Powiat biłgorajski

Z Wikipedii

Powiat biłgorajski
Herb powiatu Flaga powiatu
Położenie na mapie województwa
Województwo	lubelskie
Siedziba władz powiatu	Biłgoraj
Starosta	Marek Onyszkiewicz
Powierzchnia	1677,79 km²
Populacja (2005)  - liczba ludności  - gęstość	104 501 62,28 osób/km²
Urbanizacja	32,79%
Tablica rejestracyjna	LBL
gminy miejskie 1 miejsko-wiejskie 3 wiejskie 10
Starostwo ul. T. Kościuszki 87 23-400 Biłgoraj tel. (084) 688 20 01; faks (084) 688 20 09
Strona internetowa powiatu

Powiat biłgorajski - powiat w Polsce, w południowo-wschodniej części województwa lubelskiego, odtworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Biłgoraj.

Powiat leży głównie na pograniczu Równiny Biłgorajskiej i Płaskowyżu Tarnogrodzkiego. Północne gminy powiatu tworzą specyficzne podłużne i wąskie pasmo, przebiegające na krótkich odcinkach przez szereg równoleżnikowych mezoregionów: Wzniesienia Urzędowskie, Roztocze Zachodnie, Padół Zamojski i Wyniosłość Giełczewską. Wschodnie krańce powiatu leżą w obrębie Roztocza Środkowego. Głównymi rzekami powiatu są Tanew, Łada i Por. Na terenie powiatu znajdują się złoża gazu ziemnego i ropy naftowej. Jest to region wybitnie rolniczy z dużymi obszarami leśnymi.

Spis treści 1 Podział administracyjny 2 Przypisy 2.1 Miasta 2.2 Historia 2.2.1 1810-1867 2.2.2 1867-1918 2.2.3 1919-1945 2.2.4 1945-1975 2.2.5 1975-1999 2.2.6 od 1999 2.3 Demografia 2.4 Urzędy gmin 2.5 Zobacz też 2.6 Miejscowości powiatu biłgorajskiego wg liczby mieszkańców

[edytuj] Podział administracyjny

Stan: na 31 grudnia 2006 rok
Źródła: Główny Urząd Statystyczny i Lubelski Urząd Wojewódzki

Gmina	Powierzchnia gminy	Ludność gminy	Gęstość zaludnienia	Siedziba gminy	Ludność siedziby	Odl. m.p. [1]
Gmina miejska
Biłgoraj	21,10 km²	27.244	1.291 os./km²	Biłgoraj	27.135	0 km
Gminy miejsko-wiejskie
Frampol	107,61 km²	6.497	60 os./km²	Frampol	1.524	16 km
Józefów	126,46 km²	7.207	57 os./km²	Józefów	2.652	31 km
Tarnogród	114,25 km²	6.839	60 os./km²	Tarnogród	3.560	21 km
Gminy wiejskie
Aleksandrów	54,26 km²	3.194	59 os./km²	Aleksandrów	3.168	18 km
Biłgoraj	262,64 km²	12.566	48 os./km²	Biłgoraj [2] [3]	-	0 km
Biszcza	106,31 km²	3.918	37 os./km²	Biszcza	1.901	20 km
Goraj	67,87 km²	4.442	65 os./km²	Goraj	1.048	25 km
Księżpol	141,28 km²	6.784	48 os./km²	Księżpol	1.145	12 km
Łukowa	148,72 km²	4.506	30 os./km²	Łukowa	2.604	30 km
Obsza	113,23 km²	4.375	39 os./km²	Obsza [4]	861	40 km
Potok Górny	111,16 km²	5.552	50 os./km²	Potok Górny	1.341	35 km
Tereszpol	144,01 km²	3.993	28 os./km²	Tereszpol	1.157	18 km
Turobin	162,19 km²	6.884	42 os./km²	Turobin	1.036	40 km

Przypisy

[edytuj] Miasta

Na terenie powiatu znajdują się cztery miasta:

(GUS, stan na 31.12.2006)

• Biłgoraj (27.244 mieszk. • 21,10 km² • 1.291 os./km²)
• Tarnogród (3.399 mieszk. • 10,69 km² • 318 os./km²)
• Józefów (2.436 mieszk. • 5,00 km² • 487 os./km²)
• Frampol (1.421 mieszk. • 4,67 km² • 304 os./km²)

oraz dwie wsie będące dawniej miastami:

• Goraj (ok. 1.100 mieszk.)
• Turobin (ok. 1.000 mieszk.)

