Komunikacja miejska w Lublinie
Z Wikipedii
| MPK Lublin | |
 Baza MPK w Lublinie |
|
| Lokalizacja |  Lublin, Polska |
| Rodzaj transportu | Autobus, Trolejbus |
| Data uruchomienia | 1912 r. |
| Liczba linii | 65 |
| Liczba pojazdów | 271 |
Komunikacja miejska w Lublinie działa od 1912 roku, na obszarze miasta Lublina.
[edytuj] Historia komunikacji miejskiej w Lublinie
Historia komunikacji miejskiej w Lublinie sięga 1912 r., kiedy to na ulice wyjechały pierwsze autobusy. Były to pojazdy Benz-Hagenan będące własnością Lubelskiej Spółki Samochodowej. Wówczas autobusy kursowały nieregularnie i psuły się bardzo często, jednak nie zniechęcało to potencjalnych podróżnych. Wybuch I wojny światowej spowodował szybką likwidację LSS.
[edytuj] Po I wojnie światowej
Dopiero w 1921 r., po 6 latach od zakończenia działań wojennych, na ulicach Lublina pojawiły się pierwsze pojazdy komunikacji miejskiej. Były one własnością prywatną. Komunikacja jednak nie spełniała pokładanych w niej nadziei. Parę lat później obsługę przewozów pasażerskich przejęła Krajowa Spółka Akcyjna Budowy i Eksploatacji Samochodów, a następnie spółka "Autopol". Wówczas po mieście poruszało się 6 autobusów obsługujących 2 linie. Ze względu na bardzo kiepskie warunki podróżowania 1 stycznia 1929 r. magistrat uruchomił przedsiębiorstwo Autobusy Miejskie miasta Lublina. Początkowo zostały uruchomione 2 linie. Pierwsza, oznaczona literą A kursowała na trasie Dworzec - Koszary. Druga, oznaczona literą B kursowała na trasie Dworzec - Kalinowszczyzna. Mimo restrukturyzacji pojawił się inny problem. Zbyt mała liczba autobusów powodowała niezadowalającą częstotliwość kursowania oraz przepełnienie pojazdów. Lekarstwem okazało się uruchomienie specjalnego autobusu na trasie Brama Krakowska - Kino "Venus", w którym po zakupieniu biletu autobusowego pasażer otrzymywał bezpłatny bilet do kina. W kolejnych latach przedsiębiorstwo sukcesywnie poszerzało swoje usługi. Uruchomiono nowe linie, a tabor wzrósł do 12 sztuk pojazdów marki Chevrolet, Henschel, Skoda oraz Ursus. Wybudowano także nową zajezdnię przy ul. Garbarskiej, która posiadała warunki do garażowania i obsługi 30 autobusów.
[edytuj] II wojna światowa
Wybuch II wojny światowej spowodował zawieszenie komunikacji miejskiej w Lublinie. W 1942 r. Niemcy sprowadzili 4 autobusy marki Saurer, które obsługiwały 1 linię. Ponownie organizację komunikacji miejskiej rozpoczęto w sierpniu 1944 r. W tym czasie tabor przedsiębiorstwa składał się z 6 samochodów ciężarowych marki Gaz, autobusu marki Chevrolet, samochodu osobowego Willys oraz motocyklu Harley.
[edytuj] Czasy powojenne
13 kwietnia 1946 r. uruchomiono pierwszą linię autobusową na trasie Dworzec PKP - ul. Lipowa, którą następnie przedłużono do Koszar. W kolejnych latach sukcesywnie zwiększano tabor. W 1948 r. funkcjonowało już 7 linii obsługiwanych przez 18 autobusów. Wówczas MKS posiadała autobusy marki Chevrolet, Saurer, Magirus, Bedford, Fordson oraz Bussing. W 1948 r. z usług przewozowych skorzystało ponad 5 mln pasażerów. Ze względu na duże zainteresowanie oraz szybki rozwój spółki w 1948 r. przystąpiono do odbudowy zajezdni przy ul. Garbarskiej, którą oddano ponownie do użytku w roku 1949. W 1950 r. przedsiębiorstwo zmieniło nazwę na Miejskie Zakłady Komunikacyjne, a rok później na Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne.
[edytuj] Pierwsza linia trolejbusowa
Zły stan taboru, niska częstotliwość kursowania autobusów, wzrastająca liczba pasażerów - to tylko z nielicznych problemów, które doprowadziły do powstania pierwszej linii trolejbusowej. Pierwszy trolejbus wyjechał na ulice Lublina 22 lipca 1953 r. Linia trolejbusowa miała 7 km i obsługiwana była przez 8 trolejbusów radzieckich typu JaTB. W 1955 r. MPK otrzymało 6 czeskich trolejbusów marki Skoda, które zastąpiły bardzo awaryjne i często psujące się rosyjskie JaTB.
