Porozumienie Centrum

Z Wikipedii

Porozumienie Centrum (PC) - polska partia polityczna o profilu chrześcijańsko-demokratycznym powstała 29 marca 1990 w przededniu "wojny na górze" i rozbicia obozu solidarnościowego.

Zainicjowana została przez działaczy zgrupowanych pod przywództwem Jarosława Kaczyńskiego. O utworzeniu partii jej przywódcy powiadomili dziennikarzy zgromadzonych na konferencji prasowej 12 maja 1990. Dzień ten uważa się za oficjalną datę powstania partii.

Wśród sygnatariuszy Porozumienia Centrum z 12 maja 1990 najliczniej reprezentowani byli przedstawiciele organizacji: Forum Demokratyczne Mazowsze, Chrześcijańska Demokracja Kraków, Klub Myśli Politycznej Dziekania, Młodzi Chrześcijańscy Demokraci, Polskie Stronnictwo Ludowe "Solidarność", Centrum Demokratyczne, Kongres Liberalno-Demokratyczny oraz Komitetów Obywatelskich.

Jeszcze przed I Kongresem, który miał skonsolidować nową partię, wycofał się z uczestnictwa w niej Kongres Liberalno-Demokratyczny. Wkrótce to samo uczyniło PSL Solidarność.

Nowopowstała partia, której prezesem został Jarosław Kaczyński, a wiceprezesem Adam Glapiński, domagała się skrócenia kadencji Sejmu kontraktowego i przeprowadzenia w pełni demokratycznych wyborów do parlamentu. Uważała też za konieczny wybór nowego prezydenta i wysunęła na to stanowisko kandydaturę Lecha Wałęsy, którą konsekwentnie popierała. Po wygranych przez Wałęsę wyborach Prezes PC, Jarosław Kaczyński, otrzymał urząd Szefa Kancelarii Prezydenta, jednak drogi liderów Porozumienia Centrum i urzędującego prezydenta zaczęły się szybko rozchodzić.

W wyborach parlamentarnych w 1991 partia wystartowała w ramach koalicji Porozumienie Obywatelskie Centrum i wprowadziła do sejmu 44 posłów. Klub parlamentarny Porozumienia Centrum składający się z 40 posłów PC zasilił ponadto bezpartyjny Lech Kaczyński i Wojciech Włodarczyk, sekretarz Krajowego Komitetu Obywatelskiego. 2 posłów wybranych z listy POC pozostało poza klubem. Mimo, że był to dopiero szósty pod względem liczebności klub parlamentarny, skuteczne rozmowy w sprawie utworzenia koalicji rządowej doprowadziły do wymuszenia na prezydencie, Lechu Wałęsie, desygnowania kandydata na premiera z tego właśnie klubu. Był nim Jan Olszewski.

Po upadku rządu Jana Olszewskiego w czerwcu 1992 z liczącego 42 posłów Klubu Parlamentarnego PC odeszło 12 posłów tworząc klub i partię Ruch dla Rzeczypospolitej. Ponadto 1 poseł we wrześniu 1992 przeszedł do nowopowstałego klubu Konwencja Polska, kolejnych 5 posłów odeszło w listopadzie 1992 do utworzonego wspólnie z posłami KLD klubu o nazwie Polski Program Liberalny, a 2 wystąpiło z klubu PC (jeden w grudniu 1992, drugi w marcu 1993) i pozostało posłami niezrzeszonymi. Do klubu PC przystąpił jednak w kwietniu 1993 1 nowy poseł (który objął mandat złożony przez Macieja Zalewskiego). Na koniec kadencji Klub parlamentarny Porozumienia Centrum liczył więc 23 posłów. Oto jego skład:

Andrzej Andrysiak,
Antoni Bielewicz - sekretarz,
Jacek Bujak,
Zdzisław Dubiella,
Marek Dziubek - przewodniczący,
Adam Glapiński,
Tadeusz Górczyk,
Jarosław Kaczyński,
Lech Kaczyński,
Józef Kania,
Andrzej Kern,
Bartłomiej Kołodziej,
Adam Lipiński,
Teresa Liszcz,
Jacek Maziarski,
Czesław Nowak,
Krzysztof Putra,
Sławomir Siwek,
Czesław Sobierajski,
Krzysztof Tchórzewski,
Antoni Tokarczuk,
Bolesław Twaróg,
Andrzej Tyszkiewicz - od 17 kwietnia 1993.

