Andrzej Olechowski
Z Wikipedii
Andrzej Marian Olechowski ur. 9 września 1947 w Krakowie |
|
Minister Finansów | |
Okres urzędowania | od 26 lutego 1992 do 5 czerwca 1992 |
Poprzednik | Karol Lutkowski |
Następca | Jerzy Osiatyński |
Minister Spraw Zagranicznych | |
Przynależność polityczna | Bezpartyjny Blok Wspierania Reform |
Okres urzędowania | od 26 października 1993 do 6 marca 1995 |
Poprzednik | Krzysztof Skubiszewski |
Następca | Władysław Bartoszewski |
Andrzej Marian Olechowski (ur. 9 września 1947 w Krakowie), polski polityk i ekonomista. Ukończył studia ekonomiczne w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (obecnie SGH) w Warszawie, w 1979 uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych. Pełnił funkcje ministra finansów w 1992, oraz ministra spraw zagranicznych w latach 1993-95. Kandydat na Prezydenta RP w 2000, jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej, laureat Nagrody Kisiela 2000, w tym samym roku otrzymał też tytuł Człowiek Roku tygodnika Wprost. W młodości był menedżerem znanego zespołu Trzy Korony.
Spis treści |
[edytuj] Praca w instytucjach gospodarczych
Po ukończeniu studiów w 1973 rozpoczął pracę w sekretariacie Konferencji Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju (UNCTAD) w Genewie. W latach 1978-1982 kierował Zakładem Analiz i Prognoz w Instytucie Koniunktur i Cen. W latach 1982-1984 ponownie pracował w UNCTAD, zaś w latach 1985-1987 był pracownikiem Banku Światowego. W 1987 powrócił do pracy w Polsce, objął funkcję dyrektora departamentu w Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. W latach 1989-1991 pełnił funkcję pierwszego zastępcy prezesa Narodowego Banku Polskiego.
[edytuj] Działalność polityczna
[edytuj] Minister Finansów
W 1989 brał udział w obradach "okrągłego stołu" po stronie rządowej w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej. W latach 1991-1992 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. 28 lutego 1992 został mianowany ministrem finansów w rządzie Jana Olszewskiego. Jego obecność w prawicowym rządzie wzbudzała pewne wątpliwości, po pierwsze z powodu jego związków z dawną nomenklaturą postkomunistyczną (m.in. pomagał Bogusławowi Kottowi w zakładaniu Banku Inicjatyw Gospodarczych, który współtworzyli członkowie elit gospodarczych PRL), a po drugie z powodu poparcia, jakiego udzielał mu niechętny Olszewskiemu prezydent Lech Wałęsa. 7 maja 1992 złożył dymisję, która została przyjęta przez Sejm 5 czerwca 1992, tuż przed odwołaniem całego rządu Olszewskiego.
[edytuj] Minister Spraw Zagranicznych
W latach 1992-1993 był doradcą prezydenta Wałęsy ds. ekonomicznych. W 1993 stanął na czele tworzonego z inicjatywy prezydenta Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform i został kandydatem tego ugrupowania na premiera. W kampanii przed wyborami parlamentarnymi w 1993 podkreślano jego apolityczność i fachowość w dziedzinie ekonomii. Mimo, że BBWR nie odniósł korzystnego wyniku w wyborach i znalazł się w opozycji do rządu koalicji SLD-PSL Olechowski został członkiem tego rządu. Otrzymał stanowisko ministra spraw zagranicznych. Stało się tak dzięki przepisom Małej Konstytucji z 1992, która gwarantowała prezydentowi wpływ na obsadę tzw. "resortów prezydenckich" (czyli MON, MSW i MSZ). Jego obecność w rządzie była powodem licznych konfliktów, a gabinet nie był w stanie prowadzić spójnej polityki zagranicznej. 27 października 1994 Olechowski złożył dymisję, co było efektem ujawnienia przez ministra sprawiedliwości Włodzimierza Cimoszewicza w ramach prowadzonej przez niego akcji "czyste ręce" listy urzędników państwowych zasiadających w radach nadzorczych spółek. Olechowski będąc ministrem pełnił jednocześnie funkcję przewodniczącego rady nadzorczej Banku Handlowego. Jego dymisja nie została jednak przyjęta. Dymisję ponowił 13 stycznia 1995, co było wyrazem narastającego konfliktu w rządzie wokół polityki zagranicznej. Funkcję pełnił do dnia dymisji całego rządu Pawlaka 6 marca 1995.
