Grzyby trujące

Z Wikipedii

Grzyby trujące - funkcjonalna (nie będąca taksonem) grupa grzybów, zwłaszcza kapeluszowych, zawierających substancje trujące w ilościach toksycznych dla ludzi.

U młodych osobników niektórych gatunków grzybów, czy po obróbce termicznej owocników zawartość czynnika toksycznego jest na tyle niewielka, że nadają się do spożycia. Z tego względu zwykle wyróżnia się gatunki bezwzględnie i fakultatywnie trujące.

Dalszy podział grzybów trujących dzieli je na 7 grup biorąc pod uwagę działanie na człowieka:

Nr gr.	Charakter działania	Typowe objawy	Najważniejsze toksyny	Przykłady gatunków grzybów
1	cytotoksyczne	opóźnione działanie - skrajnie do kilku dni; cytotoksyczne uszkodzenie nerek, wątroby, O.U.N, ból brzucha, torsje, b. silna biegunka	amanityna, falotoksyna, orellanina	muchomor zielonawy i podgatunki, hełmówka, niektóre czubajki, zasłonak rudy
2	ośrodkowe	opóźnione działanie - kilka godzin; uszkodzenie nerek i wątroby (rzadko ze śpiączką wątrobową), zaburzenia koordynacji i świadomości, konwulsje, ból brzucha, torsje, silna biegunka (czasem z krwią)	gyromitryna	piestrzenica kasztanowata
3	blokowanie przemian etanolu	tylko po wypiciu alkoholu: pobudzenie, lęk, metaliczny smak w ustach, wymioty	kopryna	czernidłaki
4	obwodowe	zwężenie źrenic, ślinotok, biegunka, torsje, bradykardia, spadek ciśnienia tętniczego	muskaryna	strzępiak ceglasty, czerwony i in.; lejkówka odbielona; borowik grubotrzonawy, ponury i szatański
5	quasi-atropinowe	naprzemienne pobudzenie i senność, biegunka, wymioty, ból głowy, zawroty głowy, brak koordynacji ruchu, zaburzenia widzenia i omamy	muscymol, kwas ibotenowy, muskaryna	muchomor czerwony
6	halucynogenne	halucynacje, uczucie błogostanu lub psychoza, wymioty; zobacz grzyby halucynogenne	psylocybina, psylocyna	łysiczki (np łysiczka lancetowata)
7	gastrotoksyczne	nudności, biegunka, wymioty i in.	szereg trucizn	niektóre borowiki, pieczarki, mleczaje, tęgoskóry, gąski, olszówki i in.

|align=center|9 |podobne do zatruc muchomorami |biegunka,zaparcia,wymioty |fascykulole |maślanka wiązkowa

[edytuj] Lista gatunków grzybów trujących ^[1]

Grzyby śmiertelnie lub silnie trujące

• krowiak podwinięty (Paxillus involutus)
• muchomor jadowity (Amanita virosa)
• muchomor plamisty (Amanita panterina)
• muchomor sromotnikowy (Amanita phalloides)
• pieczarka żółtawa (Agaricus xanthodermus)
• piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta)
• piestrzenica olbrzymia (Gyromitra gigas)
• strzępiak ceglasty (Inocybe patouillardii)
• tęgoskór brodawkowany (Scleroderma verrucosum)
• tęgoskór pospolity (Scleroderma citrinum)
• wieruszka zatokowata (Entoloma sinuatum)
• zasłonak rudy (Cortinarius orellanus)

Grzyby średnio lub słabo trujące

• borowik grubotrzonowy (Boletus calopus)
• borowik szatański (Boletus satanas)
• borowik purpurowy (Boletus rhodoxantus)

Grzyby słabiej trujące, trujące w pewnych tylko okolicznościach lub podejrzane o trujące własności

• borowik ceglastopory (Boletus erythroporus) – jadalny, ale niedogotowany lub niedosmażony jest trujący !
• buławinka czerwona (Claviceps purpurea) – zarodniki trujące
• czernidłak pospolity (Coprinus atramentarius) – trujący w połączeniu z alkoholem
• gałęziak strojny (Ramaria formosa) - trujący
• gąska oddzielona (Tricholoma sejunctum) – u niektórych ludzi może wywołać zatrucia
• gąska rózgowata (Tricholoma virgatum) – lekko trująca
• gąska siarkowa (Tricholoma sulphureum) – lekko trująca
• gąska tygrysowata (Tricholoma pardinum) - trująca
• gąsówka mglista (Lepista nebularis) – nietrująca, ale u niektórych ludzi może wywołać dolegliwości żołądkowe
• gąsówka podwinięta (Lepista inversa) – dawniej jadana, prawdopodobnie jednak jest trująca
• gołąbek cukrówka (Russula alutacea) – jadalny, ale surowy jest szkodliwy
• gołąbek przydrożny (Russula sardonia) – lekko trujący
• gołąbek Queletea (Russula queleti) – lekko trujący
• goryczak żółciowy (Tylopilus felleus) – niejadalny, przez niektórych uważany za trujący
• koronica ozdobna (Sarcosphaera crassa) – trująca w stanie surowym
• kruchaweczka omszona (Psathyrella velutina) – prawdopodobnie trująca
• maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare) - trująca
• mleczaj wełnianka (Lactarius torminosus) – lekko trujący

• muchomor cytrynowy (Amanita citrina) – lekko trujący
• muchomor czerwony (Amanita muscaria) - trujący
• muchomor królewski (Amanita regalis) - trujący
• muchomor narcyzowy (Amanita gemmata) – lekko trujący
• muchomor porfirowy (Amanita porphyria) - słabo trujący
• opieńka miodowa (Armillariella mellea) – doskonały grzyb jadalny, ale dla niektórych ludzi surowe owocniki są szkodliwe (wodę po gotowaniu należy odlać !)
• pieczarka płaska (Agaricus placomyces) - trująca
• sarniak dachówkowaty (Sarcodon imbricatus) – może być szkodliwy w surowym stanie
• skórzak cynamonowy (Dermocybe cinnamomea) – prawdopodobnie trujący
• skórzak krwisty (Dermocybe sanguinea) – prawdopodobnie trujący
• smardz stożkowaty (Morchella conica) – jadalny, ale prawdopodobnie trujący w stanie surowym
• strzępiak gwiażdzistozarodnikowy (Inocybe asterospora) – lekko trujący
• strzępiak strzępkowaty (Inocybe fastigiata) - trujący
• wieruszka pogięta (Entoloma rhodopolium) - trująca
• wilgotnica stożkowata (Hygrocybe conica) – prawdopodobnie trująca
• zasłonak brodaty (Cortinarius varius) – lekko trujący
• zasłonak odwinięty (Cortinarius armillatus) – prawdopodobnie trujący

Nie jest to jeszcze pełna lista gatunków grzybów szkodliwych dla człowieka. W specjalistycznej literaturze opisane są przypadki zatruć jeszcze innymi gatunkami grzybów, zdarzające się w określonych okolicznościach. Zbierać należy tylko dobrze nam znane grzyby jadalne. Niektóre grzyby trujące są podobne do niektórych grzybów jadalnych (np. śmiertelnie trujący muchomor jadowity mylony bywa z pieczarkami). W przypadku najmniejszych wątpliwości należy zrezygnować ze zbierania takich grzybów.

[edytuj] Zobacz też

• Grzyby jadalne

Przypisy