Jan Śniadecki
Z Wikipedii
Jan Chrzciciel Władysław Śniadecki (ur. 29 sierpnia 1756 w Żninie, zm. 9 lub 21 listopada 1830 w Jaszunach koło Wilna) – polski astronom, matematyk i filozof. Brat Jędrzeja Śniadeckiego.
Zajmował się również zagadnieniami pedagogiki, językoznawstwa i filozofii. Mówiono o nim, iż jest: "arcykapłanem umiejętności na całą Polskę i Litwę" (Karol Libelt). Wykształcenie średnie zdobywał w Gimnazjum w Trzemesznie. Studiował na Akademii Lubrańskiego i Uniwersytecie Jagiellońskim. Był również studentem Uniwersytetu w Paryżu, gdzie kontynuował studia matematyczne. W 1781 r. został profesorem matematyki i astronomii w Krakowie. W 1782 r. wystąpił z projektem zbudowania obserwatorium astronomicznego w Krakowie na terenie Ogrodu Botanicznego. W 1784 (rok po braciach Montgolfier) wraz z Janem Jaśkiewiczem skonstruował pierwszy w Polsce balon. W filozofii był wrogiem metafizyki i romantyzmu, spekulacji i apriorycznych dociekań. Głównym jego dziełem filozoficznym była Filozofia umysłu ludzkiego. Na jego osobie wzorowana była postać Starca z ballady Romantyczność Adama Mickiewicza.
Przyczynił się do upowszechnienia polskiej terminologii matematycznej.
W 1812 został członkiem utworzonej przez cesarza Napoleona I Bonaparte Komisji Rządu Tymczasowego Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Na cześć uczonego została nazwana jedna z planetoid 1262 Sniadeckia oraz Śniadecki, krater na Księżycu.
[edytuj] Zobacz też:
[edytuj] Linki zewnętrzne
"Trygonometrya kulista analitycznie wyłożona..."
Dirk van Hogendorp • Józef Sierakowski • Stanisław Sołtan • Ignacy Kossakowski • Louis Pierre Édouard Bignon • Franciszek Jelski • Aleksander Stanisław Potocki • Karol Prozor • Aleksander Antoni Sapieha • Jan Śniadecki • Ignacy Tyzenhauz