Huta żelaza w Völklingen

Z Wikipedii

Huta żelaza w Völklingen (niem. Völklinger Hütte)- huta żelaza w Völklingen w Zagłębiu Saary w zachodnich Niemczech, unikatowe świadectwo historii techniki z przełomu XIX i XX w. Najnowocześniejszy zakład hutniczy swego czasu był przez ponad 100 lat największym kompleksem przemysłowym przeróbki stali w Niemczech.

Dzisiejsza huta tworzy ogromny park tematyczny- na terenie ok. 6 ha znajdują się oryginalne instalacje i urządzenia niezbędne do wyrobu surówki hutniczej, od przerobu surowców i wielkopiecowej produkcji stali, po wyposażenie potrzebne do oczyszczania gazów wielkopiecowych. Sama huta jest często opisywana jako „ikona kultury przemysłowej” albo „katedra ery przemysłowej”.

W 1984 r. wiele z działów huty (np. dział wielkopiecowy) zostało wpisanych na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO. Huta w Völklingen jest dziś najważniejszym ośrodkiem kultury przemysłowej w Europie i punktem startowym Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (ang. European Route of Industrial Heritage (ERIH)).

[edytuj] Historia

Wielki piec

W 1873 r. koloński inżynier hutnictwa Julius Bach założył w Völklingen zakład przerabiający luksemburską rudę żelaza i produkujący dźwigary żelazne oraz podkłady kolejowe. Wysokie cła na stal zmusiły Bacha do zamknięcia firmy. Zakład zakończył produkcję w 1879, po czym dwa lata później został kupiony przez Karla Röchlinga.

Dynamicznemu rozwojowi firmy Röchlinga sprzyjała nowoczesna infrastruktura kolejowa (nowa linia Saarbrücken-Trewir). Ponadto Röchling nabył patent do stosowania nowej rewolucyjnej technologii produkcji stali z rud o dużej zawartości fosforu (tzw. metody Sidneya Thomasa). Pozwoliło to przerabiać rudy o niskiej zawartości żelaza (30%) z Lotaryngii- regionu bezpośrednio sąsiadującego z Saarą.

Pierwszy wielki piec powstał w latach 1882-1883, a kolejne cztery w 1885 i 1893. Aby otrzymać wysokie temperatury niezbędne do produkcji stali, potrzebny był nie tylko węgiel, ale przed wszystkim koks. Dlatego też w 1896 r. wybudowano koksownię.

Röchling’schen Eisen- und Stahlwerke w Völklingen była pierwszą hutą na świecie używającą gazów wielkopiecowych na skalę przemysłową. Z końcem XIX w. stała się najbardziej wydajnym zakładem w Europie i największym producentem dźwigarów stalowych w Niemczech.

Szósty wielki piec zbudowano w 1903 r., a w 1911 r. dodano nowy taśmowy system zaopatrzenia pieca w koks i rudę żelaza (wyciąg załadowczy). Był to największy taki system w owym czasie. Völklingen był pierwszym zakładem na świecie (1911), w którym zastosowano technologię oczyszczania gazów wielkopiecowych na sucho na skalę przemysłową. Ostatnią dużą inwestycją Völklingen była budowa działu spiekania (1928-1930). Dzięki temu można było powtórnie wykorzystywać odpady, m.in. drobnoziarnisty pył z gazu wielkopiecowego. Ten pionierski zakład był modelem dla wielu podobnych inwestycji na całym świecie.

W czasie II wojny światowej w kopalniach, hutach i zakładach metalurgicznych Zagłębia Saary pracowali robotnicy przymusowi i więźniowie. Lżejsze prace wykonywały nawet kobiety, którym do tej pory nie wolno było pracować w tego typu zakładach. W hucie Völklingen, w niezwykle ciężkich warunkach, pracowały tysiące mężczyzn i kobiet z Rosji, Polski, Jugosławii, Francji, Belgii i Luksemburga.

W 1952 r. huta osiągnęła poziom produkcji sprzed wojny, głównie dzięki zwiększonemu popytowi na stal. W 1956 r. po przyłączeniu Saary z powrotem do Niemiec, huta została zwrócona właścicielom, rodzinie Röchling. W 1965 r. zakłady zatrudniały 17.000 pracowników.

Światowy kryzys stalowy (1975) dotknął również hutę w Völklingen. Przedsiębiorstwo rodziny Röchling połączyło się z zakładem luksemburskiego koncernu stalowego Arbed w Burbach, dając początek firmie Stahlwerke Röchling-Burbach GmbH. W 1982 r. do spółki przyłączono zakłady metalurgiczne w Neunkirchen. Tak powstała Saarstahl GmbH, a rodzina Röchling wycofała się z prowadzenia firmy.

W 1986 r. wygaszono wielkie piece huty w Völklingen. Prężna inicjatywa obywatelska nie dopuściła do wyburzenia zakładów. Huta została ogłoszona pomnikiem przemysłowym. Jeszcze w 1984 r. wiele z działów huty (np. dział wielkopiecowy) zostało wpisanych na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.

[edytuj] Huta dzisiaj

Obecnie na terenie huty organizowane są rozmaite imprezy kulturalne, od kameralnych wystaw sztuki po wielkie koncerty rockowe.

Od 2004 można zwiedzać Ferrodrom, pierwsze centrum naukowe w regionie Saar-Lor-Lux, a zarazem multimedialny park tematyczny o produkcji żelaza i stali.