Józef Regulski-Falk

Z Wikipedii

Józef Franciszek Ignacy Regulski-Falk herbu Rawicz (ur. 7 października 1773, Wielkolas, Lubelszczyzna - zm. 24 lipca 1851, Warszawa) - polski wojskowy czasów schyłku I Rzeczypospolitej, potem Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego, Kawaler Cesarstwa Francuskiego.

Rodzina Regulskich (przydomek: Falk, nie przez wszystkich potomków rodu używany) to wg. Konarskiego prastary ród szlachecki z Mazowsza, wywodzący się od Wrszowców, który zanotowano w roku 1421 jako właścicieli wsi Reguły koło Warszawy (Konarski przypisuje im herb Rawicz, zaś PSB, zapewne błędnie, myląc ich z Ciołek-Regulskimi, herb Ciołek). W wieku XVIII ród był już zubożały i członkowie jego musieli pracować jako urzędnicy państwowi i zawodowi wojskowi. Ojciec Józefa Feliks, żonaty z Anną z Górskich, był adwokatem przy sądach w Lublinie. Jego krewny Jan był nadwornym medalierem króla Stanisława Augusta.

Regulski uczęszczał do szkół w Krzemieńcu i Warszawie, po czym wstąpił w roku 1790 do wojsk koronnych. Brał udział w insurekcji kościuszkowskiej jako adiutant gen. Grochowskiego. W latach 1797 - 1805 był oficerem Legionów Dąbrowskiego i brał m.in. udział w bitwie pod Castelfranco. W latach 1807 - 1811 działał w stopniu pułkownika jako dowódca 2. pułku Legii Nadwiślańskiej i walczył w jego szeregach w Hiszpanii, m.in. w bitwie pod Toledo i przy dwóch oblężeniach Saragossy. Otrzymał w tych latach ordery Virtuti Militari i Legii Honorowej, a w roku 1812, 31 marca, dziedziczny tytuł "Kawaler Cesarstwa Francuskiego" (fr. Chevalier de l'Empire) zabezpieczony dożywotnią roczną rentą w wysokości 2000 franków.

W roku 1812 Regulski brał pod rozkazami Murata udział w wojnie rosyjskiej Napoleona, w roku 1813 w bitwie pod Lipskiem, po której dostał się do niewoli austriackiej. Po powrocie do Polski w roku 1814 został mianowany (jako następca teścia, Wincentego Podczaskiego) komendantem Korpusu Kadetów w Kaliszu, przyznano mu także prawo noszenia tytułu "Kawaler Państwa Francuskiego" z herbem Falk, zapewne jakąś odmianą herbu Rawicz. W latach 1820 - 1824 Regulski został zdjęty ze stanowiska komendanta K.K., ale pozostał w Kaliszu jako dyrektor nauk tej uczelni i pełniący przez rok 1820 obowiązki komendanta, gdyż nowy przełożony, gen. Józef Wasilewski, stanowiska nie objął. Odznaczony orderem św. Stanisława IV i III kl., Regulski przeszedł w maju 1826 na emeryturę i osiedlił się w Warszawie.

Po wybuchu powstania listopadowego Falk-Regulski działał najpierw w komisji ustalającej m.in sprawy lazaretu rosyjskiego, póżniej w dziale zaopatrzenia i na koniec w sztabie gen. Krukowieckiego. Po upadku powstania złożył ponownie przysięgę wierności wobec cara.

Józef Regulski był żonaty z Bibianną Podczaską herbu Rola i miał z nią syna i dwie córki, urodzonych w Kaliszu. Jego trzej prawnukowie w linii męskiej: Bronisław (1886 - 1961), generał II RP i PSZ, Janusz (1887 - 1983), ekonomista i Tadeusz (1896 - 1971), ekonomista , organizator warszawskiej EKD, osiągnęli wybitne pozycje w II RP, znaczenia nie osiągnął jedynie bliźniak Bronisława, urzędnik EKD Józef Regulski (1886 - 1973). Spośród praprawnuków wyróżnił się syn Janusza, prof. Jerzy Regulski (ur. 1924).

Pułkownik Regulski został pochowany na warszawskich Powązkach, jak podaje Szenic "w ziemi bez pomnika", umieszczając jednocześnie jego mogiłę w Indeksie ustalonych grobów pod 16, IV. W tym samym grobowcu pochowany jest jego wnuk, Juliusz Regulski (zm. 1924), ojciec Bronisława, Janusza, Józefa i Tadeusza.

[edytuj] Bibliografia

• Simon Konarski, Armorial de la noblesse polonaise titrée, Paris 1957
• Polski Słownik Biograficzny, t. XXX, Wrocław 1987
• Janusz Regulski, Ród Werszowców-Rawiczów, gałąź Falk-Regulskich z Reguł Ziemi Warszawskiej. Linia Kawalerów Cesarstwa Francuskiego, Warszawa 1942, rp. w posiadaniu rodziny
• Stanisław Szenic, Cmentarz Powązkowski 1851-1890, Warszawa 1982