Gorączka (film 1980)

Z Wikipedii

Gorączka
Gatunek	dramat historyczny
Kraj produkcji	Polska
Język	polski
Główne role	Barbara Grabowska, Olgierd Łukaszewicz, Adam Ferency, Bogusław Linda
Data premiery	4 września 1981
Czas trwania	110 minut
Produkcja
Reżyseria	Agnieszka Holland
Scenariusz	Krzysztof Teodor Toeplitz
Muzyka	Jan Kanty Pawluśkiewicz
Zdjęcia	Jacek Petrycki
Scenografia	Andrzej Przedworski
Kostiumy	Gabriela Star-Tyszkiewicz
Montaż	Halina Nawrocka

Gorączka. Dzieje jednego pocisku – polski film fabularny z 1980 roku w reżyserii Agnieszki Holland na motywach powieści Andrzeja Struga Dzieje jednego pocisku, wydanej w 1910 roku.

Akcja filmu toczy się na początku XX wieku. Czwórkę głównych bohaterów, głównie bojowników PPS, łączy ze sobą bomba, którą w pewnym momencie każde z nich dostaje na przechowanie. Różnią się charakterem, pochodzeniem, postawą światopoglądową i wartościami, jakimi kierują się w życiu.

Gorączka jest przedostatnim filmem Agnieszki Holland zrealizowanym w Polsce przed emigracją w 1981 roku. Powstała w 1980 roku w atmosferze euforii posierpniowej. Zdaniem wielu współczesnych krytyków Holland, która w 1968 roku studiowała w Czechach i była świadkiem stłumienia Praskiej Wiosny, w tym obrazie, a szczególnie w wyraźnie zarysowanych postaciach młodych idealistów, którzy na końcu ponoszą porażkę, ukazała swój sceptycyzm do ogólnonarodowego zapału i wolnościowego porywu.

Film spotkał się głównie z obojętnością ówczesnych recenzentów, przez krytykę został doceniony dopiero po latach. Na FPFF w Gdańsku, ostatnim przed wprowadzeniem stanu wojennego, zdobył główną nagrodę (Złote Lwy) oraz dwa wyróżnienia aktorskie.

[edytuj] Obsada

• Barbara Grabowska – Kama
• Olgierd Łukaszewicz – Marek vel Leon
• Adam Ferency – Wojtek Kiełza
• Bogusław Linda – Gryziak
• Tomasz Międzik – Kamil
• Marian Łącz – wuj Wojtka
• Tadeusz Huk – "Chemik"
• Ryszard Sobolewski – Generał-Gubernator
• Michał Tarkowski – lekarz
• Krzysztof Kiersznowski – Andrzejek, bojownik PPS
• Zbigniew Zapasiewicz – ojciec Leona
• Paweł Nowisz – prowokator Wartki
• Krzysztof Zaleski – prowokator "Czarny"
• Michał Juszczakiewicz – Michał Juszczyk, zabijany przez Wojtka
• Aleksiej Awdiejew – adiutant Generała-Gubernatora
• Wiktor Grotowicz – lokaj Generała-Gubernatora

[edytuj] Fabuła

Film zbudowany jest z płynnie ze sobą połączonych trzech części: "X", "Zamach" i "X". Głównymi bohaterami każdej z nich są inne osoby. Pierwszej – zimny i bezwzględny bojownik PPS-u Leon (Olgierd Łukaszewicz) oraz zakochana w nim Kama (Barbara Grabowska), drugiej – naiwny proletariusz Wojtek Kiełza (Adam Ferency), a ostatniej drobny złodziejaszek i anarchista Gryziak (Bogusław Linda). Wszyscy w pewnym momencie przez chwilę stają się właścicielami tytułowego pocisku.

Akcja rozgrywa się w latach 1905-1907.

Na zamówienie Organizacji Bojowej PPS "Chemik" (Tadeusz Huk) konstruuje bombę ze specjalnym zapalnikiem, którą odbiera od niego Kama. Chwilę później "Chemik" wraz z matką zostają aresztowani.

Leon, odbity podczas transportu więzień Cytadeli i lider bojówkarzy, przychodzi po pieniądze do dawno niewidzianego ojca (Zbigniew Zapasiewicz), zamożnego pozytywisty, zwolennika ugodowej polityki wobec Rosji. Między mężczyznami wybucha żywa dyskusja ideologiczna. Leon otrzymuje pieniądze, a wychodząc w drzwiach mija się z Generałem-Gubernatorem (Ryszard Sobolewski), zaproszonym przez ojca na wesele jego siostry.

Leon oraz zakochana w kim Kama postanawiają zorganizować zamach na Generała-Gubernatora. Jednak ten nie zjawia się na kiermaszu, gdzie się go spodziewano. Przerażony, z obawy przed zasadzką zostaje w swojej rezydencji.

Kama nie wytrzymuje napięcia nerwowego, doznaje szoku i trafia do szpitala psychiatrycznego. W szpitalu opiekuje się nią inny bojownik PPS Kamil (Tomasz Międzik), jedyny który nie poddał się rewolucyjnej presji Leona. Kamę odwiedza Leon. Po wyjściu wpada w ręce oficerów Ochrany.

Bomba zostaje zdeponowana na wsi. W PPS-ie, który przetrzebiły aresztowania i wsypy, dokonał się rozłam. Przechowujący pocisk młody proletariusz Wojtek Kiełza przybywa z nim do Warszawy. Nie zważając na ostrzeżenia wuja (Marian Łącz), u którego się zatrzymuje, szuka jakiegoś kontaktu, ale nikt nie chce mu pomóc.

W knajpie spotyka Wartkiego (Paweł Nowisz), który podaje się za bojownika, i prowadzi go do "Czarnego" (Krzysztof Zaleski). Obaj okazują się prowokatorami i wydają Wojtka Rosjanom. Kiełza zostaje skazany na śmierć. W areszcie zdradza tajemniczemu anarchiście Gryziakowi, gdzie ukrył bombę. Prosi go również o dostarczenie listu do wuja.

Po wyjściu z więzienia Gryziak odwiedza "Czarnego", swojego dawnego kompana i dłużnika. Ten opowiada mu o swoim podwójnym życiu – jest szpiegiem Ochrany w PPS-ie. Gryziak zabija go. Od wuja Kiełzy odbiera bombę. Dostaje się z nią do sali pełnej oficerów Ochrany. Rzuca ją, ale pocisk nie wybucha. Gryziak zostaje ciężko pobity.

W ostatniej scenie filmu carscy saperzy dokonują w Wiśle eksplozji bomby.

Na górę strony | Początek wątku

[edytuj] Nagrody

• 1981 – VIII Festiwal Polskich Filmów Fabularnych:
  • Złote Lwy
  • Wyróżnienie za pierwszoplanową rolę męską (Bogusław Linda)
  • Wyróżnienie za pierwszoplanową rolę męską (Krzysztof Zaleski)
  • Nagroda za sceonografię (Andrzej Przedworski)

• 1981 – Festiwal Filmowy w Berlinie:
  • Srebry Niedźwiedź za pierwszoplanową rolę żeńską (Barbara Grabowska)