Tantra

Z Wikipedii

Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji. Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, jakie informacje budzą wątpliwości.

Tantra (dewanagari तन्त्र ) - w buddyzmie, hinduizmie i dżinizmie tradycja duchowego rozwoju oparta na filozofii niedualistycznej, uznająca, że wszystko, co istnieje, stanowi manifestację jednego bytu. Byt ten jest rozumiany najczęściej jako forma czystej świadomości (w buddyzmie tybetańskim jest to jedność świadomości i pustości). Tantra dosłownie znaczy "narzędzie służące do rozciągania (świadomości)", od sanskryckiego rdzenia tan- "ciągnąć" z przyrostkiem -tra (por.: mantra, jantra): tanyate, vistaryate dźnianam, anena iti tantram^{[potrzebne źródło]} ( rozciąga, rozszerza poznanie, dlatego nazywana jest tantrą ).

[edytuj] Buddyzm

Pojęcie to odnosi się do stanu świadomości, w którym zwykły świat jest nieoddzielny od doskonałego oświecenia, w taki sposób, jak dwie nici splecione są w gęstej fakturze materiału. Taki poziom umysłu jest dlatego długotrwały i niezniszczalny. Kruche i niepełne doświadczenie oświecenia, np. jedynie intelektualne zrozumienie, można z kolei porównać do łaty naszytej na materiał - ma ograniczoną powierzchnię i z biegem czasu może się oderwać.

Adepci tantry nie wykluczają żadnego przejawu życia i świata, uznając że wszystko jest doskonałością i może być umiejętnie użyte na drodze oświecenia. Stosują różnego rodzaju praktyki, zawierające elementy jogi, medytacji czy magii, przekazywane często jedynie ustnie w nieprzerwanej linii od nauczyciela do ucznia. Na Zachodzie tantra przywołuje na myśl przede wszystkim otwarty i szczery stosunek do seksu, jako że podejście to różni się znacznie od znanego nam stereotypu duchowości - ascezy.

Wg szkół buddyzmu tybetańskiego Sakja, Kagyu i Gelug wyróżnia się cztery klasy tantr: (1) Kriya Tantra, (2) Carya Tantra, (3) Yoga Tantra, (4) Maha Anuttara Yoga Tantra (tzn. Najwyższe Joga Tantry). W Japonii również istnieją nauki tantryczne linii przekazu Shingon. Są to dogłębne nauki również mówiące o naturze umysłu, które można porównać do tantr klasy Kriya, Carya i Yoga. We wszystkich klasach tych tantr kultywuje się w praktyce cztery rodzaje czystości: (1) czyste formy, tzn. jidamy, (2) czyste miejsce, tzn. mandala, tzw. pałac jidama z otoczeniem, (3) czyste widzenie, tzn. jedność "pustości" i błogości, (4) czystą aktywność - nieograniczoną, dla pożytku wszystkich istot.

W praktykach tantr ważne jest utrzymywanie poglądu Szentong odnoszącego sie do zrozumienia "pustości" i Natury Buddy, bądź tak jak np. w szkole Gelug poglądów Prasangiki i Czittamatry. Podstawą praktyki tantrycznej jest również współczucie i praktyka dla pożytku wszystkich istot (skt. bodhicitta).

[edytuj] Hinduizm

[edytuj] Trzy szkoły tantry

W hinduizmie istnieją trzy szkoły tantry: Kaula Tantra, Miszra Tantra i Samaja Tantra.

Samaja Tantra Samaja Tantra nazywana jest również "Tantrą prawej ręki". Uczniowie Samaja Tantry praktykują medytację na ćakrze Sahasrara. Zdobywają również wiedzę o ćakrach, nadi i pranach.

Samaja Tantra uważana jest za najczystszą i najbardziej duchową z trzech ścieżek tantry.

Miszra Tantra Uczniowie Miszra Tantry praktykują medytację oraz praktyki zewnętrzne, mające na celu otworzenie ćakry Anahata.

Kaula Tantra Kaula Tantra nazywana jest również "Tantrą lewej ręki". Jej adepci medytują nad energią kundalini i wykorzystują praktyki zewnętrzne (najczęściej seksualne) w celu otworzenia ćakry Muladhara. Uważa się, że praktyki te są często nadużywane w szkodliwy sposób.