[edytuj] Ruch Stu
W tym samym czasie odsunął się od BBWR, a w kwietniu 1995 współtworzył Ruch Stu. Został przewodniczącym Rady Politycznej tego ugrupowania, jednak w związku ze swoim zaangażowaniem w działalność biznesową, stopniowo wycofywał się z życia politycznego, a w 1997 zrezygnował ze wszystkich funkcji pełnionych w Ruchu Stu.
[edytuj] Wybory prezydenckie 2000
Do życia politycznego powrócił w 2000. Jako kandydat bezpartyjny i niezależny wystartował w wyborach prezydenckich. Przed wyborami zdobył poparcie rozmaitych środowisk liberalnych i biznesowych. Umiejętnie prowadzona kampania (prezentował się w niej jako pragmatyk i zwolennik liberalnej gospodarki wolnorynkowej) przy jednoczesnym spadku poparcia dla rządów Akcji Wyborczej Solidarność, której kandydatem na prezydenta był Marian Krzaklewski, przyniosła mu poparcie 17,3% wyborców (3 044 141 głosów) i drugie miejsce za Aleksandrem Kwaśniewskim.
[edytuj] Platforma Obywatelska
Po wyborach podnoszono propozycje stworzenia wokół jego osoby nowego centroprawicowego ugrupowania liberalnego. Do tej inicjatywy miała przyłączyć się Unia Wolności, jednak ostatecznie doszło w tym ugrupowaniu do sporu na tle poparcia dla udziału w nowej formacji politycznej. W styczniu 2001 powołano do życia ruch polityczny pod nazwą Platforma Obywatelska na czele którego stanął Olechowski wspólnie z Maciejem Płażyńskim z AWS i Donaldem Tuskiem z UW. Do nowego ruchu przyłączyło się wielu polityków AWS i UW liczących na powtórzenie wyniku wyborczego Olechowskiego w wyborach parlamentarnych w 2001. Sam Olechowski nie zdecydował się na kandydowanie do parlamentu.
[edytuj] Wycofanie z życia politycznego
27 października 2002 kandydował z ramienia PO na stanowisko prezydenta Warszawy. Uzyskał zaledwie 13,47% głosów wyborców, został wyprzedzony przez Lecha Kaczyńskiego (PiS) i Marka Balickiego (SLD-UP) i nie wszedł do drugiej tury wyborów. Po tej porażce stopniowo wycofywał się z życia politycznego, mimo tego że pełnił funkcję przewodniczącego Rady Programowej PO. Później krytykował postawę Jana Rokity w sprawie obrony traktatu nicejskiego. W 2004 pojawiły się sugestie, że Olechowski miałby objąć funkcję ambasadora w Stanach Zjednoczonych na prośbę prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, co dodatkowo pogłębiło jego spór z resztą PO. 17 maja 2007 z jego inicjatywy odbyła się konferencja na Uniwersytecie Warszawskim poświęcona europejskim standardom demokratycznym. Pojawiły się na niej między innymi takie osoby jak Wiktor Osiatyński, Andrzej Zoll, Paweł Piskorski, Marek Borowski, Andrzej Wajda i Daniel Olbrychski[1].
[edytuj] Działalność pozapolityczna
[edytuj] Działalność około-budżetowa
Od wielu lat zasiada w radach nadzorczych spółek skarbu państwa. Był udziałowcem Banku Inicjatyw Gospodarczych, współpracował z Business Center Club i Polską Konfederacją Przedsiębiorców. Ma duże poparcie wśród osób zarządzających spółkami nomenklatury państwowej. W latach 1991-1996 i 1998-2000 był przewodniczącym rady nadzorczej Banku Handlowego. Zasiadał również w komitetach doradczych firm zagranicznych.
[edytuj] Działalność publiczna
Zasiadał we władzach instytucji publicznych takich jak Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji, Instytut Studiów Wschodnich, Klub Wschodni, Stowarzyszenie Euro-Atlantycki, Fundacja Batorego czy Instytut Spraw Publicznych. Wykładał w wielu uczelniach wyższych, m.in. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Akademii Teologii Katolickiej oraz Collegium Civitas. W latach 1994-1998 był przewodniczącym Rady Gminy Warszawa-Wilanów. Autor wielu publikacji w dziedzinie gospodarki i polityki zagranicznej.
