Sroka

Z Wikipedii

Sroka
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Nadrząd	neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	krukowate
Gatunek	sroka
Nazwa systematyczna
Pica pica
(Linneaus, 1758)
Podgatunki
P. pica mauritanica P. pica melanotos P. pica pica P. pica galliae P. pica fennorum P. pica bactriana P. pica asirensis P. pica hemileucoptera P. pica bottanensis P. pica sericea P. pica leucoptera P. pica camtschatica
Status ochronny
Kategoria zagrożenia (CzKGZ) EX EW CR EN VU NT LC Kategoria: niższego ryzyka
Zasięg występowania
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Sroka (Pica pica) - średni ptak z rodziny krukowatych, zamieszkujący całą Europę (z wyjątkiem terenów wysokogórskich i Islandii), większość Azji (z wyjątkiem obszarów wysuniętych najdalej na północ i południe oraz terenów pustynnych) i północno-zachodnią Afrykę. Ponadto zamieszkuje Kamczatkę i zachodnią część Ameryki Północnej. W Polsce szeroko rozpowszechniony, średnio liczny ptak lęgowy niżu. Gatunek ściśle osiadły.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Środowisko 3 Pożywienie 4 Lęgi 5 Status i ochrona 6 Podgatunki 7 Zobacz też 8 Źródła 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Charakterystyka

Wygląd zewnętrzny

Obie płci ubarwione jednakowo, ale samiec jest zwykle nieco większy i cięższy od samicy, ma dłuższy ogon. Upierzenie biało-czarne, unikalne dla tego gatunku. Bardzo długi, zaostrzony ogon z piórami o stopniowanej długości (środkowe sterówki najdłuższe, skrajne - krótsze). Głowa, dziób, gardziel, skrzydła, tył ciała i ogon ciemnoczarny, odcinający się jaskrawo od pozostałych, białych części ciała: brzucha, boków i barkówek. Czarne pióra mają metaliczny połysk: na skrzydłach najwyraźniejszy, zielonogranatowy; na ogonie zielonobrązowy, na wierzchu głowy zielony, a na grzbiecie i pozostałej części głowy szkarłatny. W locie widoczne rozłożone lotki pierwszorzędowe, które są białe z czarnymi lamówkami. Dziób i nogi czarne. Młode podobne do dorosłych, ale ich upierzenie mniej błyszczy, a ogon jest krótszy.

Występujący w północno-zachodniej Afryce podgatunek Pica pica mauritanica jest mniejszy i za okiem ma płat nagiej skóry w kolorze niebieskim.

Rozmiary

dł. ciała: ok. 44-46 cm, w tym dł. ogona: ok. 20-30 cm, rozpiętość skrzydeł: ok. 52-60 cm

Waga

ok. 150-240 g

Głos

Najczęściej odzywa się okrzykami ostrzegawczymi - jest to głośne, szorstkie skrzeczenie, brzmiące jak "czak", często wydawane w długich grzechoczących seriach. Śpiew słyszany rzadko - ochrypły, gardłowy i dość cichy.

Zachowanie

Ptak towarzyski, poza sezonem lęgowym zbiera się na noclegowiskach w stadach liczących kilkadziesiąt lub nawet kilkaset osobników. Lot prostoliniowy, uderza skrzydłami szybko, głęboko i równo. Szybko przywiązuje się do ludzi.

[edytuj] Środowisko

Pierwotnie zamieszkiwała jedynie nadrzeczne zarośla, obrzeża lasów i niewielkie, młode drzewostany z domieszką olchy i brzozy. Obecnie występuje powszechnie również w krajobrazie rolniczym - na polach i łąkach z kępami drzew i krzewów, w sadach i ogrodach w pobliżu ludzkich siedzib, w parkach, we wsiach i na przedmieściach. Coraz częściej spotykana również w dużych miastach.

[edytuj] Pożywienie

Wszystkożerna. Skład pokarmu bardzo urozmaicony: od owadów, jaszczurek, małych żab, ślimaków i myszy, po ziarno zbóż, jaja i pisklęta (plądruje gniazda innych ptaków), a nawet małe kurczaki. Żeruje głównie na ziemi w poszukiwaniu bezkręgowców. Chętnie zjada padlinę.

