�าเลวาลา
จา�วิ�ิพีเดีย สารานุ�รมเสรี
à¸?าเลวาลา (à¸à¸±à¸‡à¸?ฤษ: Kalevala) เป็นบทà¸?วีมหาà¸?าพย์ ซึ่งนัà¸?ปรัชà¸?าชาวฟินà¹?ลนด์ เà¸à¹€à¸¥à¸µà¸¢à¸ª เลินน์รูต เรียบเรียงขึ้นจาà¸?ลำนำพื้นบ้านในภาษาฟินà¹?ลนด์à¹?ละภาษาคาเรเลียในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 บทà¸?วีนี้ได้รับยà¸?ย่à¸à¸‡à¹ƒà¸«à¹‰à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸¡à¸«à¸²à¸?าพย์à¹?ห่งประเทศฟินà¹?ลนด์ à¹?ละเป็นงานวรรณà¸?รรมชิ้นสำคัà¸?ที่สุดขà¸à¸‡à¸›à¸£à¸°à¸§à¸±à¸•ิศาสตร์ฟินà¹?ลนด์[1] มีส่วนสำคัà¸?ในà¸?ารà¸?ระตุ้นจิตวิà¸?à¸?าณขà¸à¸‡à¸žà¸¥à¹€à¸¡à¸·à¸à¸‡ ทำให้ฟินà¹?ลนด์สามารถà¹?ยà¸?ตัวเป็นเà¸à¸?ราชจาà¸?รัสเซียได้สำเร็จในปี ค.ศ. 1917[2]
ชื่ภà¸?าเลวาลา มีความหมายว่า "à¹?ผ่นดินà¹?ห่งà¸?าเลวา" บทà¸?วีมีความยาวทั้งสิ้น 22,795 บท à¹?บ่งà¸à¸à¸?เป็นเนื้à¸à¸«à¸²à¸—ั้งสิ้น 50 ตà¸à¸™ หรืภ50 คันตà¸à¸ª (ภาษาฟินà¹?ลนด์เรียà¸? รูโน)
เนื้à¸à¸«à¸² |
[��้] ประวัติ�าร�ปล�ละ�ารตีพิมพ์
[à¹?à¸?้] บทà¸?วีพื้นบ้านขà¸à¸‡à¸Ÿà¸´à¸™à¹?ลนด์
บทà¸?วีพื้นบ้านขà¸à¸‡à¸Ÿà¸´à¸™à¹?ลนด์เริ่มมีà¸?ารจดบันทึà¸?ไว้ตั้งà¹?ต่ช่วงคริสต์ทศวรรษ 1670 à¹?ละมีà¸?ารเà¸?็บบันทึà¸?ไว้à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸?ระจัดà¸?ระจายตลà¸à¸”ช่วงทศวรรษต่à¸à¹† มา จนà¸?ระทั่งถึงคริสต์ศตวรรษที่ 19 จึงเริ่มมีà¸?ารรวบรวมà¹?ละจัดเà¸?็บให้เป็นระบบมาà¸?ขึ้น บทà¸?วีที่รวบรวมได้ในช่วงนี้มีมาà¸?à¸?ว่าสà¸à¸‡à¸¥à¹‰à¸²à¸™à¸šà¸— ในจำนวนนี้ 1.25 ล้านบทได้มีà¸?ารเผยà¹?พร่ ส่วนที่เหลืà¸à¹„ด้à¹?ต่เà¸?็บเà¸à¸²à¹„ว้ในสมาคมวรรณà¸?รรมà¹?ห่งฟินà¹?ลนด์ ในเà¸à¸ªà¹‚ตเนีย ในสาธารณรัà¸?คาเรเลีย à¹?ละในบางส่วนขà¸à¸‡à¸£à¸±à¸ªà¹€à¸‹à¸µà¸¢
เà¸à¹€à¸¥à¸µà¸¢à¸ª เลินน์รูต à¸?ับนัà¸?วิชาà¸?ารยุคเดียวà¸?ันหลายคน (เช่น เà¸. เจ. โซเจริน à¹?ละ ดี.à¸à¸µ.ดี.ยูโรเปà¸à¸¸à¸ª)[3] ต่างรวบรวมบทà¸?วีไว้จาà¸?à¹?หล่งต่างๆ ที่à¸?ระจัดà¸?ระจายà¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¹ƒà¸™à¸«à¸¡à¸¹à¹ˆà¸Šà¸²à¸§à¸šà¹‰à¸²à¸™à¸—้à¸à¸‡à¸–ิ่นตลà¸à¸”ทั่วดินà¹?ดนคาเรเลียà¹?ละà¸à¸´à¸‡à¹€à¸?รีย พวà¸?เขาจดบันทึà¸?ชื่à¸à¹?ละà¸à¸²à¸¢à¸¸à¸‚à¸à¸‡à¸œà¸¹à¹‰à¸‚ับลำนำ สถานที่ที่มีà¸?ารขับลำนำเหล่านั้น รวมทั้งวันที่เà¸?็บข้à¸à¸¡à¸¹à¸¥ เลินน์รูตà¸à¸à¸?เà¸?็บข้à¸à¸¡à¸¹à¸¥à¸ าคสนามถึง 7 ครั้งตลà¸à¸”ช่วงระยะเวลา 9 ปี โดยเริ่มà¸?ารสำรวจครั้งà¹?รà¸?ตั้งà¹?ต่ ค.ศ. 1828[3] ในระหว่างà¸?ารà¸à¸à¸?เà¸?็บข้à¸à¸¡à¸¹à¸¥à¸„รั้งที่ 4 ในเดืà¸à¸™à¸?ันยายน ค.ศ. 1833 เมื่à¸à¹€à¸‚ารับฟังเรื่à¸à¸‡à¸£à¸²à¸§à¸‚à¸à¸‡à¸šà¸—à¸?วีà¹?ละà¸?ารà¹?สดงบทลำนำ รวมถึงความเห็นต่à¸à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸£à¸²à¸§à¹€à¸«à¸¥à¹ˆà¸²à¸™à¸±à¹‰à¸™à¸—ี่à¹?ปลมาในภาษาที่เขาเข้าใจได้à¹?ล้ว เขาà¸?็บังเà¸?ิดความคิดขึ้นว่า บทà¸?วีมาà¸?มายเหล่านั้นน่าจะเล่าถึงเรื่à¸à¸‡à¸£à¸²à¸§à¸•่à¸à¹€à¸™à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸šà¸²à¸‡à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸‹à¸¶à¹ˆà¸‡à¹€à¸›à¹‡à¸™à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸—ี่à¸?ว้างใหà¸?่à¸?ว่านั้น
