Język pensylwański
Z Wikipedii
| Pennsilfaani-Deitsch lub Pennsylvania Dutch | |
| Obszar | USA, Kanada |
| Liczba mówiących | ok. 300 tysięcy |
| Klasyfikacja genetyczna | Języki indoeuropejskie Języki germańskie Zachodniogermańskie Język pensylwański |
| Pismo | alfabet łaciński |
| Kody języka | |
| ISO 639-1 | - |
| ISO 639-2 | gem |
| ISO/FDIS 639-3 | pdc |
| SIL | PDC |
| W Wikipedii | |
| Zobacz też: język, języki świata | |
Język pensylwański (Pennsilfaani-Deitsch lub Pennsylvania Dutch) - odmiana języka niemieckiego, którą posługują się amisze w stanach Pensylwania, Ohio i Indiana oraz w kanadyjskim Ontario.
[edytuj] Powstanie i rozwój
Aby uchronić się przed prześladowaniami religijnymi w XVII i XVIII wieku, grupa protestanckich wspólnot, takich jak mennonici, pietyści, przeniosła się do Ameryki Północnej. Większość z nich pochodziła z Nadrenii, mniejsze grupy również ze Szwajcarii, Badenii i Wirtembergii. Migracja nasiliła się po roku 1710. Wówczas można było jeszcze rozróżnić na terenie Pensylwanii kilka dialektów języka niemieckiego: bawarski, alemański i szwabski. Od około 1775 roku zaczął się kształtować jeden język powstały z tych dialektów i różniący się od niemieckiego używanego w Rzeszy.
Jest językiem zagrożonym wymarciem, gdyż młodzi ludzie wykazują nikłe zainteresowanie nim. Większość osób starszych potrafi bardzo dobrze mówić i pisać po niemiecku, bowiem literackiej odmiany niemieckiego używa się podczas niedzielnych nabożeństw. Na co dzień językiem pensylwańskim posługują się tylko ortodoksi. Jednym z niewielu dzieł, jakie można przeczytać w tym języku, jest Biblia, przetłumaczona w latach dziewięćdziesiątych.
[edytuj] Linki zewnętrzne
pragermański¹ † z pranordyckim†
wschodniogermańskie:
burgundzki † • gocki † • lombardzki † • wandalski †
zachodniogermańskie:
afrikaans • alzacki • angielski • (staroangielski † • średnioangielski † • wczesny nowoangielski †) • denglisch • dolnoniemiecki • dolnosaksoński • fryzyjski • jidysz • lotaryński • luksemburski • niderlandzki (warianty: flamandzki • holenderski • limburgijski • południowogeldryjski • twents) • niemiecki • (staro-wysoko-niemiecki † • średnio-wysoko-niemiecki † • wczesno-nowo-wysoko-niemiecki • nowo-wysoko-niemiecki) • niemiecki w Austrii • oorlans • pensylwański • plautdietsch • schwyzertüütsch • scots • starosaksoński † • wschodniodolnoniemiecki • wilamowski (wymysiöeryś)
skandynawskie:
duński • farerski • islandzki • jämtlandzki • szwedzki • szwedzki Rinkeby • norn † • norweski (nynorsk • riksmål • bokmål) • starogotlandzki † • staronordyjski †
¹ Język pragermański nie jest językiem germańskim, ale przodkiem wszystkich języków germańskich