Inne większe wsie (powyżej 1000 mieszkańców) to Aleksandrów (3.100), Łukowa (2.700), Sól (2.200), Różaniec (1.800), Potok Górny (1.400), Tereszpol (1.400), Zamch (1.500), Biszcza (1.200), Lipiny Dolne (1.200), Dąbrowica (1.200), Księżpol (1.100), Chmielek (1.100) i Bukowina (1.000).

[edytuj] Historia

[edytuj] 1810-1867

Poprzednikiem powiatu biłgorajskiego był powiat tarnogrodzki ze stolicą w Tarnogrodzie, który istniał n a początku XIX wieku (1810-1842) i obejmował miasta Krzeszów, Frampol, Goraj, Janów i Biłgoraj. W 1842 powiat przemianowano na okręg.

[edytuj] 1867-1918

W 1866 w Królestwie Polskim nastąpiła nowa reforma administracyjna. Zniesiono okręg tarnogrodzki a utworzono powiat biłgorajski, którego siedzibą w 1867 roku został Biłgoraj. Powiat był jednym z dziesięciu powiatów guberni lubelskiej - jego obszar wynosił 1708 km², a liczba mieszkańców przekraczała 6500.

W 1912 roku utworzono gubernię chełmską, do której włączono powiat biłgorajski. Ze znacznej części powiatu utworzono nowy powiat janowski. Po tym manewrze obszar powiatu biłgorajskiego wynosił 999 km². Powiat obejmował miasta Biłgoraj, Tarnogród, Józefów i Krzeszów (Frampol i Goraj znalazły się w powiecie zamojskim). Powiat biłgorajski był powiatem przygranicznym o rozwiniętej granicy z Cesarstwem Austriackim. Rozpościerał się od Krzeszowa i Momot na zachodzie do Suśca i Majdanu Sopockiego na wschodzie; od Kocudzy i Kajetanówki na północy do Luchowa i Obszy na południu.

[edytuj] 1919-1945

Po odzyskaniu niepodległości Sejm RP w 1919 roku przyjął ustawę o wprowadzeniu nowego podziału administracyjnego - powiat biłgorajski stał się jednym z 19 powiatów województwa lubelskiego.

W okresie okupacji niemieckiej (1939-1945) powiat biłgorajski wchodził w skład Generalnego Gubernatorstwa jako część dystryktu lubelskiego. Jego obszar (szczególnie część wschodnia) był objęty powstaniem zamojskim.

[edytuj] 1945-1975

Powiat biłgorajski na tle podziału administracyjnego z 1952 roku należał do woj. lubelskiego i dzielił się na 15 gmin, które z kolei były podzielone na 144 gromad. Na terenie powiatu znajdowało się tylko jedno miasto - Biłgoraj (Tarnogród, Józefów i Frampol były wówczas osadami). Powiat miał też nieco inny zasięg granic niż dzisiaj – nie obejmował gminy Turobin (należącej do ówczesnego powiatu krasnostawskiego) ani - początkowo - gminy Tereszpol (należącej do powiatu zamojskiego, przyłączonej jednak później do powiatu biłgorajskiego). Powiat obejmował natomiast gminę Huta Krzeszowska (przemianowanej później na gminę Harasiuki) z siedzibą w Hucie Krzeszowskiej oraz gminę Krzeszów (przeniesioną w kolejnych latach do powiatu leżajskiego w woj. rzeszowskim) – obecnie obie gminy należą do powiatu niżańskiego w woj. podkarpackim. Powiat obejmował początkowo także gminę Kocudza (z siedzibą w Kocudzy), przemianowaną później na gminę Dzwola i przeniesioną do powiatu janowskiego.

Ówczesne gminy powiatu biłgorajskiego posiadające dzisiejsze odpowiedniki to gminy: Biszcza, Frampol, Goraj, Księżpol, Łukowa i Potok Górny. Dawna gmina Tarnogród składała się z samego Tarnogrodu, natomiast obszar wiejski obecnej gminy Tarnogród stanowiła gmina Wola Różaniecka z siedzibą w Woli Różanieckiej. Dawna gmina Aleksandrów obejmowała swym zasięgiem tereny dzisiejszych gmin Aleksandrów i Józefów (tak więc obecne miasto Józefów było wówczas zaledwie gromadą). Gmina Obsza nazywała się dawniej gmina Babice (nazwa pochodna od wsi Babice, jednak z siedzibą w Obszy) natomiast dzisiejsza wiejska gmina Biłgoraj była podzielona na dwie osobne gminy: zachodnią część stanowiła gmina Sól (z siedzibą w Soli), natomiast wschodnią – gmina Puszcza Solska (z siedzibą w Puszczy Solskiej, niegdyś samodzielnej wsi, obecnie dzielnicy Biłgoraja).

