Lista Macierewicza
Z Wikipedii
Lista Macierewicza - dokumenty przygotowane w MSW związane z realizacją uchwały lustracyjnej Sejmu z 28 maja 1992 (zgłoszonej przez Janusza Korwin-Mikkego)[1], zobowiązującej rząd do ujawnienia osób, które w latach 1945-1992 współpracowały ze służbami specjalnymi PRL, uchylonej następnie przez Trybunał Konstytucyjny[2]. Dokumenty te zawierające niesprawdzone informacje o powiązaniach z Służbami Bezpieczeństwa PRL niektórych posłów, senatorów i L. Wałęsy zostały dostarczone do Sejmu w dniu 4 czerwca 1992 roku przez ministra spraw wewnętrznych Antoniego Macierewicza.
Spis treści |
[edytuj] Pełna nazwa
Lista tajnych współpracowników UB i SB w latach 1945-1990
Opracowanie jest konsekwencją Listy tajnych współpracowników SB i wywiadu wojskowego z 1991 r., znanej również jako tzw. lista Milczanowskiego.
[edytuj] Przekazanie listy do Sejmu i obalenie rządu Olszewskiego
O godzinie 10.00 dokumenty przekazane zostały do Sejmu. Dodatkowo dokument zawierający dane dotyczące osób o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa został przesłany prezydentowi, premierowi, marszałkom Sejmu i Senatu, I. prezesowi Sądu Najwyższego i prezesowi Trybunału Konstytucyjnego. Jednocześnie Konwent Seniorów Sejmu RP otrzymał listę nazwisk 64 posłów, senatorów oraz członków rządu, w przeszłości będących - wg MSW - agentami SB. Lista nazwana została listą agentów i spowodowała gwałtowną reakcję elit politycznych.
Prezydent Lech Wałęsa przesłał do Sejmu wniosek o natychmiastowe odwołanie premiera i rządu. W Sejmie rozpoczęła się burzliwa debata dotycząca lustracji. Wieczorem Lech Wałęsa przybył do Sejmu. Nocą z 4 na 5 czerwca premier Jan Olszewski w obu programach TVP podjął próbę zmobilizowania społeczeństwa w obronie upadającego rządu – Dawni współpracownicy komunistycznej policji politycznej mogą być zagrożeniem dla bezpieczeństwa wolnej Polski. Naród powinien wiedzieć, że nieprzypadkowo właśnie w chwili, kiedy możemy oderwać się ostatecznie od komunistycznych powiązań, stawia się nagły wniosek o odwołanie rządu. Trzy kwadranse po północy 5 czerwca Sejm uchwalił wotum nieufności wobec rządu.[3] Za wnioskiem głosowało 273 posłów, przeciw 119, zaś 33 wstrzymało się od głosu.
Wydarzenia z 4 i 5 czerwca 1992 roku nierozerwalnie związane z "listą Macierewicza" często określa się mianem noc teczek. Mianem listy Macierewicza niekiedy błędnie określa się także poszerzoną listę Wildsteina, opublikowaną w lutym 2005.
[edytuj] Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego uchylające "uchwałę lustracyjną"
Trybunał Konstytucyjny w Orzeczeniu z dnia 19 czerwca 1992 r., sygn. akt U 6/92 (OTK 1992, poz. 13) stwierdził niezgodność "uchwały lustracyjnej" z:
- art. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1952 r. (w ujęciu z 1992 r.) przez naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego, a w szczególności przez niezapewnienie ochrony praw osoby ludzkiej i dopuszczenie do naruszenia jej godności, powodując tym samym niezgodność z art. 23 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. — Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93) i art. 17 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, otwartego do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167),
- art. 1, art. 2 zdanie pierwsze oraz art. 23 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego, i zasady demokracji przedstawicielskiej,
- art. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez nałożenie na Ministra Spraw Wewnętrznych w drodze pozaustawowej obowiązku wkroczenia w sferę praw obywateli, a nadto przez nałożenie na Ministra Spraw Wewnętrznych obowiązku działania naruszającego obowiązujące ustawy,
- art. 12 Ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie Ochrony Państwa (Dz.U. Nr 30, poz. 180) oraz art. 21 Ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. Nr 30, poz. 179) przez nałożenie na Ministra Spraw Wewnętrznych w drodze uchwały obowiązku udzielania informacji, o których mowa w tych przepisach,
- art. 5 Ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej (Dz.U. Nr 40, poz. 271 z późn. zm.) przez stworzenie Ministrowi Spraw Wewnętrznych pozaustawowej podstawy kompetencyjnej zwalniającej go z obowiązku przestrzegania ustawy.
Stosowanie uchwały zawieszono na mocy Obwieszczenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 1992 r. o zawieszeniu stosowania uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1992 r. (M.P. Nr 20, poz. 157) z dniem 19 czerwca 1992 r., zaś Obwieszczeniem Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 października 1992 r. o utracie mocy obowiązującej uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1992 r. (M.P. Nr 34, poz. 245) uchylono ją 20 października 1992 r.
[edytuj] Nazwiska
Posłowie I kadencji 1991-1993:
|
|
|
|
|
|
|
|
Członkowie kancelarii prezydenta:
Spośród osób z powyższej listy, w późniejszym okresie do współpracy ze służbami specjalnymi PRL przyznali się Michał Boni oraz Andrzej Olechowski. Natomiast za kłamcę lustracyjnego uznany został Leszek Moczulski.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Uchwała w sprawie zobowiązania ministra spraw wewnętrznych do przedstawienia pełnej informacji na temat osób pełniących niektóre funkcje publiczne będących współpracownikami Służby Bezpieczeństwa w latach 1945-1990 (Monitor Polski 1992, nr 16, poz. 116).
- ↑ Orzeczenie z dnia 19 czerwca 1992 r., sygn. akt U 6/92 (OTK 1992, poz. 13).
- ↑ Uchwała w sprawie odwołania Rady Ministrów (Monitor Polski 1992, nr 17, poz. 125)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Lista Macierewicza w archiwum Tygodnika Katolicko-Narodowego "Głos"
- Stenogram 16 posiedzenia Sejmu 1. kadencji z 28 maja 1992 r.
- Stenogram 17 posiedzenia Sejmu 1. kadencji z 4 czerwca 1992 r.
- Stenogram przemówienia premiera Jana Olszewskiego na 17 posiedzenia Sejmu 1. kadencji z 4 czerwca 1992 r.
- Orzeczenie z dnia 19 czerwca 1992 r., sygn. akt U 6/92 (OTK 1992, poz. 13)