[edytuj] Współpraca z wywiadem PRL
Jako jeden z nielicznych polityków centroprawicowych złożył oświadczenie lustracyjne o przyznaniu się do współpracy ze służbami specjalnymi PRL – w okresie pracy w instytucjach międzynarodowych współpracował z wywiadem (Departament I MSW). Był jego kontaktem operacyjnym o pseudonimie "Must".
[edytuj] Organizacje pozarządowe
Członek Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego, rady Fundacji Batorego, a także zarządu komisji trójstronnej.
Uczestnik Grupy Bilderberg. Uczestniczył w corocznych spotkaniach grupy w latach 2001-2006, przedstawiany tam jako lider Platformy Obywatelskiej. W latach 1997-1999 był gościem jako prezes, "Central Europe Trust, Poland". W 1994 uczestniczył jako minister spraw zagranicznych Polski, a w 1995 jako były minister. W 1996 gościł jako prezes rady nadzorczej Banku Handlowego w Warszawie. Andrzej Olechowski jest jedynym Polakiem regularnie biorącym udział w tych dorocznych spotkaniach, jednak w 2007 nie był obecny.
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
Leszek Balcerowicz | Karol Lutkowski | Andrzej Olechowski | Jerzy Osiatyński | Marek Borowski | Henryk Chmielak (p.o.) | Grzegorz Kołodko | Marek Belka | Leszek Balcerowicz | Jarosław Bauc | Halina Wasilewska-Trenkner | Marek Belka | Grzegorz Kołodko | Andrzej Raczko | Mirosław Gronicki | Teresa Lubińska | Zyta Gilowska | Paweł Wojciechowski | Stanisław Kluza | Zyta Gilowska | Jarosław Kaczyński (p.o.) | Zyta Gilowska | Jacek Rostowski
Krzysztof Skubiszewski (bezp.) • Andrzej Olechowski (BBWR) • Władysław Bartoszewski (bezp.) • Dariusz Rosati (bezp.) • Bronisław Geremek (UW) • Władysław Bartoszewski (bezp.) • Włodzimierz Cimoszewicz (SLD) • Adam Daniel Rotfeld (bezp.) • Stefan Meller (bezp.) • Anna Fotyga (PiS) • Jarosław Kaczyński (p.o.) • Anna Fotyga (PiS) • Radosław Sikorski (PO)
W dniu zaprzysiężenia |
Jan Olszewski (PC) • Artur Balazs (PC) • Andrzej Diakonow (PC) • Zbigniew Dyka (ZChN) • Jerzy Eysymontt (PC) • Adam Glapiński (PC) • Tomasz Gruszecki (bezp.) • Gabriel Janowski (PL) • Stefan Kozłowski (bezp.) • Jerzy Kropiwnicki (ZChN) • Andrzej Lipko (bezp.) • Karol Lutkowski (bezp.) • Antoni Macierewicz (ZChN) • Marian Miśkiewicz (bezp.) • Jan Parys (bezp.) • Marek Rusin (bezp.) • Andrzej Siciński (bezp.) • Krzysztof Skubiszewski (bezp.) • Andrzej Stelmachowski (bezp.) • Ewaryst Waligórski (bezp.) • Wojciech Włodarczyk (PC) • Witold Karczewski (bezp.) |
|
Późniejsi członkowie rządu |
Andrzej Olechowski (bezp.) • Romuald Szeremietiew (bezp.) |
W dniu zaprzysiężenia |
Waldemar Pawlak • Marek Borowski • Włodzimierz Cimoszewicz • Aleksander Łuczak • Barbara Blida • Kazimierz Dejmek • Wiesław Kaczmarek • Witold Karczewski • Piotr Kołodziejczyk • Bogusław Liberadzki • Andrzej Milczanowski • Leszek Miller • Andrzej Olechowski • Lesław Podkański • Marek Pol • Mirosław Pietrewicz • Michał Strąk • Andrzej Śmietanko • Andrzej Zieliński • Stanisław Żelichowski • Jacek Żochowski |
|
Późniejsi członkowie rządu |
Henryk Chmielak p.o. • Grzegorz Kołodko • Jerzy Milewski p.o. |