Zobacz więcej w osobnym artykule: Trolejbusy w Lublinie.[edytuj] Szybki rozwój i problemy
W kolejnych latach sukcesywnie wzrastał tabor przedsiębiorstwa. W 1955 r. długość linii komunikacyjnych wynosiła aż 81 km. Jednak ciągły wzrost ilości pasażerów przysparzał wielu problemów. Mimo coraz większej liczby pojazdów, w autobusach i trolejbusach panował ścisk (z usług komunikacji skorzystało wówczas około 17 mln osób), co nie wpływało korzystnie na wizerunek firmy. Wyeksploatowany tabor, ograniczona wielkość i wyposażenie zaplecza technicznego oraz wysoka wadliwość nowych pojazdów - to tylko niektóre z czynników, które sprowokowały przedsiębiorstwo do zmian. W 1957 r. rozpoczęto budowę nowoczesnej, jak na ówczesne czasy, zajezdni autobusowo-trolejbusowej. Była ona zaplanowana na 100 pojazdów. Zlokalizowano ją w dzielnicy Helenów. W styczniu 1960 r. oddano do użytku pierwszą halę, zaś całość inwestycji zakończono wiosną 1963 r. W 1964 r. MPK obsługiwało 23 linie, w tym 10 trolejbusowych. Już 5 lat później MPK wzbogaciło się o kolejne 12 linii, w tym 5 trolejbusowych.
[edytuj] Częściowa likwidacja linii oraz prestiż
Ze względu na brak dostaw taboru trolejbusowego sukcesywnie zaczęła się zmniejszać trakcja elektryczna. Na miejsce zlikwidowanych linii trolejbusowych wprowadzono autobusy. Mimo likwidacji linii trolejbusowych MPK było w świetnym stanie. W 1971 r. zajęło III miejsce w międzyzakładowym współzawodnictwie przedsiębiorstw komunikacji miejskiej w kraju. Rok później zajęło II miejsce, a w 1973 r. prestiżowe I miejsce. W dalszym ciągu ze względu na brak dostaw trolejbusów zastępowano trakcję trolejbusową autobusami. W październiku 1975 r., po wielu latach, MPK otrzymało 3 pierwsze trolejbusy produkcji radzieckiej. Stanowiły one początek realizacji kontraktu na dostawy tych pojazdów. W roku 1976 tabor MPK powiększył się o 59 Autosanów, 7 Jelczy oraz 9 trolejbusów ZiU-9. Pozwoliło to na wydłużenie istniejących linii komunikacyjnych oraz uruchomienie nowych linii (także pośpiesznych). W okresie letnim zorganizowano tzw. zielone linie do Dąbrowy. Mimo ciągłych dostaw nowych pojazdów (m.in. Autosanów, Jelczy, "ZiUtków") stale odczuwalny był niedobór środków komunikacji w Lublinie. Ponadto dostawy taboru pogorszyły sytuację zaplecza technicznego przedsiębiorstwa, pogłębiły się trudności z parkowaniem pojazdów.
[edytuj] Filia w Kraśniku oraz ciągłe dostawy
W lipcu 1976 r. utworzono Zakład Komunikacji Miejskiej w Kraśniku, będący filią MPK w Lublinie. Na początek przekazano z naszego zakładu 37 autobusów marki San, co pozwoliło na uruchomienie 10 linii autobusowych. 1977 r. charakteryzuje się dostawą dużej ilości nowych pojazdów. Do MPK dostarczono 30 szt. Jelczy, 27 szt. Autosanów oraz 14 trolejbusów ZiU-9. W 1978 r. do przedsiębiorstwa dotarło m.in. 15 sztuk nowoczesnych, jak na ówczesne warunki, autobusów Berliet PR100 oraz kolejnych 6 trolejbusów ZiU-9.
[edytuj] Już 50 lat w Polsce
Rok 1979. Mija 50 lat od kiedy utworzono w Lublinie komunikację miejską z prawdziwego zdarzenia. MPK dysponowało wówczas 352 autobusami i 54 trolejbusami. Średnio rocznie przewoziły one ok. 182,5 mln. pasażerów. Rok ten charakteryzował się także spadkiem liczby pojazdów.