[edytuj] Lęgi

Wyprowadza jeden lęg w roku.

Gniazdo 

Umieszczone przeważnie dość wysoko w wierzchołku drzewa, albo też w środku wyższego krzewu np. tarniny, na wysokości 3-6 metrów. Gniazdo przykryte jest charakterystycznym sklepieniem (daszkiem) z luźno splecionych gałązek i z daleka robi wrażenie kuli. Żaden inny ptak występujący na terenie Polski nie buduje podobnego gniazda. Posiada ono dwa otwory wlotowe, leżące naprzeciwko siebie. Wewnątrz znajduje się właściwe gniazdo, ulepione z błota zmieszanego z trawą, liśćmi czy piórami.

Jednakże obecnie ok. 1/4 par lęgowych buduje gniazda nie zadaszone - prawdopodobnie są to ptaki młode, mało doświadczone.^[1]

Jaja i wysiadywanie 

W marcu-kwietniu samica składa od 4 do 7 jaj o tle bladozielonym, niekiedy z niebieskim odcieniem, o średnich wymiarach 33x24 mm. Najczęstsze są lęgi złożone z 6 jaj. Wysiaduje wyłącznie samica, od złożenia pierwszego jaja przez ok. 17-19 dni. Sroka wyjątkowo odważnie broni swojego lęgu.

Pisklęta 

Pisklęta opuszczają gniazdo po ok. 22-25 dniach. Z reguły dorastają najwyżej 3 młode, gdyż pozostałe giną z powodu pasożytów, chorób czy pożarte przez drapieżniki.

[edytuj] Status i ochrona

W Polsce objęta ochroną gatunkową częściową.^[2]

Od lat 20. XX wieku liczebność sroki w Polsce wzrasta. Związane to było przede wszystkim z zaprzestaniem powszechnego wcześniej tępienia. Populacja sroki zmniejsza się na terenach wiejskich, co może być spowodowane wzrostem liczebności innych drapieżników: kruka, jastrzębia i kun. Natomiast coraz częściej i liczniej sroki zasiedlają miasta i osady ludzkie, przesuwa się też ich górna granica występowania w górach (dawniej ok. 500 m, obecnie 800-900 m).

[edytuj] Podgatunki

Wyróżnia się następujące podgatunki, zamieszkujące odpowiednio:

• Pica pica mauritanica - wybrzeża morskie Maghrebu
• Pica pica melanotos - Półwysep Iberyjski
• Pica pica pica - Europę Środkową na wschód od Łaby oraz Wyspy Brytyjskie, południową część Półwyspu Skandynawskiego, Danię, środkowe i wschodnie Bałkany oraz Azję Mniejszą
• Pica pica galliae - kontynentalną Europę między Pirenejami a Łabą, Korsykę, bałkańskie wybrzeże Adriatyku oraz Grecję
• Pica pica fennorum - północną część Półwyspu Skandynawskiego, Finlandię, kraje bałtyckie, Białoruś oraz północno-zachodnią Rosję
• Pica pica bactriana - Ukrainę, wschodnie skraje Europy, zachodnią Syberię oraz Azję Środkową po zachodni Tybet i środkowy Iran
• Pica pica asirensis - izolowana populacja w południowo-zachodniej Arabii Saudyjskiej
• Pica pica hemileucoptera - środkową Syberię i zachodnią Mongolię
• Pica pica bottanensis - góry środkowego i wschodniego Tybetu, zachodnie Himalaje i góry południowych Chin
• Pica pica sericea - wschodnie Chiny, dolny bieg Amuru i Półwysep Koreański. Niektórzy badacze wyróżniają z tego podgatunku dwa kolejne: P. p. janowski i P. p. anderssoni
• Pica pica leucoptera - wschodnią Mongolię i dorzecze Amuru.
• Pica pica camtschatica - izolowana populacja na Kamczatce.

[edytuj] Zobacz też

ptaki Polski

[edytuj] Źródła

1. ↑ Andrzej G. Kruszewicz Ptaki Polski - t. II, Multico, Warszawa 2005, ISBN 83-7073-360-3, s. 181
2. ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną

[edytuj] Linki zewnętrzne

• głos sroki, format .wav Copyrigth by Alberto Masi - www.scricciolo.com,