Front Galicyjsko-Wołyński
Z Wikipedii
| Front Galicyjsko-Wołyński | |
| Historia | |
| Państwo |  II Rzeczpospolita Polska |
| Sformowanie | 29 maja 1919 |
| Rozformowanie | 27 lipca 1919 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | gen. Wacław Iwaszkiewicz |
| Działania zbrojne | |
| wojna polsko-ukraińska | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Lwów (sztab) |
| Podporządkowanie | Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego |
| Rodzaj sił zbrojnych | Wojska lądowe |
| Skład | 3 Dywizja Piechoty Legionów 4 Dywizja Piechoty 5 Dywizja Piechoty 4 Dywizja Strzelców Polskich 6 Dywizja Strzelców Polskich Kombinowana Dywizja Piechoty I Brygada Strzelców Polskich III Grupa Lotnicza grupa Bug |
Front Galicyjsko-Wołyński - związek operacyjny Wojska Polskiego utworzony w trakcie wojny polsko-ukraińskiej dyrektywą Wodza Naczelnego gen. Józefa Piłsudskiego z 29 maja 1919, scalający Front Wołyński i Naczelne Dowództwo WP na Galicję Wschodnią (Grupa/Armia Wschód).
Spis treści |
[edytuj] Dowództwo
- dowódca - gen. Wacław Iwaszkiewicz-Rudoszański
- szef sztabu - płk Edmund Kessler
[edytuj] Geneza i zadania
Po zwycięskiej ofensywie majowej Naczelne Dowództwo WP postanowiło rozkazem nr 408/III zespolić działające tam wyższe związki operacyjne (NDWP na Galicję Wschodnią i Front Wołyński) w jedno zgrupowanie, nazwane Frontem Galicyjsko-Wołyńskim. Stało się to, ponieważ dowództwo uznało wojnę polsko-ukraińską za de facto wygraną (wojska ukraińskie kontrolowały tylko strefę nad Zbruczem), więc zredukowano siły i scentralizowano dowodzenie w tamtym rejonie.
[edytuj] Skład
[edytuj] Jednostki
- 3 Dywizja Piechoty Legionów
- 4 Dywizja Piechoty
- 5 Dywizja Piechoty
- 4 Dywizja Strzelców Polskich
- 6 Dywizja Strzelców Polskich
- Kombinowana Dywizja Piechoty Sikorskiego
- I Brygada Strzelców Polskich
- III Grupa Lotnicza
- grupa Bug
[edytuj] Łącznie
- 38 613 piechurów
- 2144 kawalerzystów
[edytuj] Działania
Reorganizacja przebiegała w momencie ofensywy polskiej, w czasie której zdobyto: 27 maja Brody i Radziwiłłów, 28 maja Złoczów, 30 maja Brzeżany i 2 czerwca Tarnopol, gdzie znajdowały się liczne zapasy ukraińskie. Po tych wydarzeniach nastąpiło wstrzymanie działań wojennych ze strony Polski.
W tym samym czasie nowym dowódcą UHA został gen. Ołeksandr Hrekow. Zaplanował on tzw. ofensywę czortkowską, która ruszyła 7/8 czerwca, a brały w niej udział resztki wojsk zachodnioukraińskich, czyli ok. 25 000 żołnierzy skupionych w 3 korpusach. Jako pierwszy na Czortków, gdzie stacjonowały oddziały dywizji Sikorskiego ruszył I Korpus Galicyjski Mykytki, pobił je i odbił Kopyczyńce. W tym samym momencie III Korpus z Czotkowa uderzył na Jazłowiec. Wspomagał je w tym II Korpus. W ciągu 3 tygodni ofensywy WP utraciło przeszło 2121 rannych, zaginionych oraz zabitych i musiało wycofać się na linię Dniestr-Gniła Lipa-Przemyślany-Podkamień. Była to jedna z większych porażek wojsk polskich w latach 1918-1921.
W wyniku tego NDWP postanowiło wzmocnić front 6 Dywizją Strzelców z armii Hallera, transportowaną z Odessy 4 Dywizją Strzelców oraz kilkoma batalionami. Kierownictwo na kontrofensywą objął sam gen. Józef Piłsudski. Rozpoczęła się 28 czerwca o godz. 4.00., a uderzenia poszczególnych dywizji wyglądały następująco:
- 3 DPLeg. i bataliony wielkopolskie Konarzewskiego przez Dobryniów na Brzeżany i Dryszczów
- 4 DP przez Bukaczowice na Szumlany
- 5 DP przez Poczapy na Jeleniowice
- 4 DSP przez Halicz na Mariampol
- KDP przez Łysą Górę na Złoczów
- grupa Bug przez Biały Kamień na Sassów
Doszło wówczas do przełamania frontu pod Jazłowcem i zmuszenia wszystkie sił wroga do odwrotu. Natarcie zastopowano 5 lipca na Strypie w celu uzupełnienia zapasów. 14 lipca nastąpiło ostatnie uderzenie wojsk polskich, zakończone 16 lipca wyparciem resztek sił ukraińskich za Zbrucz i tym samym zakończnia trwającej od 1 listopada 1918 roku wojny polsko-ukraińskiej. Wtedy jeden duży Front przestał być przydatny i podzielono go na dwa związki operacyjne: Front Wołyński (23 lipca), kontynujący walkę, tym razem z wojskami bolszewickimi i Denikina oraz Front Galicyjski, przemianowany na Front Podolski (27 lipca), mający za zadanie obserwacji wojska URL za Zbruczem.
[edytuj] Bibliografia
- Wawrzyński T., Dowództwa frontów 1919-1920 - biuletyn Centralnego Archiwum Wojskowego nr. 20 (1999)
- Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej, Wiedza Powszechna 1992, ISBN 83-214-0752-8
