Jerzy Braun
Z Wikipedii
Jerzy Bronisław Braun , (ps. Bronisław Rogowski, ur. 1 września 1901 w Dąbrowie Tarnowskiej, zm. 17 października 1975 w Rzymie) – pisarz polski, działacz polityczny, poeta, dramaturg, krytyk literacki, publicysta, scenarzysta, filozof, przewodniczący Rady Jedności Narodowej od marca 1945, ostatni Delegat Rządu na Kraj od czerwca 1945. W 2000 roku został patronem Gimnazjum nr 4 w Tarnowie. Jest także patronem Gimnazjum nr 1 w Dąbrowie Tarnowskiej.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Syn Karola - prezesa Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Dąbrowie Tarnowskiej, matka Henryka Braunowa z domu Miller była komendantką Chorągwi Żeńskiej ZHP w Krakowie w latach 1926-1930. Miał rodzeństwo, braci Kazimierza i Juliusza, oraz siostrę Jadwigę.
W Dąbrowie Tarnowskiej ukończył 4 klasową szkołę, a następnie był uczniem V Gimnazjum w Krakowie. Ukończył II Gimnazjum im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie.
W okresie gimnazjalnym był członkiem II Drużyny Harcerskiej im. Michała Wołodyjowskiego. W 1913 roku należał do "Związku Wolnych Polaków". W okresie od 1 listopada 1914 r. do maja 1915 r. wraz z rodzicami i rodzeństwem przebywał w Tarnowie. W 1918 wspólnie z J.Ozimkiem i Adamem Ciołkoszem jest redaktorem pisma "Młodzież Sobie".
Wziął udział jako ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej. Odmówił wówczas przyjęcia krzyża wojskowego, uważając, że obrona kraju jest jego obowiązkiem. W okresie międzywojennym był wydawcą i redaktorem "Gazety Literackiej" w Krakowie.
W czasie II wojny światowej stanął na czele utworzonej przez siebie katolickiej organizacji polityczno-wojskowej Unia. Założył, redagowane przez siebie pismo Kultura Jutra. Wziął udział w powstaniu warszawskim.
Jako ostatni Delegat Rządu na Kraj i przewodniczący Rady Jedności Narodowej zredagował Testament Polski Walczącej i Manifest do Narodu Polskiego i Narodów Zjednoczonych. Działacz Stronnictwa Pracy, po wojnie w latach 1948-1956 roku więziony przez władze stalinowskie za działalność niepodległościową. Poddany licznym szykanom i torturom (m. in. wybito mu wszystkie zęby i jedno oko). Skazany na dożywocie (prokurator żądał kary śmierci). W latach 1965-1975 przebywał w Rzymie. Mocno zaangażowany podczas trwania Soboru Watykańskiego, wygłasza m.in. wiele prelekcji w Radiu Watykańskim.
W ostatnich 10 latach życia wiele podróżuje , odwiedza m.in. Wielką Brytanię, Belgię, Francję, Hiszpanię, Portugalię, Stany Zjednoczone, Kanadę i Szwajcarię. Często podczas tych podróży wygłasza odczyty na temat kultury polskiej i jej wpływu na filozofię Europy.
Autor bardzo popularnej harcerskiej pieśni "Płonie ognisko i szumią knieje", 11 listopada 2006 roku pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Staraniem rodziny jego prochy powróciły do Polski. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Zbiory wierszy
- Europa - dramat 1930 ISBN 83-919911-4-8
- Najazd Centaurów 1922
- Oceaniada 1923
- Dywan rozkwitający 1924
- Ziemia i niebo 1930
- Tancerz otchłani 1933
- Epitafium 1934
- Ballada o Warszawie 1943
- Patos przemijania 1959
- Prometej – Adam 1967
- Moja Matka 1969
- Rytmy włoskie 1974
- Oddech planety 1977
[edytuj] Powieści
- Kiedy księżyc umiera - powieść fantastyczna 1925
- Hotel na plaży - powieść fantastyczna 1926
- Cień Parakleta – powieść 1930
[edytuj] Dramaty
[edytuj] Scenariusze filmowe
[edytuj] Publicystyka
- Kultura jutra czyli Nowe Oświecenie - wybór publicystyki z lat 1932-1948 ISBN 83-88747-20-7
- Zagadka dziejowa Polski – eseje literackie
Jan Skorobohaty-Jakubowski • Cyryl Ratajski • Jan Piekałkiewicz • Jan Stanisław Jankowski • Stefan Korboński (p.o.) • Jerzy Braun
Kazimierz Pużak • Stefan Korboński (p.o.) • Stanisław Wójcik • Józef Kwasiborski • Zygmunt Zaremba • Jerzy Braun