portugalia kierowała się w swojej polityce kolonizacyjnej w stronę Afryki. Kraj stał się także potęgą morską. Portugalskie wyprawy inicjowane przez m.in. Henryka Żeglarza zapoczątkowały epokę odkryć geograficznych. Portugalczycy kolonizowali wyspy: Azory, Maderę, Zielonego Przylądka. W 1498 Portugalczycy jako pierwsi Europejczycy dotarli do Indii. W 1500 portugalska wyprawa odkryła Brazylię rozpoczynając jej kolonizację.

[edytuj] Kres świetności

W 1580 król Hiszpanii Filip II narzucił unię personalną. W 1640 Portugalia odzyskała niezależność, jednak imperium handlowego nie udało się odzyskać. W 1793 Portugaliaprzystąpiła do koalicji antyrewolucyjnej przeciw Francji i w okresie 1807–1811 była okupowana przez francuskie wojsko. W okresie 1807-1821 władcy przebywali w Brazylii. W 1822 uchwalono liberalną konstytucję, dającą powszechne prawo wyborcze. W 1826 wprowadzono bardziej konserwatywną Kartę Konstytucyjną. W 1822 niepodległość uzyskała Brazylia, Portugalia uznała ten fakt trzy lata później.

[edytuj] Republika Portugalii

W 1910 obalono monarchię i proklamowano republikę. W 1916 Portugalia przystąpiła do I wojnie światowej, wspierając ententę. W 1926 miał miejsce wojskowy zamach stanu. W 1928 funkcję ministra finansów, a 1932 premiera objął Salazar, który władzę autorytarną sprawował do roku 1968. W 1933 nowa konstytucja usankcjonowała dyktaturę, utworzono tzw. Nowe Państwo, a dwa lata później wprowadzono system monopartyjny. W czasie II wojny światowej Portugalia była neutralna, choć udostępniła aliantom bazy lotnicze. W 1949 została członkiem NATO, następnie ONZ. W latach sześćdziesiątych trwały wojny wyzwoleńcze w koloniach afrykańskich.

[edytuj] Rewolucja goździków

W 1974 dokonano przewrotu wojskowego, przywracając system demokratyczny. W latach 1974–1975 Portugalia uznała niepodległość kolonii.

[edytuj] Zobacz też

• Portugalia w XVIII wieku
• Sebastião José de Carvalho e Melo