Język wczesny nowoangielski
Z Wikipedii
Artykuł wymaga poszerzenia. Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, czego brakuje i uzupełnij braki, jeśli to możliwe. |
English (Early Modern English) |
|
Obszar | obecnie wymarły, dawniej Wielka Brytania i jej kolonie |
Liczba mówiących | wymarły |
Ranking | poza rankingiem |
Klasyfikacja genetyczna | Języki indoeuropejskie *Języki germańskie **Języki zachodniogermańskie ***Język angielski |
Pismo | łaciński |
W Wikipedii | |
Zobacz też: język, języki świata
|
Język wczesny nowoangielski to określenie na okres w historii języka angielskiego, dotyczące lat 1440-1650. Pierwsza edycja Biblii Króla Jakuba oraz dzieła Williama Shakespeare'a zostały napisane we wczesnym nowoangielskim, jednakże w Biblii Króla Jakuba celowo zachowano wiele archaizmów, które nie były w użyciu, gdy ją wydano. Osoby znające angielski generalnie rozumieją wczesny nowoangielski, chociaż czasem tłumaczenie jest utrudnione z powodu zmian w gramatyce i znaczeniach niektórych słów oraz różnicach w zapisie. W okresie języka wczesnego nowoangielskiego rozpoczęła się standaryzacja języka angielskiego.
Spis treści |
[edytuj] Różnice między wczesnym nowoangielskim a angielskim współczesnym
[edytuj] Koniugacja
Odmiana czasowników w formie thou (druga osoba liczby pojedynczej) zakończona była na -(e)st, a w formie trzeciej osoby liczby pojedynczej na -eth, a nie, tak jak obecnie, na -s. Wyróżniał się tu nieregularny czasownik be (być), który w drugiej osobie liczby pojedynczej posiadał formę art (thou art = jesteś), natomiast w trzeciej osobie liczby pojedynczej używaną do dziś formę is.
Zarówno formy drugiej, jak i trzeciej osoby liczby pojedynczej traciły końcówki w trybie łączącym, który używał podstawowej formy czasownika.
[edytuj] Zaimki
Wczesny nowoangielski, jak większość języków europejskich, posiadał zróżnicowanie T-V (rozróżnienie między formą ty i wy). Istniały dwie formy zaimka dla drugiej osoby: ye (liczba mnoga oraz pojedyncza w mowie formalnej, zastąpiona później przez you, będące początkowo przypadkiem zależnym od ye), oraz thou (liczba pojedyncza w mowie nieformalnej). Obecnie forma thou jest archaizmem, używa się jej głównie w modlitwach i niektórych współczesnych dialektach języka angielskiego. Thine i thy to wczesnonowoangielski odpowiednik słowa your (twój). Forma thine stosowana była, jeśli występujący po niej wyraz zaczynał się od samogłoski. Była to też forma emfatyczna i orzecznikowa (w tej drugiej funkcji odpowiednikiem we współczesnym angielskim jest dziś yours). Forma thee była natomiast przypadkiem zależnym (object case) od thou (np. I know thee = znam cię). Formy thou, thy, thine, thee stosowane były w stylu eleganckim jeszcze pod koniec XIX wieku.
[edytuj] Zobacz też
- historia języka angielskiego
- język staroangielski
- język średnioangielski
pragermański¹ † z pranordyckim†
wschodniogermańskie:
burgundzki † • gocki † • lombardzki † • wandalski †
zachodniogermańskie:
afrikaans • alzacki • angielski • (staroangielski † • średnioangielski † • wczesny nowoangielski †) • denglisch • dolnoniemiecki • dolnosaksoński • fryzyjski • jidysz • lotaryński • luksemburski • niderlandzki (warianty: flamandzki • holenderski • limburgijski • południowogeldryjski • twents) • niemiecki • (staro-wysoko-niemiecki † • średnio-wysoko-niemiecki † • wczesno-nowo-wysoko-niemiecki • nowo-wysoko-niemiecki) • niemiecki w Austrii • oorlans • pensylwański • plautdietsch • schwyzertüütsch • scots • starosaksoński † • wschodniodolnoniemiecki • wilamowski (wymysiöeryś)
skandynawskie:
duński • farerski • islandzki • jämtlandzki • szwedzki • szwedzki Rinkeby • norn † • norweski (nynorsk • riksmål • bokmål) • starogotlandzki † • staronordyjski †
¹ Język pragermański nie jest językiem germańskim, ale przodkiem wszystkich języków germańskich