ชาวบ้านขับร้à¸à¸‡à¸šà¸—à¸?วีด้วยลำนำตัวโน้ตห้าเสียง (Pentachord) บางครั้งà¸?็ใช้เครื่à¸à¸‡à¸”นตรี à¸?ันเตเล (Kantele) มาช่วย จังหวะà¸?ารร้à¸à¸‡à¹€à¸›à¸¥à¸µà¹ˆà¸¢à¸™à¹?ปลงไปบ้าง à¹?ต่ท่วงทำนà¸à¸‡à¸ˆà¸°à¸›à¸£à¸°à¸?à¸à¸šà¸”้วยà¸?ลุ่มตัวโน้ต สà¸à¸‡ หรืà¸à¸ªà¸µà¹ˆ บรรทัด à¹?ต่ละบรรทัดมี 5 บีท บางครั้งบทลำนำà¸?็à¹?ตà¸?ต่างà¸?ันมาà¸? à¹?ต่บางครั้งà¸?ลับสามารถร้à¸à¸‡à¸›à¸£à¸°à¸ªà¸²à¸™à¸?ันได้เหมาะเจาะจาà¸?ผู้ขับลำนำที่เข้าใจประเพณี ทั้งที่บทà¸?วีเหล่านี้à¸?ระจัดà¸?ระจายà¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¹ƒà¸™à¸žà¸·à¹‰à¸™à¸—ี่à¸?ว้างใหà¸?่ไพศาลà¹?ละมีวัฒนธรรมที่à¹?ตà¸?ต่างà¸?ันมาà¸?ในà¹?ต่ละà¸?ลุ่มชุมชน à¹?ต่มันà¸?ลับสามารถร้à¸à¸‡à¸”้วยท่วงทำนà¸à¸‡à¹€à¸”ียวà¸?ัน หรืà¸à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸?เฉพาะเจาะจงได้ว่าเป็นฉันทลัà¸?ษณ์à¹?บบ archaic trochaic tetrametre นà¸à¸?จาà¸?นี้ยังมีคุณลัà¸?ษณะขà¸à¸‡à¸?ารสัมผัสà¸à¸±à¸?ษร (alliteration) à¸?ารสะท้à¸à¸™à¸£à¸¹à¸›à¸›à¸£à¸°à¹‚ยค (parallelism) รวมถึงลัà¸?ษณะà¸?ารเล่นคำสลับที่ (chiasmus) ซึ่งคล้ายคลึงà¸?ันà¸à¸µà¸?ด้วย
à¹?ต่วันเวลาซึ่งสร้างสรรค์บทà¸?วีปาà¸?เปล่าเหล่านี้เà¸?ิดขึ้นเมื่à¸à¹ƒà¸”ไม่à¹?น่ชัด บทà¸?วีช่วงที่เà¸?่าà¹?à¸?่ที่สุด คืà¸à¸ªà¹ˆà¸§à¸™à¸—ี่à¸?ล่าวถึงà¸?ารสร้างโลà¸? น่าจะเà¸?ิดขึ้นตั้งà¹?ต่ยุคà¸?่à¸à¸™à¸›à¸£à¸°à¸§à¸±à¸•ิศาสตร์ ขณะที่เนื้à¸à¸«à¸²à¹ƒà¸™à¸Šà¹ˆà¸§à¸‡à¸«à¸¥à¸±à¸‡à¸—ี่à¸?ล่าวถึงà¸?ารเผยà¹?พร่ศาสนาคริสต์ น่าจะเà¸?ิดขึ้นในช่วงยุคเหล็à¸?
นัà¸?ขับลำนำà¸?าเลวาลาจำนวนมาà¸?ที่เลินน์รูตได้ไปพบ มีคนสำคัà¸?ที่ควรเà¸à¹ˆà¸¢à¸–ึงไว้ดังนี้
- Arhippa Perttunen (ค.ศ. 1769–1840)
- Matro
- Ontrei Malinen (ค.ศ. 1780–1855)
- Vaassila Kieleväinen
- Soava Trohkimainen
[à¹?à¸?้] à¸?ารเรียบเรียงงานขà¸à¸‡à¹€à¸¥à¸´à¸™à¸™à¹Œà¸£à¸¹à¸•
เลินน์รูตนำบทà¸?วีทั้งหมดมาจัดลำดับใหม่ให้ปะติดปะต่à¸à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸£à¸²à¸§à¸?ันได้ เขานำบทà¸?วีบางชุดมารวมเข้าด้วยà¸?ัน จัดหมู่ตัวละคร à¹?ละตัดบทà¸?วีบางบททิ้งไปที่ดูไม่เà¸?ี่ยวข้à¸à¸‡à¸?ับเนื้à¸à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡ เพื่à¸à¸žà¸¢à¸²à¸¢à¸²à¸¡à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸šà¹€à¸£à¸µà¸¢à¸‡à¹ƒà¸«à¹‰à¸à¸à¸?มาเป็นโครงเรื่à¸à¸‡à¸—ี่มีเหตุผล เขายังตั้งชื่à¸à¸šà¸²à¸‡à¸Šà¸·à¹ˆà¸à¸‚ึ้นใหม่เพื่à¸à¹ƒà¸Šà¹‰à¹?ทนตัวละครบางตัวให้เป็นชื่à¸à¹€à¸”ียวà¸?ันตลà¸à¸”ทั้งเรื่à¸à¸‡ ในà¸?าเลวาลาฉบับเรียงเรียงใหม่นี้ ประเมินได้ว่า หนึ่งในสามเป็นเนื้à¸à¸«à¸²à¹€à¸”ิมที่เขาได้มาจาà¸?นัà¸?ขับลำนำ ประมาณ 50% เป็นส่วนที่เลินน์รูตปรับà¹?ต่งเล็à¸?น้à¸à¸¢ 14% เป็นบทà¸?วีที่เขาเขียนขึ้นใหม่โดยà¸à¹‰à¸²à¸‡à¸à¸´à¸‡à¸•ามà¸?วีหลายบทที่มีความคล้ายคลึงà¸?ัน à¹?ละà¸à¸µà¸? 3% เป็นส่วนที่เขาคิดà¹?ต่งขึ้นเà¸à¸‡ à¹?ต่ส่วนที่เป็นผลงานสำคัà¸?ขà¸à¸‡à¹€à¸¥à¸´à¸™à¸™à¹Œà¸£à¸¹à¸•คืà¸à¸?ารที่เขาเรียบเรียงจัดลำดับบทà¸?วีเหล่านั้นเข้าด้วยà¸?ันจนà¸?ลายเป็นมหาà¸?าพย์
[��้] �ารตีพิมพ์
ผลงานเรียบเรียงฉบับà¹?รà¸?ขà¸à¸‡à¹€à¸¥à¸´à¸™à¸™à¹Œà¸£à¸¹à¸• คืภKalewala, taikka Wanhoja Karjalan Runoja Suomen Kansan muinoisista ajoista (à¸?าเลวาลา, บทà¸?วีโบราณà¹?ห่งคาเรเลีย ว่าด้วยปุราณยุคขà¸à¸‡à¸Šà¸²à¸§à¸Ÿà¸´à¸™à¹?ลนด์) หรืà¸à¸—ี่รู้จัà¸?à¸?ันทั่วไปว่า à¸?าเลวาลาฉบับเà¸?่า ตีพิมพ์à¸à¸à¸?มาเป็นสà¸à¸‡à¹€à¸¥à¹ˆà¸¡ ในปี ค.ศ. 1835-1836 à¸?าเลวาลาฉบับเà¸?่าประà¸?à¸à¸šà¸”้วยบทà¸?วี 32 ชุด จำนวน 12,078 บท[4]
เลินน์รูตเรียบเรียงข้à¸à¸¡à¸¹à¸¥à¹ƒà¸«à¸¡à¹ˆà¹€à¸žà¸´à¹ˆà¸¡à¹€à¸•ิมà¸à¸µà¸? à¹?ละได้จัดทำเป็นเà¸à¸”ิชันที่สà¸à¸‡ ใช้ชื่à¸à¸§à¹ˆà¸² Kalevala ตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 1849 à¸?าเลวาลาฉบับใหม่นี้ประà¸?à¸à¸šà¸”้วยบทà¸?วี 50 ชุด à¹?ละเป็นฉบับมาตรà¸?านที่ใช้ในà¸?ารศึà¸?ษามหาà¸?าพย์à¸?าเลวาลาในปัจจุบัน[4]