[edytuj] Kryzys taborowy
Ze względu na ciągły rozwój motoryzacji i wzrastającą liczbę mieszkańców w 1980 r. poważny problem stanowiło duże natężenie ruchu na ulicach Lublina. Zrealizowane dostawy taboru dla MPK były niższe od zaplanowanych - jedynie dostawy trolejbusów wykonano zgodnie z planem. Nie polepszyło to jednak komunikacji w mieście. Powodem była niedostosowana na taką ilość pojazdów istniejąca wówczas trakcja trolejbusowa oraz brak kierowców. W tym samym roku w związku z postępującym kryzysem gospodarczym i społeczno-politycznym w całej Polsce rozpoczęły się demonstracje i strajki. Lubelskie MPK po raz pierwszy strajkowało 18 lipca. Komunikacja w mieście stanęła. Innym poważnym problemem MPK była zbyt ciasna zajezdnia. W 1981 r. trwała już co prawda budowa zajezdni na Majdanie Tatarskim, jednakże z braku miejsca podjęto decyzję o tymczasowym parkowaniu części trolejbusów wzdłuż ul. Mełgiewskiej. Krytyczna sytuacja związana z brakiem wszelkiego rodzaju części zamiennych do autobusów, w szczególności zaś akumulatorów i opon, spowodowała zmniejszenie obsady na niektórych liniach autobusowych, skrócenie tras innych lub też całkowite ich zawieszenie. Problem braku miejsc postojowych dla pojazdów MPK złagodziło nieco przejęcie przez w terenu po starej cegielni wzdłuż ul. Nałęczowskiej.
[edytuj] Nowa zajezdnia
W 1984 r. przekazano do użytku pierwszą część nowej zajezdni na Majdanie Tatarskim. Przygotowano tam place postojowe dla 300 autobusów, stację paliw, lakiernię, halę obsług codziennych, stację diagnostyczną, magazyny i zaplecze socjalne. 15 grudnia 1985 r. w nowej zajezdni na Majdanie Tatarskim oddano do użytku halę napraw głównych ze stanowiskami naprawczymi, blacharskimi, nauki zawodu i częścią socjalną dla zatrudnionej załogi. W 1989 r. brakowało ponad 100 kierowców, aby można było wykorzystać w pełni posiadany tabor MPK. Spowodowane to był niskimi zarobkami jakie przedsiębiorstwo mogło zaoferować swoim pracownikom. W sierpniu 1991 r. MPK w Lublinie przestało funkcjonować jako przedsiębiorstwo państwowe i z dniem 1 września 1991 r. zaczęło działalność jako Zakład Budżetowy.
[edytuj] Czasy współczesne
W latach 1992-1998 MPK wprowadziło wiele nowości. Uruchomiono system biletów okresowych (bilet ważny przez kolejne 7, 10, 15, 30 i 90 dni), uruchomiono system biletów jednorazowych czasowych (bilet ważny przez 10, 30 lub 60 minut), zaczęto świadczyć usługi w zakresie przewozów osób niepełnosprawnych oraz wprowadzono do eksploatacji pierwsze autobusy niskopodłogowe (Jelcze M121). W chwili obecnej sytuacja MPK w Lublinie jest niezbyt dobra. Często psujący się tabor, dość skromna oferta biletowa, rozbudowana do granic absurdu biurokracja oraz całkowity brak zainteresowania ze strony władz miasta. Sytuację miała zmienić pomoc z UE, ale władze miasta nie dość, że nie interesują się pozyskaniem jakichkolwiek funduszy dla MPK, to jeszcze zamykają drogę do poprawy jakości komunikacji w mieście (ingerencja we wnioski UE). Pozostaje tylko nadzieja w rozwoju komunikacji trolejbusowej, bo jest szansa pozyskania funduszy na ten cel. W 2008 roku MPK unowocześni swój tabor 5 nowymi autobusami marki Solaris Urbino 12.
