Tony Benn

Z Wikipedii

Tony Benn w 2007 r.

Anthony Neil Wedgwood Benn, 2. wicehrabia Stansgate (ur. 3 kwietnia 1925 w Londynie), brytyjski arystokrata i polityk, członek Partii Pracy, minister w rządach Harolda Wilsona i Jamesa Callaghana. Przedstawiciel lewego skrzydła partii.

Benn jest synem Williama Benna, 1. wicehrabiego Stansgate, i Margaret Holmes, córki Daniela Holmesa, liberalnego deputowanego. Wykształcenie odebrał w Westminster School oraz w New College na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie studiował filozofię, politologię i ekonomię. Podczas studiów został przewodniczącym Oxford Union. Wtedy również, w 1949 r., poznał swoją przyszłą żonę, Amerykankę Caroline DeCamp. Szybko wzieli ślub. Doczekali się razem czworga dzieci - Stephena, Hilaryego (laburzystowskiego ministra), Melissy (dziennikarki) i Joshui.

W lipcu 1943 r. Benn rozpoczął służbę w Royal Air Force. Służył w Afryce Południowej i Rodezji. Po wojnie pracował w BBC Radio. W 1950 r. został niespodziewanie mianowany laburzystowskim kandydatem na wybory uzupełniające w okręgu Bristol South East. Wybory te wygrał i zasiadł w Izbie Gmin. W latach 1951-1954 był jej najmłodszym członkiem (Baby of the House).

Ojciec Benna został w 1942 r. kreowany wicehrabią Stansgate. Początkowo dziedzicem tytułu był starszy brat Tonyego, Michael, który jednak zginął podczas II wojny światowej. Młodszy Benn odziedziczył tytuł parowski po śmierci ojca w 1960 r. i zasiadł w Izbie Lordów, tracąc miejsce w Izbie Gmin. Benn nie pogodził się z tym i wystartował w wyborach uzupełniających w 1961 r. Wybory te ponownie wygrał, ale sąd wyborczy pozbawił go prawa do zasiadania w niższej izbie i za zwycięzcę uznał kandydata konserwatystów, Malcolma St. Claira.

Pomimo porażki Benn nadal działał na rzecz swojego powrotu do Izby Gmin. Konserwatywny rząd Harolda Macmillana przyjął w końcu The Peerage Act 1963, który zezwalał na zrzeczenie się tytułu parowskiego, co uprawniało para do zasiadania w Izbie Gmin. Ustawa została podpisana przez królową 31 lipca 1963 r. tuż przez 18.00. Benn był pierwszy parem, który skorzystał z przepisów tej ustawy i o 18.22 zrezygnował z tytułu wicehrabiego. St. Clair zapowiedział, że będzie respektował wolę wyborców i po rezygnacji Benna zrezygnował z mandatu deputowanego. Benn wygrał wybory uzupełniające 20 sierpnia 1963 r. i ponownie zasiadł w Izbie Gmin.

Po wyborczym zwycięstwie Partii Pracy w 1964 r. Benn objął urząd poczmistrza generalnego. W tym czasie wybudowano Post Office Tower (która została otworzona przez Benna w 1966 r.), utworzono Postal Bus Service oraz wypuszczono pierwsze pamiątkowe znaczki pocztowe, zaprojektowane przez Davida Gentlemana. W 1966 r. został ministrem technologii i na tym stanowisku pozostał do wyborczej porażki laburzystów w 1970 r. Po powrocie Partii Pracy do władzy w 1974 r. Benn został ministrem przemysłu, ale w 1975 r. został przesunięty do ministerstwa energii.

W 1976 r. ze stanowiska lidera Partii Pracy zrezygnował Harold Wilson. Benn wystartował w wyborach, uzyskując w pierwszej turze 37 głosów. Pozwoliło mu to na przejście do następnej tury, ale Benn zrezygnował z ubiegania się o stanowisko. W dalszych turach popierał Michaela Foota, ale zwycięzcą został ostatecznie James Callaghan, który pozostawił Benna na dotychczasowym stanowisku. Benn utrzymał się na nim do wyborczego zwycięstwa Partii Konserwatywnej w 1979 r.

Tony Benn podczaj antywojennej demonstracji w Londynie w 2005 r.