[��้] �าร�ปล
à¸?าเลวาลาได้à¹?ปลเป็นภาษาà¸à¸±à¸‡à¸?ฤษครบทั้งชุดรวม 5 ครั้ง à¹?ละà¹?บบบางส่วนà¸à¸µà¸?หลายครั้ง ครั้งà¹?รà¸?สุดà¹?ปลโดย จà¸à¸«à¹Œà¸™ มาร์ติน ครà¸à¸§à¹Œà¸Ÿà¸à¸£à¹Œà¸” (ค.ศ. 1888)[5] ต่à¸à¸¡à¸²à¹?ปลโดย วิลเลียม ฟà¸à¸£à¹Œà¹€à¸‹à¸¥ เคà¸à¸£à¹Œà¸šà¸µ (ค.ศ. 1907) à¹?ละครั้งล่าสุดโดย เยโน ไฟรเบิร์à¸? (ค.ศ. 1989) นà¸à¸?จาà¸?นี้ เà¸à¹‡à¸”เวิร์ด เทย์เลà¸à¸£à¹Œ เฟลชเชà¸à¸£à¹Œ ชาวà¹?คนาดา ได้à¹?ปลบางส่วนขà¸à¸‡à¸?าเลวาลาในปี ค.ศ. 1869 à¹?ละนำเสนà¸à¸•่à¸à¸ªà¸¡à¸²à¸„มวรรณà¸?รรมà¹?ละประวัติศาสตร์à¹?ห่งควิเบค เมื่à¸à¸§à¸±à¸™à¸—ี่ 17 มีนาคม 1869
ปี ค.ศ. 1963 ฟรานซิส เพียโบดี มาà¸?ูน จูเนียร์ ได้à¹?ปลมหาà¸?าพย์ชุดนี้เป็นร้à¸à¸¢à¹?à¸?้ว โดยพยายามรัà¸?ษาความหมายขà¸à¸‡à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¹„ว้ให้ได้มาà¸?ที่สุด ในภาคผนวà¸?ขà¸à¸‡à¸‰à¸šà¸±à¸šà¹?ปลครั้งนี้มีหมายเหตุจำนวนมาà¸?ที่à¸à¸˜à¸´à¸šà¸²à¸¢à¸–ึงข้à¸à¸¡à¸¹à¸¥à¸—างประวัติศาสตร์à¹?ละวัฒนธรรมขà¸à¸‡à¸šà¸—à¸?วีนั้น à¹?สดงข้à¸à¹€à¸›à¸£à¸µà¸¢à¸šà¹€à¸—ียบระหว่าง à¸?าเลวาลาฉบับเà¸?่า à¸?ับ ฉบับที่à¹?พร่หลายในปัจจุบัน à¹?ละดัชนีคำศัพท์à¸à¸˜à¸´à¸šà¸²à¸¢à¸–ึงชื่à¸à¹€à¸‰à¸žà¸²à¸°à¸•่างๆ ที่ปราà¸?à¸?ในบทà¸?วี
ปัจจุบัน à¸?าเลวาลา ได้à¹?ปลเป็นภาษาต่างๆ à¹?ล้ว 52 ภาษา[6] à¹?ละบางส่วนขà¸à¸‡à¹€à¸™à¸·à¹‰à¸à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸¡à¸µà¸?ารà¹?ปลà¸à¸à¸?ไปà¹?ล้วà¸?ว่า 60 ภาษา
[à¹?à¸?้] โครงเรื่à¸à¸‡
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 1-10 : ว่าด้วยไวà¹?นเมยเนน ตà¸à¸™à¸—ี่หนึ่ง บรรยายความถึงà¸?ารสร้างโลà¸? มนุษย์คนà¹?รà¸?ขà¸à¸‡à¹‚ลà¸? à¸?ารประจันหน้าระหว่าง ไวà¹?นเมยเนน à¸?ับ โยวà¸?าไฮเนน โยวà¸?าไฮเนนสัà¸?à¸?ายà¸?น้à¸à¸‡à¸ªà¸²à¸§à¹ƒà¸«à¹‰à¹?à¸?่ไวà¹?นเมยเนนเพื่à¸à¹?ลà¸?à¸?ับชีวิตตัว ไà¸à¹‚น (น้à¸à¸‡à¸ªà¸²à¸§à¸‚à¸à¸‡à¹‚ยวà¸?าไฮเนน) เดินไปสู่ทะเล โยวà¸?าไฮเนนà¹?à¸?้à¹?ค้น ไวà¹?นเมยเนนได้รับบาดเจ็บà¹?ละลà¸à¸¢à¹„ปถึงดินà¹?ดนโปห์โยลา (à¹?ผ่นดินเหนืà¸) ไวà¹?นเมยเนนพบà¸?ับà¹?ม่หà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืภà¹?ละตà¸?ลงมà¸à¸šà¸‹à¸±à¸¡à¹‚ป ให้à¹?à¸?่มารดาขà¸à¸‡à¸™à¸²à¸‡à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸‚à¸à¸‡à¸‚วัà¸?วิวาห์ ไวà¹?นเมยเนนหลà¸à¸?ให้นายช่างà¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¹„ปยังโปห์โยลา เพื่à¸à¸ªà¸£à¹‰à¸²à¸‡à¸‹à¸±à¸¡à¹‚ปขึ้นที่นั่น
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 11-15 : ว่าด้วยเลมมินไà¸?เนน ตà¸à¸™à¸—ี่หนึ่ง เลมมินไà¸?เนนลัà¸?พาตัวà¹?ม่หà¸?ิงà¸?ุลลิà¸?à¸?ิà¸à¸à¸?มาจาà¸?เà¸?าะ ทั้งสà¸à¸‡à¹„ด้ให้คำสัตย์สาบานต่à¸à¸?ัน à¹?ต่นางà¸?ลับลืมเสีย เลมมินไà¸?เนนเดินทางไปยังโปห์โยลา เพื่à¸à¸‚à¸à¸§à¸´à¸§à¸²à¸«à¹Œà¸?ับà¹?ม่หà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืภโดยต้à¸à¸‡à¸—ำภารà¸?ิจให้สำเร็จคืภวิ่งให้ชนะà¸?วางขà¸à¸‡à¸›à¸µà¸¨à¸²à¸ˆ จับม้าขà¸à¸‡à¸›à¸µà¸¨à¸²à¸ˆà¹ƒà¸ªà¹ˆà¸šà¸±à¸‡à¹€à¸«à¸µà¸¢à¸™ à¹?ละยิงหงส์à¹?ห่งà¹?ดนตัวเนลา (ดินà¹?ดนà¹?ห่งความตาย) คนเลี้ยงà¹?à¸?ะคนหนึ่งสังหารเลมมินไà¸?เนนà¹?ล้วโยนร่างเขาทิ้งในà¹?ม่น้ำà¹?ห่งตัวเนลา มารดาขà¸à¸‡à¹€à¸¥à¸¡à¸¡à¸´à¸™à¹„à¸?เนนปลุà¸?เขาขึ้นมาจาà¸?ความตาย