W Senacie II kadencji (1991-1993) znalazło się 9 kandydatów z list Porozumienia Obywatelskiego Centrum. Jednak na koniec kadencji w skład klubu PC wchodziło 6 senatorów:

Przed wyborami parlamentarnymi w 1993 partia prowadziła negocjacje dotyczące utworzenia koalicji wyborczej z różnymi ugrupowaniami, przede wszystkim z Ruchem Trzeciej Rzeczypospolitej, RdR i PSL-PL, ostatecznie jednak w wyborach do Sejmu listę kandydatów zgłosiły władze partii. Na liście oprócz działaczy PC znaleźli się także kandydaci wysunięci przez Ruch Trzeciej Rzeczypospolitej Jana Parysa, Chrześcijańsko-Demokratyczne Stronnictwo Pracy Tomasza Jackowskiego, Stronnictwo Wierności Rzeczypospolitej Wojciecha Ziembińskiego oraz Porozumienie Regionalne RdR Edmunda Krasowskiego. Lista ta (wylosowała nr 1) zdobyła 4,42% głosów i nie przekroczyła wymaganego dla partii progu 5%. Tym samym nie uzyskała żadnego mandatu. Senatorem z listy organizowanego przez PC komitetu Zjednoczenie Polskie została Alicja Grześkowiak.

Liderzy PC według listy ogólnopolskiej z wyborów parlamentarnych 1993:

Po przegranych wyborach z partii odeszli Marek Dziubek i Antoni Bielewicz, tworząc niewielkie ugrupowanie Nowa Prawica Polska, a także Wojciech Dobrzyński, który założył nową partię pod nazwą PC Inicjatywa Integracyjna. W wyborach prezydenckich w 1995 partia początkowo popierała Adama Strzembosza, następnie Lecha Kaczyńskiego, a kiedy ten również zrezygnował wsparła Jana Olszewskiego.

W wyborach parlamentarnych w 1997 PC startowało z list Akcji Wyborczej Solidarność, uzyskując 14 mandatów poselskich:

Senatorami z listy AWS zostało trzech członków PC - Witold Kowalski, Andrzej Krzak i Jacek Sauk.

W 1998 posłowie Porozumienia Centrum utworzyli wspólnie z członkami Partii Chrześcijańskich Demokratów i Ruchu dla Rzeczypospolitej parlamentarny Zespół Chrześcijańsko-Demokratyczny, pozostający w ramach Klubu Parlamentarnego AWS. 26 września 1999 na bazie tego zespołu doszło do powstania Porozumienia Polskich Chrześcijańskich Demokratów. Część działaczy pod przewodnictwem Adama Lipińskiego kontynuowała działalność pod dawną nazwą i w 2001 przyłączyła się do Prawa i Sprawiedliwości.

Jarosław Kaczyński nie przyłączył się do AWS. Startował w wyborach 1997 i został wybrany z listy Ruchu Odbudowy Polski Jana Olszewskiego. W 2001 założył nową partię – Prawo i Sprawiedliwość, w której znalazła się część byłych działaczy PC, którzy nie przystąpili do PPChD.

Porozumienie Centrum formalnie przestało istnieć w sierpniu 2007. W październiku 2007 minister skarbu Wojciech Jasiński umorzył około 700 tys. długu jaki pozostawiła po sobie partia, uzasadniając to jego przedawnieniem i w konsekwencji nieściągalnością^[1].