W 1973 roku powierzchnia powiatu biłgorajskiego wynosiła 1685 km² a liczba mieszkańców 92.600 (zaludnienie 55 mieszkańców na km²). Pod względem administracyjnym powiat obejmował jedno miasto i 12 gmin.

[edytuj] 1975-1999

W 1975 roku miała miejsce reforma administracyjna, w wyniku której przeważająca część powiatu znalazła się w województwie zamojskim a jedynie gmina Harasiuki została włączona do województwa tarnobrzeskiego.

[edytuj] od 1999

Powiat biłgorajski w obecnej postaci przywrócono w 1999, w związku z kolejną reformą administracyjną. Początkowo miała do niego należeć także gmina Zwierzyniec, znajdująca się w powiecie zamojskim.

[edytuj] Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
ogółem	104 501	100	52 872	50,6	51 629	49,4
miasto	34 353	100	17 668	51,4	16 685	48,6
wieś	70 148	100	35 204	50,2	34 944	49,8

[edytuj] Urzędy gmin

stan na 1 stycznia 2008 rok

Gmina	Zdjęcie	Kierownictwo	Adres
Powiat
POWIAT		Starosta Marek Onyszkiewicz	ul. T. Kościuszki 87 23-400 Biłgoraj tel. 84 688-20-01 www
Gmina miejska
Biłgoraj		Burmistrz Janusz Zbigniew Rosłan	pl. Wolności 16 23-400 Biłgoraj tel. 84 686-25-11 www
Gminy miejsko-wiejskie
Frampol		Burmistrz Tadeusz Niedźwiecki	ul. Radzięcka 8 23-440 Frampol tel. 84 685-75-09 www
Józefów		Burmistrz Roman Antoni Dziura	ul. Kościuszki 37 23-460 Józefów tel. 84 687-81-33 www
Tarnogród		Burmistrz Eugeniusz Stróż	ul. Kościuszki 5 23-420 Tarnogród tel. 84 689-71-61 www
Gminy wiejskie
Aleksandrów		Wójt Józef Henryk Biały	Aleksandrów II 380 23-408 Aleksandrów tel. 84 687-50-02 www
Biłgoraj		Wójt Wiesław Marian Różyński	ul. Kościuszki 88 23-400 Biłgoraj tel. 84 686-15-10 www
Biszcza		Wójt Zbigniew Pyczko	Biszcza 79 23-425 Biszcza tel. 84 685-60-23 www
Goraj		Wójt Czesław Małyszek	ul. Bednarska 1 23-450 Goraj tel. 84 685-80-02 www
Księżpol		Wójt Lech Jan Rębacz	ul. Biłgorajska 12 23-415 Księżpol tel. 84 687-74-20 www
Łukowa		Wójt Stanisław Kozyra	Łukowa 262 23-412 Łukowa tel. 84 687-40-02 www
Obsza		Wójt Kazimierz Paterak	Obsza 36 23-413 Obsza tel. 84 689-10-02 www
Potok Górny		Wójt Edward Adam Hacia	Potok Górny 116 23-423 Potok Górny tel. 84 685-25-18 www
Tereszpol		Wójt Jan Józef Mielnik	ul. Długa 234 23-407 Tereszpol tel. 84 687-60-05 www
Turobin		Wójt Alfred Sobótka	ul. Rynek 4 23-465 Turobin tel. 84 683-33-35 www

[edytuj] Zobacz też

• Powiat tarnogrodzki
• Województwo zamojskie

[edytuj] Miejscowości powiatu biłgorajskiego wg liczby mieszkańców

Dane pobrane z serwisu hoga.pl (stan na rok 2008).

Ponad 1.500 mieszkańców: Biłgoraj - 27.135 Tarnogród - 3.560 Aleksandrów - 3.135 Józefów - 2.652 Łukowa - 2.604 Biszcza - 1.901 Sól - 1.708 Różaniec - 1.556 Frampol - 1.524 1.000 - 1.499 mieszkańców: Zamch - 1.480 Potok Górny - 1.341 Tereszpol - 1.157 Chmielek - 1.153 Księżpol - 1.145 Lipiny Dolne - 1.120 Bukowina - 1.063 Goraj - 1.048 Turobin - 1.036 750 - 999 mieszkańców: Babice - 966 Gromada - 941 Tereszpol-Kukiełki – 919 Dąbrowica – 877 Obsza - 861 Wola Różaniecka – 784 Tereszpol-Zygmunty - 766 Majdan Nepryski – 755 Korchów Pierwszy – 750 500 - 749 mieszkańców: Radzięcin – 746 Stary Majdan - 746 Gózd Lipiński - 727 Zagrody – 692 Korytków Duży - 683 Stanisławów – 655 Bukowa - 652 Czernięcin Główny – 638 Zastawie – 618 Wola Obszańska - 617 Hedwiżyn - 616 Luchów Górny - 598 Nowy Majdan - 593 Luchów Dolny – 589 Teodorówka – 589 Gródki – 579 Lipowiec – 570 Szyszków – 560 Rakówka – 541 Żabno – 536 Lipiny Górne-Borowina – 532 Dereźnia Solska – 526