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 16-18 : ว่าด้วยไวà¹?นเมยเนน ตà¸à¸™à¸—ี่สà¸à¸‡ ไวà¹?นเมยเนนเดินทางไปยังตัวเนลา เพื่à¸à¸žà¸šà¸?ับà¸à¸±à¸™à¹€à¸—โร ไวพูเนน เพื่à¸à¸‚à¸à¸¡à¸™à¸•ราสำหรับสร้างเรืà¸à¸—ี่à¹?ล่นไปยังโปห์โยลาได้ à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¸?ับไวà¹?นเมยเนนà¹?ข่งขันà¸?ันเพื่à¸à¹?ย่งชิงà¹?ม่หà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืà¸
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 19-25 : ว่าด้วยà¸?ารวิวาห์ขà¸à¸‡à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™ à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¸ªà¸²à¸¡à¸²à¸£à¸–บรรลุภารà¸?ิจที่ได้รับมà¸à¸šà¸«à¸¡à¸²à¸¢ โดยได้รับความช่วยเหลืà¸à¸ˆà¸²à¸?à¹?ม่หà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืภได้à¹?à¸?่ ไถหว่านท้à¸à¸‡à¸—ุ่งที่เต็มไปด้วยงูพิษ ปราบหมาป่าà¹?ห่งตัวเนลา à¹?ละจับปลาไพค์ในà¹?ม่น้ำà¹?ห่งตัวเนลา à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¹„ด้วิวาห์à¸?ับà¹?ม่หà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืภเรื่à¸à¸‡à¹€à¸¥à¹ˆà¸²à¹€à¸?ี่ยวà¸?ับà¸?ำเนิดขà¸à¸‡à¹€à¸«à¸¥à¹‰à¸²à¹€à¸à¸¥
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 26-30 : ว่าด้วยเลมมินไà¸?เนน ตà¸à¸™à¸—ี่สà¸à¸‡ เลมมินไà¸?เนนไม่พà¸à¹ƒà¸ˆà¸—ี่ไม่ได้รับเชิà¸?ไปในงานวิวาห์ เขาเดินทางไปยังโปห์โยลา à¹?ละชนะà¸?ารต่à¸à¸ªà¸¹à¹‰à¹?บบตัวต่à¸à¸•ัวà¸?ับเจ้าà¹?ห่งà¹?ผ่นดินเหนืภà¸?à¸à¸‡à¸—ัพà¹?ดนเหนืà¸à¸ˆà¸¶à¸‡à¸®à¸·à¸à¸‚ึ้นหมายà¹?à¸?้à¹?ค้น มารดาขà¸à¸‡à¹€à¸‚าจึงà¹?นะนำให้รีบหนีไปลี้ภัยà¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¸šà¸™à¹€à¸?าะ เมื่à¸à¹€à¸‚าà¸?ลับมาบ้านà¸?็พบว่าบ้านถูà¸?เผาเป็นเถ้าถ่าน จึงย้à¸à¸™à¸?ลับไปโปห์โยลา พร้à¸à¸¡à¸?ับเทียรา สหายขà¸à¸‡à¹€à¸‚า เพื่à¸à¹?à¸?้à¹?ค้น à¹?ต่นายหà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืà¸à¹€à¸ªà¸?ทะเลให้à¸?ลายเป็นน้ำà¹?ข็ง เลมมินไà¸?เนนจึงต้à¸à¸‡à¸¢à¹‰à¸à¸™à¸?ลับบ้าน
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 31-36 : ว่าด้วยà¸?ุลเลร์โว à¸à¸¸à¸™à¸—าโม สังหารà¸?าเลร์โว พี่ชายขà¸à¸‡à¸•น รวมถึงข้าทาสบริวารทั้งหมด เว้นà¹?ต่เพียงภริยาผู้à¸?ำลังตั้งครรภ์à¹?ละให้à¸?ำเนิดà¸?ุลเลร์โว à¸à¸¸à¸™à¸—าโมมà¸à¸šà¸«à¸¡à¸²à¸¢à¸‡à¸²à¸™à¹ƒà¸«à¹‰à¸?ุลเลร์โวหลายà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡ à¹?ล้วà¹?à¸?ล้งทำลายให้พินาศ เขาขายà¸?ุลเลร์โวให้ไปเป็นทาสขà¸à¸‡à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™ à¹?ละถูà¸?ทรมานต่างๆ นานาโดยภริยาขà¸à¸‡à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™ จึงโต้ตà¸à¸šà¹?ละทำให้นางสิ้นชีวิต à¸?ุลเลร์โวหนีà¸à¸à¸?มาà¹?ล้วพบà¸?ับครà¸à¸šà¸„รัวขà¸à¸‡à¸•นปลà¸à¸”ภัยà¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¸—ี่à¹?ลปà¹?ลนด์ à¸?ุลเลร์โวได้สตรีนางหนึ่งเป็นภริยา à¹?ล้วต่à¸à¸¡à¸²à¸ˆà¸¶à¸‡à¸£à¸¹à¹‰à¸§à¹ˆà¸²à¸«à¸?ิงนั้นเป็นน้à¸à¸‡à¸ªà¸²à¸§à¸‚à¸à¸‡à¸•น à¸?ุลเลร์โวทำลายà¸à¸¸à¸™à¸•าโมลา (ดินà¹?ดนขà¸à¸‡à¸à¸¸à¸™à¸—าโม) à¹?ต่เมื่à¸à¸?ลับมาบ้านพบว่าทุà¸?คนถูà¸?สังหารหมดสิ้น เขาจึงฆ่าตัวตาย
