Spółgłoska faryngalna
Z Wikipedii
| Klasyfikacja spółgłosek |
|---|
| wargowe |
| dwuwargowe |
| wargowo-zębowe |
| przedniojęzykowe |
| językowo-wargowe |
| międzyzębowe |
| zębowe |
| dziąsłowe |
| zadziąsłowe |
| z retrofeksją |
| środkowojęzykowe |
| przedniopodniebienne |
| podniebienne |
| tylnojęzykowe |
| miękkopodniebienne |
| języczkowe |
| gardłowe |
| nagłośniowe |
| krtaniowe |
| o podwójnej artykulacji |
| wargowo -podniebienne |
| wargowo -miękkopodniebienne |
| zadziąsłowo -miękkopodniebienne |
| Koartykulacja |
| labializacja |
| palatalizacja |
| welaryzacja |
| faryngalizacja |
| Zobacz też: sposób, miejsce i narząd artykulacji |
Spółgłoski faryngalne - spółgłoski szczelinowe artykułowane poprzez silne cofnięcie nasady języka, tak że powstaje szczelina między nagłośnią a tylną ścianką jamy gardłowej. Występują w językach semickich (np. w arabskim i sefardyjskiej wymowie języka hebrajskiego), północnokaukaskich i niektórych językach indiańskich (zwłaszcza salisz i wakaskich). Zgodnie z teorią laryngalną język praindoeuropejski mógł również zawierać spółgłoski faryngalne.
Także w języku ukraińskim i niektórych gwarach lokalnych języka polskiego występuje dźwięczne faryngalne "h" (stąd w języku polskim oboczność "h"/"ch").
[edytuj] Zapis
W Międzynarodowym Alfabecie Fonetycznym bezdźwięczną spółgłoskę faryngalną oznaczamy przez ħ, a dźwięczną przez ʕ
W alfabecie hebrajskim występują litery heth (ח) - w wymowie sefardyjskiej spółgłoska bezdźwięczna i `ajin (ע) - spółgłoska dźwięczna. W wymowie aszkenazyjskiej (używana m.in. przez polskich Żydów) heth brzmi jak [χ], a `ajin jest nieme.
W alfabecie arabskim występują również dwie litery: haa (ﺡ), wymawiane [ħ], i `ajn (ع), wymawiane [ʕ]. W niektórych dialektach języka arabskiego głoski te są zastępowane przez spółgłoski nagłośniowe