350 - 499 mieszkańców: Długi Kąt – 497 Korczów – 493 Dąbrówka – 483 Dereźnia-Zagrody – 480 Smólsko Duże – 478 Olchowiec – 461 Naklik – 458 Płusy – 449 Korytków Mały – 427 Wólka Abramowska – 402 Guzówka-Kolonia – 398 Okrągłe - 393 Hosznia Ordynacka - 390 Rogale - 388 Przedm. Szczebrzesz. – 386 Wola Dereźniańska – 386 Wola Radzięcka – 379 Hamernia - 377 Ciosmy – 376 Tokary – 368 Majdan Gromadzki - 365 Chłopków – 362 Lipiny Górne-Lewki – 358 Górniki - 354 200 - 349 mieszkańców: Jasiennik Stary – 341 Górecko Stare – 332 Zagródki - 330 Tarnawa Duża – 329 Czernięcin Poduchowny – 327 Rzeczyce - 325 Stary Bidaczów – 324 Komodzianka – 322 Ruda Solska – 317 Sokołówka - 309 Rokitów – 304 Smoryń - 299 Żurawie - 284 Huta Turobińska – 281 Dereźnia Majdańska - 273 Kąty - 269 Siedliska - 267 Korchów Drugi - 266 Panasówka - 266 Szozdy – 265 Markowicze – 258 Karolówka – 254 Pisklaki - 254 Samsonówka - 254 Nowa Wieś – 253 Tarnawa Mała – 245 Zawadka - 236 Borowina – 233 Bononia - 225 Stara Wieś – 220 Zynie - 218 Załawcze – 215 Andrzejówka – 213 Przymiarki - 212 Jędrzejówka – 210 Gilów – 205 Kondraty – 204 Stary Lipowiec – 200

100 - 199 mieszkańców: Bukownica – 198 Dorbozy – 198 Nadrzecze - 198 Olszanka - 192 Wólka Czernięcińska – 185 Pulczynów – 184 Stare Króle - 180 Średniówka – 180 Smólsko Małe - 176 Teodorówka-Kolonia – 171 Podsośnina – 169 Brzeziny – 168 Dyle - 162 Wola Mała – 162 Jedlinki - 161 Majdan Kasztelański – 159 Abramów - 157 Osuchy – 155 Wola Kątecka - 155 Teodorówka – 153 Nowy Bidaczów – 148 Wólka Biska - 144 Zagroble – 141 Szopowe – 135 Tarnowola – 134 Kajetanówka - 132 Elizówka – 130 Nowy Lipowiec – 129 Borki - 126 Żabno-Kolonia – 114 Majdan Abramowski – 113 Rapy Dylańskie – 110 Budzyń - 109 Wola Duża - 106 Brodziaki – 101 Kolonia Malennik – 100 Poniżej 100 mieszkańców: Hosznia Abramowska - 99 Gaj Czernięciński - 97 Sokołówka-Kolonia – 87 Ignatówka - 84 Wola Kulońska – 83 Szostaki - 80 Szarajówka - 74 Ruda-Zagrody – 72 Tarnawa-Kolonia – 72 Zanie - 72 Zabłocie - 71 Zagumnie - 67 Kozaki Osuchowskie - 64 Albinów Duży – 61 Borowiec - 56 Kulasze – 53 Zagrody Dąbrowickie – 52 Budziarze – 46 Czarny Las-Kolonia - 45 Gliny - 45 Górecko Kościelne – 44 Pawlichy – 44 Edwardów - 42 Albinów Mały - 40 Żary - 38 Cyncynopol – 36 Podlas - 34 Margole - 23 Jachosze – 15 Sigła – 15 Kamionka - 12 Suszka - 11 Wolaniny - 11 Ratwica - 8 Żelebsko - 7

Z powodu braku aktualnych danych, w powyższej liście nie ma następujących miejscowości:
Bolesławin, Bukowiec, Cichy, Florianka, Jamieńszczyzna, Kolonia Różaniecka, Kuchy-Kolonia, Marianka, Markowicze-Cegielnia, Pierogowiec, Podlesie, Polesiska, Popówka, Poręby, Różaniec-Szkoła, Telikały i Zagrody.