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 37-38 : ว่าด้วยà¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™ ตà¸à¸™à¸—ี่สà¸à¸‡ à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¸ªà¸£à¹‰à¸²à¸‡à¸ ริยาขà¸à¸‡à¸•นขึ้นใหม่จาà¸?ทà¸à¸‡à¸„ำà¹?ละเงิน à¹?ต่พบว่านางเย็นชา จึงทิ้งนางไป à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¸¥à¸±à¸?น้à¸à¸‡à¸ªà¸²à¸§à¸‚à¸à¸‡à¹?ม่หà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืà¸à¸¡à¸²à¸ˆà¸²à¸?โปห์โยลา à¹?ต่นางล้à¸à¹€à¸¥à¸µà¸¢à¸™à¹€à¸‚า เขาจึงทิ้งนางไป à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¸šà¸à¸?à¸?ับไวà¹?นเมยเนนถึงชีวิตà¸à¸±à¸™à¸¢à¸±à¹ˆà¸‡à¸¢à¸·à¸™à¸—ี่โปห์โยลา à¸à¸±à¸™à¹€à¸™à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸¡à¸²à¸ˆà¸²à¸?à¸à¸³à¸™à¸²à¸ˆà¸‚à¸à¸‡à¸‹à¸±à¸¡à¹‚ป
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 39-44 : สงครามà¹?ห่งซัมโป (ว่าด้วยไวà¹?นเมยเนน ตà¸à¸™à¸—ี่สาม) ไวà¹?นเมยเนน à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™ à¹?ละเลมมินไà¸?เนน à¹?ล่นเรืà¸à¹„ปเพื่à¸à¸Šà¸´à¸‡à¸‹à¸±à¸¡à¹‚ป พวà¸?เขาสังหารปลาไพค์ยัà¸?ษ์ à¹?ละนำà¸?ระดูà¸?à¸?รามขà¸à¸‡à¸¡à¸±à¸™à¸¡à¸²à¸ªà¸£à¹‰à¸²à¸‡à¸žà¸´à¸“à¸?ันเตเลขึ้นเป็นตัวà¹?รà¸? ไวà¹?นเมยเนนร้à¸à¸‡à¹€à¸žà¸¥à¸‡à¸?ล่à¸à¸¡à¸„นในห้à¸à¸‡à¹‚ถงà¹?ห่งโปห์โยลาจนหลับ à¹?ละชิงซัมโปไป นายหà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืà¸à¸£à¸°à¸”มทัพใหà¸?่ à¹?ปลงà¸?ายเป็นนà¸?à¸à¸´à¸™à¸—รี เข้าสู้เพื่à¸à¸Šà¸´à¸‡à¸‹à¸±à¸¡à¹‚ปคืน ซัมโปร่วงลงไปในทะเล
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 45-49 : โลวฮิà¹?à¸?้à¹?ค้นต่à¸à¸?าเลวาลา นายหà¸?ิงà¹?ห่งà¹?ดนเหนืà¸à¸ªà¹ˆà¸‡à¹‚รคระบาดเข้ามาคร่าชีวิตพลเมืà¸à¸‡à¹?ห่งà¸?าเลวา à¹?ละส่งหมีเข้ามาสังหารสัตว์เลี้ยง นางเà¸?็บซ่à¸à¸™à¸”วงà¸à¸²à¸—ิตย์ ดวงจันทร์ à¹?ละขโมยไฟไปจาà¸?à¸?าเลวา ไวà¹?นเมยเนนà¸?ับà¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™à¸™à¸³à¹„ฟà¸?ลับคืนมา ไวà¹?นเมยเนนบังคับให้นายหà¸?ิงนำดวงà¸à¸²à¸—ิตย์à¹?ละดวงจันทร์à¸?ลับมาคืนบนฟาà¸?ฟ้า
คันตà¸à¸ªà¸—ี่ 50 : ว่าด้วยมาเรียตตา มาเรียตตาตั้งครรภ์จาà¸?à¸?ารà¸?ินผลเบà¸à¸£à¹Œà¸£à¸µà¹ˆ à¹?ละให้à¸?ำเนิดบุตรชายคนหนึ่ง เนื้à¸à¸„วามช่วงนี้มีความหมายเป็นนัยถึงพระà¹?ม่มารีà¹?ละพระเยซูคริสต์ ไวà¹?นเมยเนนà¸à¸à¸?คำสั่งให้สังหารเด็à¸?ชาย เด็à¸?ชายว่าà¸?ล่าวตำหนิไวà¹?นเมยเนนว่าต้à¸à¸‡à¹„ด้รับพิพาà¸?ษาโทษ ต่à¸à¸¡à¸²à¹€à¸”็à¸?ชายนี้ได้เป็นà¸?ษัตริย์à¹?ห่งคาเรเลีย ไวà¹?นเมยเนนล่à¸à¸‡à¹€à¸£à¸·à¸à¸ˆà¸²à¸?ไป
[à¹?à¸?้] à¸à¸´à¸—ธิพลขà¸à¸‡à¸?าเลวาลา
à¸?าเลวาลา มีà¸à¸´à¸—ธิพลต่à¸à¸§à¸±à¸’นธรรมà¹?ละประวัติศาสตร์ขà¸à¸‡à¸›à¸£à¸°à¹€à¸—ศฟินà¹?ลนด์มาà¸? จึงปราà¸?à¸?ผลงานสืบเนื่à¸à¸‡à¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¸¡à¸²à¸?มายในฟินà¹?ลนด์ ตั้งà¹?ต่ดนตรีไปจนถึงงานศิลปะ นà¸à¸?จาà¸?นี้ยังส่งผลต่à¸à¸§à¸±à¸’นธรรมà¸à¸·à¹ˆà¸™à¹† นà¸à¸?ประเทศฟินà¹?ลนด์ด้วยเช่นà¸?ัน มาà¸?น้à¸à¸¢à¹?ตà¸?ต่างà¸?ันไป
[à¹?à¸?้] งานเฉลิมฉลà¸à¸‡
ประเทศฟินà¹?ลนด์มีงานเฉลิมฉลà¸à¸‡ "วันà¸?าเลวาลา" ในวันที่ 28 à¸?ุมภาพันธ์ขà¸à¸‡à¸—ุà¸?ปี à¸à¸±à¸™à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸§à¸±à¸™à¸„รบรà¸à¸šà¸?ารตีพิมพ์ผลงานขà¸à¸‡à¹€à¸à¹€à¸¥à¸µà¸¢à¸ª เลินน์รูต เป็นครั้งà¹?รà¸?ในปี ค.ศ. 1835[7]
ชื่à¸à¸à¸·à¹ˆà¸™à¹† ในตำนานà¸?าเลวาลา ยังใช้เป็นชื่à¸à¸§à¸±à¸™à¹€à¸—ศà¸?าลเฉลิมฉลà¸à¸‡à¸•่างๆ ในฟินà¹?ลนด์ à¹?ม้จะไม่มีความเà¸?ี่ยวข้à¸à¸‡à¸?ับตัววรรณà¸?รรมโดยตรงà¸?็ตาม
[��้] ภาพวาด
