Układ z Schengen
Z Wikipedii
Układ z Schengen - porozumienie, które znosi kontrolę osób przekraczających granice między państwami członkowskimi układu, a w zamian za to wzmacnia współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej. Dotyczy również współpracy przygranicznej.
Porozumienie to zostało zawarte w miejscowości Schengen w Luksemburgu 14 czerwca 1985.
Spis treści |
[edytuj] Historia
13 lipca 1984 roku RFN i Francja zawarły porozumienie w Saarbrücken. Była to dwustronna umowa w sprawie ułatwiania obywatelom obu państw przekraczania wspólnej granicy. Umowa ta dotyczyła jedynie kontroli na drogowych przejściach granicznych. Umową z Saarbrücken zainteresowały się kraje Beneluksu, mające już doświadczenie w funkcjonowaniu unii paszportowej. Wykorzystano więc część rozwiązań z Saarbrücken i zawarto nową umowę. W 1985 w miejscowości Schengen podpisano porozumienie o stopniowym znoszeniu kontroli na wspólnych granicach (tzw. Schengen I) między krajami Unii Gospodarczej Beneluksu, Francją i RFN. Umowa ta została zawarta poza wspólnotowym porządkiem prawnym.
Od 1986 wprowadzono zwykłą kontrolę wzrokową na granicy dokonywaną w stosunku do pojazdów przekraczających ją ze zmniejszoną prędkością. Natomiast 26 marca 1995 całkowicie zniesiono kontrolę na granicach. W 1995 na mocy układu z 1990 również Hiszpania i Portugalia stały się pełnoprawnymi członkami Grupy. Włochy, Grecja, Austria oraz pięć krajów nordyckich (Dania, Finlandia, Szwecja, Norwegia, Islandia) uzyskały wówczas status obserwatorów.
Pełnomocnik Rządu do Spraw Przygotowania Organów Administracji Państwowej do Współpracy z Systemem Informacyjnym Schengen i Systemem Informacji Wizowej został ustanowiony już rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2004 (Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2788). Rządowy projekt ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej wpłynął do Sejmu 5 lipca 2007 jako druk sejmowy nr 1934. Projekt dotyczył uporządkowania i uzupełnienia w niezbędnym zakresie podstaw prawnych dotyczących uczestnictwa Polski w Systemie Informacyjnym Schengen (SIS) i Systemie Informacji Wizowej (VIS), ustalenia w odpowiedni sposób kompetencji poszczególnych organów w zakresie wprowadzania i udostępniania danych SIS i VIS. Nad projektem pracowała Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych. Na posiedzeniu nr 46 V kadencji Sejm uchwalił ustawę z dnia 24 sierpnia 2007 r. o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 165, poz. 1170). 401 posłów było za, 29 przeciw, 8 wstrzymało się. Senat nie wniósł poprawek. 7 września 2007 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał ustawę. Ustawa realizuje decyzję Rady 2004/512/WE z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie ustanowienia Wizowego Systemu Informacyjnego (VIS) (Dz. Urz. UE L 213 z 15.06.2004, str. 5-7 (CELEX: 32004D0512)) i inne[1]. Zgodnie z art. 46 ustawy i decyzją Rady Rzeczpospolita Polska weszła do Układu z Schengen 21 grudnia 2007.
[edytuj] Opis
Układ jest otwarty dla wszystkich członków Unii Europejskiej. Wynikająca z niego swoboda przepływu osób wewnątrz tzw. strefy Schengen dotyczy nie tylko obywateli państw - sygnatariuszy, ale wszystkich osób wszelkiej narodowości i o dowolnym obywatelstwie, które przekraczają granice wewnętrzne na terenie objętym porozumieniem.
Do układu Schengen należą obecnie 22 państwa Unii Europejskiej. Islandia i Norwegia, wchodzące w skład Związku Paszportowego Krajów Nordyckich, są z grupą z Schengen stowarzyszone. Przyjęcie przepisów wynikających z Układu z Schengen jest jednym z wymogów uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej przez kraje kandydujące, tak więc w przyszłości strefa swobodnego, niekontrolowanego przepływu osób znacznie się powiększy i obejmie prawie całą Europę.
[edytuj] Członkowie układu z Schengen
[edytuj] Członkowie układu z Schengen wraz z datami zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych
Austria – 1 grudnia 1997 r..svg/20px-Flag_of_Belgium_(civil).svg.png)
Belgia – 26 marca 1995 r.
Czechy – 21 grudnia 2007 r. a)
Dania – 25 marca 2001 r. (bez Grenlandii i Wysp Owczych)
Estonia – 21 grudnia 2007 r. a)
Finlandia – 25 marca 2001 r.
Francja – 26 marca 1995 r.
Grecja – 26 marca 2000 r. (bez terytorium Athos)
Hiszpania – 26 marca 1995 r.
Holandia – 26 marca 1995 r.
Islandia – 25 marca 2001 r.
Litwa – 21 grudnia 2007 r. a)
Luksemburg – 26 marca 1995 r.
Łotwa – 21 grudnia 2007 r. a)
Malta – 21 grudnia 2007 r. a)
Niemcy – 26 marca 1995 r. (bez enklawy Büsingen am Hochrhein)
Norwegia – 25 marca 2001 r. (bez Spitsbergenu i Wyspy Niedźwiedziej)
Polska – 21 grudnia 2007 r. a)
Portugalia – 26 marca 1995 r.
Słowacja – 21 grudnia 2007 r. a)
Słowenia – 21 grudnia 2007 r. a)
Szwecja – 25 marca 2001 r.
Węgry – 21 grudnia 2007 r. a)
Włochy – 26 października 1997 r. (bez enklawy Livigno)
a) w portach lotniczych i morskich od 30 marca 2008 r.
Członkowie de facto:
Monako (otwarta granica z Francją)
San Marino (otwarta granica z Włochami)
Watykan (otwarta granica z Włochami)
Na granicy Andory z Francją i Hiszpanią obowiązuje kontrola graniczna.
[edytuj] Państwa, które chcą przystąpić do strefy Schengen
- państwa-sygnatariusze Układu z Schengen, których przystąpienie do strefy Schengen planowane jest na 1 listopada 2008 r.:
- inni sygnatariusze umowy (z datami przewidywanego przystąpienia do strefy Schengen):
[edytuj] Zainteresowani członkostwem
[edytuj] Zawieszenia traktatu z Schengen
W związku z Mistrzostwami Europy w piłce nożnej Austria zawiesiła czasowo układ z Schengen, przywracając tym samym kontrole graniczną w okresie od 2 czerwca do 1 lipca 2008 roku.
W związku z Mistrzostwami Świata w piłce nożnej w Niemczech w 2006 roku Niemcy zawiesiły czasowo układ na swoich granicach (granice z państwami będącymi wówczas członkami układu).
Przypisy
[edytuj] Zobacz też
- System Informacyjny Schengen (SIS)
- SIS I
- Schengen II
- Schengen III