Jeszcze jako minister Benn zbliżył się do lewego skrzydła Partii Pracy. Na pierwszej powyborczej konferencji Partii Pracy w 1980 r. postulował wystąpienie Wielkiej Brytanii z EWG oraz likwidację Izby Lordów. W 1981 r. wystartował w wyborach na wiceprzewodniczącego partii, ale minimalnie przegrał z dotychczasowym wiceprzewodniczącym Denisem Healeyem. W 1982 r. sprzeciwił się wysłaniu wojsk brytyjskich na Falklandy, postulując rozwiązanie konfliktu na forum ONZ.

W 1983 r. zlikwidowano okręg wyborczy Benna, który zamierzał wystartować w okręgu Bristol South, ale w wewnątrzpartyjnych prawyborach przegrał z dotyczasowym deputowanym Michaelem Cocksem. Po odrzuceniu propozycji startu w okręgu Livingston wystartował w okręgu Bristol East, ale przegrał tam z kandydatem konserwatystów Jonathanem Sayeedem. Benn powrócił do Izby Gmin już w 1984 r., wygrywając wybory uzupełniające w okręgu Chesterfield.

Benn poparł strajk górników w latach 1984-1985. W 1988 r. ponownie wystartował w wyborach na lidera Partii Pracy, ale ponownie bez powodzenia. Podczas I wojny w Zatoce Perskiej był aktywnym działaczem ruchu antywojennego. Odwiedził Bagdad, gdzie namawiał Saddama Husajna do wypuszczenia jeńców. Był jednym z nielicznych deputowanych, którzy sprzeciwiali się interwencji NATO w Kosowie. W 1991 r. zgłosił projekt Commonwealth of Britain Bill, który zakładał zniesienie monarchii i wprowadzenie republiki oraz napisanie konstytucji. Projekt nigdy nie doczekał się drugiego czytania.

W 2001 r. Benn zrezygnował z miejsca w Izbie Gmin, ale pozostał aktywnym politykiem. W 2003 r. sprzeciwiał się wojnie w Iraku. W lutym 2004 r. został przeciwniczącym Koalicji Stop Wojnie. W październiku 2007 r. ogłosił chęć powrotu do Izby Gmin i zaproponował kierownictwu Partii Pracy swoją osobę jako kandydata w okręgu Kensington and Chelsea.

Spis treści

1 Publikacje
- 1.1 Dzienniki
- 1.2 Pozostałe
2 Bibliografia

[edytuj] Publikacje

[edytuj] Dzienniki

The Benn Diaries, 1940-90, Arrow Books Ltd, 2005
Years of Hope: Diaries, Letters and Papers, 1940-62, Arrow Books Ltd, 1995
Out of the Wilderness: Diaries, 1963-67, Arrow Books Ltd, 1988
Office Without Power: Diaries, 1968-72, Arrow Books Ltd, 1989
Against the Tide: Diaries, 1973-77, Arrow Books Ltd, 1990
Conflicts of Interest: Diaries, 1977-80, Arrow Books Ltd, 1991
The End of an Era: Diaries 1980-90, Arrow Books Ltd, 1994
Free at Last!: Diaries, 1991-2001, Arrow Books Ltd, 2003
More Time for Politics: Diaries 2001-2007, Hutchinson, 2007

[edytuj] Pozostałe

Levellers and the English Democratic Tradition, Spokesman Books, 1976
Why America Needs Democratic Socialism, Spokesman Books, 1978
Prospects, Amalgamated Union of Engineering Workers, Technical, Administrative and Supervisory Section, 1979
Case for Constitutional Civil Service, Inst. for Workers' Control, 1980
Case for Party Democracy, Inst. for Workers' Control, 1980
Arguments for Socialism, Penguin Books Ltd, 1980
Arguments for Democracy, Jonathan Cape, 1981
European Unity: A New Perspective, Spokesman Books, 1981
Parliament and Power: Agenda for a Free Society, Verso Books, 1982
Common Sense: New Constitution for Britain, Hutchinson, 1993, razem z Andrew Hoodem
Free Radical: New Century Essays, Continuum International Publishing Group Ltd, 2004
Dare to Be a Daniel: Then and Now, Arrow Books Ltd, 2005