ศิลปินหลายคนสร้างผลงานที่ได้รับ�รงบันดาลใจจา� �าเลวาลา ผู้ที่โดดเด่นเป็นพิเศษได้��่ Akseli Gallen-Kallela ซึ่งได้วาดภาพมา�มายเ�ี่ยว�ับวรรณ�รรม �าเลวาลา[8][9]
ศิลปินในยุคต้นๆ à¸à¸µà¸?คนหนึ่งที่นิยมวาดภาพประà¸?à¸à¸šà¸§à¸£à¸£à¸“à¸?รรมเรื่à¸à¸‡ à¸?าเลวาลา คืภโรเบิร์ต วิลเฮล์ม เà¸à¸„à¹?มน ปราà¸?à¸?ภาพวาดเà¸?่าà¹?à¸?่ภาพหนึ่งในปี ค.ศ. 1886 เป็นภาพไวà¹?นเมยเนนà¸?ำลังเล่นพิณà¸?ันเตเล
Aarno Karimo เป็นศิลปินชาวฟินà¹?ลนด์à¸à¸µà¸?คนหนึ่งที่วาดภาพประà¸?à¸à¸šà¸à¸±à¸™à¸ªà¸§à¸¢à¸‡à¸²à¸¡ ชื่ภKuva Kalevala (ตีพิมพ์โดยสำนัà¸?พิมพ์ Pellervo-Seura ในปี ค.ศ. 1953) à¹?ต่เขาเสียชีวิตà¸?่à¸à¸™à¸ˆà¸°à¸ªà¸£à¹‰à¸²à¸‡à¸‡à¸²à¸™à¸ªà¸³à¹€à¸£à¹‡à¸ˆ ฮิวโà¸? โà¸à¸•าวา สานงานขà¸à¸‡à¹€à¸‚าต่à¸à¹‚ดยใช้à¹?บบสเà¸?็ตช์ดั้งเดิมขà¸à¸‡à¹€à¸‚าเป็นà¹?นวทาง
ปี ค.ศ. 1989 งานà¹?ปล à¸?าเลวาลา เป็นภาษาà¸à¸±à¸‡à¸?ฤษà¹?บบครบชุดครั้งที่สี่ ตีพิมพ์พร้à¸à¸¡à¸?ับภาพวาดประà¸?à¸à¸šà¸à¸±à¸™à¸‡à¸”งามขà¸à¸‡ Björn Landström
[à¹?à¸?้] วรรณà¸?รรมà¸à¸·à¹ˆà¸™
นà¸à¸?จาà¸? à¸?าเลวาลา จะà¹?ปลไปเป็นภาษาต่างๆ มาà¸?à¸?ว่า 52 ภาษาà¹?ล้ว ยังมีà¸?ารนำไปดัดà¹?ปลง หรืà¸à¹€à¸¥à¹ˆà¸²à¹ƒà¸«à¸¡à¹ˆ หรืà¸à¹€à¸ªà¸£à¸´à¸¡à¹?ต่งในรูปà¹?บบต่างๆ à¸à¸µà¸?มาà¸?มาย
ตัวà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸œà¸¥à¸‡à¸²à¸™à¸—ี่ได้รับà¹?รงบันดาลใจจาà¸?à¸?าเลวาลา ที่สำคัà¸?ที่สุด คืà¸à¸œà¸¥à¸‡à¸²à¸™à¸‚à¸à¸‡ เจ. à¸à¸²à¸£à¹Œ. à¸à¸²à¸£à¹Œ. โทลคีน ซึ่งเขายà¸à¸¡à¸£à¸±à¸šà¸§à¹ˆà¸² à¸?าเลวาลา เป็นหนึ่งในà¹?หล่งข้à¸à¸¡à¸¹à¸¥à¸—ี่สำคัà¸?ยิ่งขà¸à¸‡à¹€à¸‚าในà¸?ารสร้างงานเขียน[10] ซึ่งต่à¸à¸¡à¸²à¹„ด้ตีพิมพ์ในชื่ภซิลมาริลลิà¸à¸à¸™ ตัวà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸à¸´à¸—ธิพลขà¸à¸‡à¸œà¸¥à¸‡à¸²à¸™ เช่น เรื่à¸à¸‡à¸£à¸²à¸§à¹‚ศà¸?นาà¸?à¸?รรมขà¸à¸‡à¸?ุลเลร์โว ได้เป็นพื้นà¸?านในà¸?ารสร้างตัวละคร ทูริน ทูรัมบาร์ ใน นาร์น à¸à¸´ ฅีน ฮูริน หรืภตำนานบุตรà¹?ห่งฮูริน (รวมไปถึงเรื่à¸à¸‡à¸‚à¸à¸‡à¸”าบพูดได้ ที่วีรบุรุษผู้à¸à¸²à¸ ัพใช้ในà¸?ารปลิดชีพตัวเà¸à¸‡) นà¸à¸?จาà¸?นี้ยังมีà¸à¸´à¸—ธิพลจาà¸?ตัวละครà¸à¸·à¹ˆà¸™à¹ƒà¸™à¸?าเลวาลา เช่น ลัà¸?ษณะขà¸à¸‡ ไวà¹?นเมยเนน ที่เป็นต้นà¹?บบส่วนหนึ่งในà¸?ารสร้างตัวละครพ่à¸à¸¡à¸” ในเรื่à¸à¸‡ เดà¸à¸°à¸¥à¸à¸£à¹Œà¸”à¸à¸à¸Ÿà¹€à¸”à¸à¸°à¸£à¸´à¸‡à¸ªà¹Œ
บทà¹?ปลมหาà¸?าพย์ในภาษาเยà¸à¸£à¸¡à¸±à¸™ ได้เป็นà¹?รงบันดาลใจต่à¸à¸šà¸—à¸?วีขà¸à¸‡ ลà¸à¸‡à¹€à¸Ÿà¸¥à¹‚ลว์ ในปี ค.ศ. 1855 บทลำนำà¹?ห่งไฮยาวาธา ประพันธ์ขึ้นด้วยฉันทลัà¸?ษณ์เดียวà¸?ัน (คืภtrochaic tetrameter) ทั้งยังส่งผลต่à¸à¸™à¸±à¸?เขียนนิยายวิทยาศาสตร์ชาวà¸à¸±à¸‡à¸?ฤษ เà¸à¸µà¸¢à¸™ วัตสัน ในà¸?ารเขียนหนังสืà¸à¹?à¸?ดà¹?ห่งมานา คืà¸à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡ Lucky's Harvest à¹?ละ The Fallen Moon
มหาà¸?าพย์à¹?ห่งชาติเà¸à¸ªà¹‚ตเนีย เรื่à¸à¸‡ Kalevipoeg (เรียบเรียงโดย ฟรีดดริค ไรน์โฮลด์ ครูทซวาลด์ พิมพ์ครั้งà¹?รà¸?ในปี ค.ศ. 1853) à¸?็ได้รับà¸?ารเà¸à¹ˆà¸¢à¸–ึงบ่à¸à¸¢à¸„รั้งว่าได้รับà¸à¸´à¸—ธิพลà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸¡à¸²à¸?จาà¸? à¸?าเลวาลา เนื่à¸à¸‡à¸ˆà¸²à¸?ปราà¸?à¸?ชื่à¸à¸‚à¸à¸‡ ไวà¹?นเมยเนน à¹?ละ à¸à¸´à¸¥à¸¡à¸²à¸£à¸´à¹€à¸™à¸™ ในบทà¸?วีเหล่านั้นด้วย à¹?ละเนื้à¸à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸Šà¸µà¸§à¸´à¸•ขà¸à¸‡ Kalevipoeg (บุตรชายขà¸à¸‡ Kalev) à¸?็มีความคล้ายคลึงà¸?ับชีวิตขà¸à¸‡ à¸?ุลเลร์โว à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸¡à¸²à¸?
หนังสืà¸à¸—ี่มีชื่à¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸à¸µà¸?เล่มหนึ่ง คืà¸à¸«à¸™à¸±à¸‡à¸ªà¸·à¸à¹€à¸”็à¸?เรื่à¸à¸‡ Koirien Kalevala (The Canine Kalevala) เขียนเรื่à¸à¸‡à¹?ละวาดภาพประà¸?à¸à¸šà¹‚ดย เมารี คุนนัส (à¹?ปลเป็นภาษาà¸à¸±à¸‡à¸?ฤษโดย ทิม สเตฟฟา) หนังสืà¸à¹€à¸¥à¹ˆà¸¡à¸™à¸µà¹‰à¸ªà¹ˆà¸‡à¸à¸´à¸—ธิพลต่à¸à¸™à¸±à¸?วาดà¸?าร์ตูนชาวà¸à¹€à¸¡à¸£à¸´à¸?ัน คีโน ดà¸à¸™ โรซา ในà¸?ารสร้างบทละครผจà¸?ภัยตà¸à¸™à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸‚à¸à¸‡ โดนัลด์ ดั๊à¸? ชื่ภ"ภารà¸?ิจà¸?าเลวาลา" (The Quest for Kalevala)
à¸?วีà¹?ละนัà¸?เขียนบทละครชาวฟินà¹?ลนด์ผู้มีชื่à¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ ซึ่งเคยได้รับรางวัล Neustadt Prize คืภปาโว ฮาวิà¸?โà¸? (Paavo Haavikko) เป็นà¸à¸µà¸?ผู้หนึ่งที่เป็นที่รู้จัà¸?à¸?ันดีว่า ได้à¹?รงบันดาลใจมาจาà¸? à¸?าเลวาลา ไม่น้à¸à¸¢
เà¸à¸¡à¸´à¸¥ เพตาจา (ค.ศ. 1915 - 2000) เป็นนัà¸?เขียนนิยายวิทยาศาสตร์à¹?ละà¹?ฟนตาซีชาวà¸à¹€à¸¡à¸£à¸´à¸?ัน ซึ่งมีเชื้à¸à¸ªà¸²à¸¢à¸Ÿà¸´à¸™à¹?ลนด์ ได้สร้างผลงานมาà¸?มายที่ได้รับà¹?รงบันดาลใจจาà¸? à¸?าเลวาลา ในหนังสืà¸à¸—ุà¸?เล่มที่à¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¹ƒà¸™à¸Šà¸¸à¸” "โà¸à¸•าวาซีรี่ส์" คืภSaga of Lost Earth's (สำนัà¸?พิมพ์เà¸à¸‹à¸šà¸¸à¹Šà¸„ส์, 1966) , Star Mill (สำนัà¸?พิมพ์เà¸à¸‹à¸šà¸¸à¹Šà¸„ส์, 1966) , The Stolen Sun (สำนัà¸?พิมพ์เà¸à¸‹à¸šà¸¸à¹Šà¸„ส์, 1967) , à¹?ละ Tramontane (สำนัà¸?พิมพ์เà¸à¸‹à¸šà¸¸à¹Šà¸„ส์, 1967) มีตัวละครซึ่งเป็นผู้สืบเชื้à¸à¸ªà¸²à¸¢à¸Šà¸²à¸§à¹‚ลà¸? เป็นหนึ่งในสี่วีรบุรุษจาà¸?เรื่à¸à¸‡ à¸?าเลวาลา ที่จุติมาเà¸?ิดใหม่ à¹?ละเริ่มà¸?ารผจà¸?ภัยบน โà¸à¸•าวา ดาวเคราะห์à¸à¸±à¸™à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸ˆà¸¸à¸”à¸?ำเนิดขà¸à¸‡à¸•ำนานà¹?ห่งà¸?าเลวาลา นà¸à¸?จาà¸?นี้ยังมีผลงานà¸à¸·à¹ˆà¸™à¸—ี่มิได้à¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¹ƒà¸™à¸‹à¸µà¸£à¸µà¹ˆà¸ªà¹Œà¸™à¸µà¹‰ à¹?ต่à¸?็มีเนื้à¸à¸«à¸²à¹€à¸?ี่ยวข้à¸à¸‡à¸?ับà¸?าเลวาลา คืà¸à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡ The Time Twister (สำนัà¸?พิมพ์เดลล์, 1968)
เรื่à¸à¸‡à¸‚à¸à¸‡à¸?ุลเลร์โว ยังเป็นà¹?รงบันดาลใจสำคัà¸?ต่à¸à¸‡à¸™à¸±à¸?เขียนนิยายà¹?ฟนตาซีชาวà¸à¸±à¸‡à¸?ฤษ ไมเคิล มัวร์ค็à¸à¸„ ในนวนิยายà¹?ฟนตาซีà¹?นวดาบà¹?ละเวทมนตร์ ว่าด้วย anti-hero ที่ชื่ภElric à¹?ห่ง Melniboné
[��้] ดนตรี
ดนตรี นับเป็นสาขาที่ได้รับà¸à¸´à¸—ธิพลจาà¸? à¸?าเลวาลา มาà¸?ที่สุด เนื่à¸à¸‡à¸ˆà¸²à¸?โดยพื้นà¸?านขà¸à¸‡ à¸?าเลวาลา เป็นบทเพลงลำนำพื้นบ้านมาà¸?่à¸à¸™ จาà¸?ประวัติศาสตร์à¸à¸±à¸™à¸¢à¸²à¸§à¸™à¸²à¸™à¸‚à¸à¸‡à¸?าเลวาลา จึงมีบทเพลงพื้นบ้านà¹?ละบทà¸?วีà¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¸«à¸¥à¸²à¸¢à¸šà¸—ที่เชื่à¸à¸§à¹ˆà¸²à¹„ด้รับà¹?รงบันดาลใจจาà¸?à¸?าเลวาลา
บทเพลงที่มีชื่à¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸¡à¸²à¸?ที่สุดว่าได้รับà¸à¸´à¸—ธิพลจาà¸? à¸?าเลวาลา มาโดยตรง คืà¸à¸‡à¸²à¸™à¸‚à¸à¸‡à¸™à¸±à¸?à¹?ต่งเพลงคลาสสิà¸?ชื่ภฌà¸à¸‡ ซิบิเลียส (Jean Sibelius)[8] ผลงานà¸à¸±à¸™à¹‚ด่งดังขà¸à¸‡à¹€à¸‚าจำนวน 12 ชุดมีพื้นà¸?านมาจาà¸? à¸?าเลวาลา รวมถึงเพลง à¸?ุลเลร์โว ซึ่งเป็นเพลงซิมโฟนีที่เขาà¹?ต่งขึ้นเมื่à¸à¸›à¸µ ค.ศ. 1892 ซึ่งเป็นปีเดียวà¸?ันà¸?ับที่เขาเดินทางไปยังคาเรเลียด้วย[9] นà¸à¸?จาà¸?นี้ยังมีเพลงโà¸à¹€à¸›à¸£à¸²à¸£à¹ˆà¸§à¸¡à¸ªà¸¡à¸±à¸¢à¸à¸µà¸?สามเพลงà¹?ต่งโดย Einojuhani Rautavaara ได้à¹?à¸?่เพลง Sammon ryöstö, Marjatta à¹?ละ Thomas
นà¸à¸?เหนืà¸à¸ˆà¸²à¸?งานเพลงคลาสสิà¸? ยังมีวงดนตรีโปรเà¸?รสซิฟร็à¸à¸?ขà¸à¸‡à¸Ÿà¸´à¸™à¹?ลนด์ในยุคคริสต์ทศวรรษ 1970 วงหนึ่งชื่ภ"à¸?าเลวาลา" ได้สร้างงานเพลงรวม 3 à¸à¸±à¸¥à¸šà¸±à¹‰à¸¡ ปัจจุบันไม่สามารถหาซื้à¸à¸‹à¸µà¸”ีได้à¹?ล้ว à¹?ต่มีชุดรวมเนื้à¸à¹€à¸žà¸¥à¸‡à¸à¸à¸?วางจำหน่ายในปี ค.ศ. 2004[11]
วงดนตรีเมทัลà¸à¸µà¸?วงหนึ่งขà¸à¸‡à¸Ÿà¸´à¸™à¹?ลนด์ชื่ภà¸à¸°à¸¡à¸à¸£à¹Œà¸Ÿà¸´à¸ª (Amorphis) มีงานเพลงซึ่งใช้คà¸à¸™à¹€à¸‹à¸›à¸•์จาà¸?เรื่à¸à¸‡à¸?าเลวาลา โดยใช้บทà¹?ปลจาà¸?ต้นฉบับดั้งเดิมมาใช้เป็นเนื้à¸à¹€à¸žà¸¥à¸‡ วงนี้เป็นที่รู้จัà¸?à¸?ันว่านิยมใช้เรื่à¸à¸‡ à¸?าเลวาลา ในà¸?ารประพันธ์เพลง à¸à¸±à¸¥à¸šà¸±à¹‰à¸¡à¸‚à¸à¸‡à¸žà¸§à¸?เขาได้à¹?à¸?่ Tales from the Thousand Lakes, Elegy, Eclipse à¹?ละ Silent Waters นà¸à¸?จาà¸?นี้ยังมีวงดนตรีโฟล์à¸?เมทัลชื่ภEnsiferum ได้à¹?ต่งเพลงหลายเพลง เช่น "Old Man" à¹?ละ "Little Dreamer" ซึ่งเà¸?ี่ยวà¸?ับเรื่à¸à¸‡ à¸?าเลวาลา เช่นà¸?ัน à¸à¸±à¸¥à¸šà¸±à¹‰à¸¡à¸‚à¸à¸‡à¸žà¸§à¸?เขาในปี 2006 ชื่ภDragonheads เพลงที่สาม มีชื่à¸à¸§à¹ˆà¸² "Kalevala Melody" เป็นà¸?ารนำเนื้à¸à¸«à¸²à¸ˆà¸²à¸?ตà¸à¸™ "Vaka vanha Väinämöinen" มาบรรเลงเป็นดนตรี
[��้] ภาพยนตร์
ปี ค.ศ. 1959 มีà¸?ารสร้างภาพยนตร์ร่วมทุนระหว่างฟินà¹?ลนด์à¸?ับโซเวียต เรื่à¸à¸‡ Sampo (หรืภวันที่โลà¸?เป็นน้ำà¹?ข็ง) ซึ่งได้รับà¹?รงบันดาลใจมาจาà¸?เรื่à¸à¸‡à¸£à¸²à¸§à¸‚à¸à¸‡ à¹?ซมโป ใน à¸?าเลวาลา
ต่à¸à¸¡à¸²à¹ƒà¸™à¸›à¸µ ค.ศ. 2006 ภาพยนตร์ร่วมทุนระหว่างฟินà¹?ลนด์à¸?ับจีน เรื่à¸à¸‡ Jadesoturi (หรืภนัà¸?รบหยà¸?) à¸à¸à¸?ฉายเมื่à¸à¸§à¸±à¸™à¸—ี่ 13 ตุลาคม ค.ศ. 2006 โดยใช้ à¸?าเลวาลา มาเป็นโครงเรื่à¸à¸‡ ภาพยนตร์ถ่ายทำทั้งในฟินà¹?ลนด์à¹?ละประเทศจีน
[à¹?à¸?้] à¸à¹‰à¸²à¸‡à¸à¸´à¸‡
- ^ Anneli Asplund, Kalevala – The Finnish National Epic จา�เว็บ Virtual Finland, ตุลาคม ค.ศ. 2000
- ^ Kalevala, Beyond the Movie
- ^ 3.0 3.1 Poetry collecting in Viena
- ^ 4.0 4.1 Joe Brady, Elias Lönnrot, เมษายน ค.ศ. 2002
- ^ Professor Michael Branch, Kalevala: from myth to symbol, มีนาคม ค.ศ. 2000
- ^ Tatjana Lesjak, Jelka Ovaska - Slovenian with Heart in Finland จา�เว็บ Slovenia News
- ^ Finland Calendar Almanac
- ^ 8.0 8.1 Kalevalan päivä - The Kalevala Day
- ^ 9.0 9.1 Anneli Asplund, Kalevala – National Romanticism and the Golden Age of Finnish art, ตุลาคม ค.ศ. 2000
- ^ ไบรà¸à¸±à¸™ à¹?ฮนด์เวิร์ค (1 มีนาคม 2004) Lord of the Rings Inspired by an Ancient Epic. National Geographic News
- ^ วงดนตรี "�าเลวาลา" �ห่งยุคทศวรรษ 1970
[à¹?à¸?้] à¹?หล่งข้à¸à¸¡à¸¹à¸¥à¸à¸·à¹ˆà¸™
- à¸?าเลวาลาประà¸?à¸à¸šà¸ าพวาด ฉบับภาษาà¸à¸±à¸‡à¸?ฤษ
- à¸?าเลวาลาà¸à¸à¸™à¹„ลน์ ฉบับภาษาฟินà¹?ลนด์