[edytuj] Linie
Obecnie po Lublinie kursują 73 linie:
| Linia | Trasa |
|---|---|
| 0 | Majdanek - Fabryczna |
| 1 | Nałkowskich - Mełgiewska |
| 2 | Zbożowa - Ruska |
| 3 | Dąbrowica - Hempla |
| 4 | Poligonowa - Ruska |
| 5 | Zbożowa - Daszyńskiego |
| 6 | Niepodległości - Romera |
| 7 | Os. Jagiellońskie - Krakowskie Przedmieście-Os. Jagiellońskie |
| 8 | Okopowa - Krężnicka |
| 9 | Os.Poręba - Mełgiewska |
| 10 | Węglin - Mełgiewska |
| 11 | Wojciechowska - Grygowej |
| 13 | Pl. Dworcowy - Paderewskiego |
| 14 | Felin - Os.Poręba |
| 15 | Koncertowa - Hempla |
| 15 bis | Hempla - Os. Szymanowskiego |
| 16 | Szymonowica - Andersa |
| 17 | Os.Widok - Paderewskiego |
| 18 | Sławinkowska - Paderewskiego |
| 19 | Os.Poręba - Kruczkowskiego |
| 20 | Dębówka - Kruczkowskiego |
| 21 | Morwowa - Romera |
| 22 | Ruska - Pliszczyn |
| 23 | Koncertowa - Os. Jagiellońskie |
| 24 | Elizówka - Spółdzielnia Pracy |
| 25 | Prawiedniki - Fabryczna |
| 26 | Węglin - Paderewskiego |
| 27 | Mętów - Fabryczna- Mętów |
| 28 | Os. Świt - Os. Jagiellońskie |
| 29 | Inżynierska - Paderewskiego |
| 31 | Os.Poręba - Rapackiego |
| 32 | Os.Widok - Daszyńskiego |
| 34 | Pl. Dworcowy - Koncertowa |
| 36 | Os. Jagiellońskie - Koncertowa |
| 37 | Nałkowskich- Zbożowa- Nałkowskich |
| 39 | Wojciechowska - Turystyczna |
| 40 | Żeglarska - Chodźki |
| 42 | Os.Poręba - Paderewskiego |
| 44 | Bohaterów Monte Cassino - Paderewskiego |
| 45 | Os. Świt - Mełgiewska |
| 47 | Koncertowa - Os. Jagiellońskie |
| 50 | Bohaterów Monte Cassino - Grygowej |
| 51 | Głuska - Krakowskie Przedmieście |
| 52 | Os. Borek - Plac Wolności- Os. Borek |
| 54 | Dąbrowica - Zana |
| 55 | Os. Jagiellońskie - Krakowskie Przedmieście |
| 56 | Dobrzańskiego - Wileńska- Dobrzańskiego |
| 57 | Metalurgiczna - Os. Świt |
| 73 | Wygodna - Fabryczna- Wygodna |
| 74 | Choiny - Nałkowskich |
| 76 | Parysa - Racławickie |
| 77 | Krężnicka - Filaretów- Krężnicka |
| 78 | Zana - Krężnicka (Zemborzyce Podleśne) |
| 79 | Kraśnicka - Motycz |
| 150 | Węglin - Pl. Dworcowy |
| 151 | Abramowice - Węglin |
| 152 | Abramowice - Abramowice |
| 153 | Węglin - Majdanek |
| 155 | Zana - Mełgiewska |
| 156 | Chodźki - Majdanek |
| 158 | Majdanek - Zana |
| 160 | Chodźki - Abramowice |
| D | Okopowa - Dąbrowa |
| le1 | Zana - Zana |
| le2 | Zana - Bohaterów Monte Cassino |
| le3 | Leclerc - Andersa |
| le4 | Leclerc - Abramowice |
| M | Okopowa - Marina |
| te1 | Tesco - Koncertowa |
| te2 | Tesco - Tesco |
| te3 | Tesco - Tesco |
| ca1 | Carrefour - Carrefour |
| ca2 | Carrefour - Abramowice |
Legenda:
| Linia | Trasa |
|---|---|
| # 1# 2# 3# 4# 5# |
Linie autobusowe zwykłe. |
| 7# | Linie obsługiwane mikrobusami. |
| 1## | Linie trolejbusowe. |
| le# | Linie autobusowe sponsorowane przez Leclerc'a. |
| te# | Linie autobusowe sponsorowane przez Tesco. |
| ca# | Linie autobusowe sponsorowane przez Carrefour'a. |
[edytuj] Tabor
Trzon taboru autobusowego MPK Lublin stanowią pojazdy marki Jelcz M11 w liczbie 58 sztuk.
| Typ autobusu | Eksploatacja od | Ilość |
|---|---|---|
| Ikarus 260 | 1983 | 7 |
| Ikarus 280 | 1982 | 30 |
| Jelcz 120M | 1994 | 6 |
| Jelcz L11 | 1989 | 1 |
| Jelcz M11 | 1985 | 58 |
| Jelcz M121M | 1995 | 40 |
| Jelcz M121MB | 1995 | 1 |
| Jelcz M125M | 1999 | 3 |
| Jelcz M181M | 1996 | 3 |
| Kapena Thesi City | 2003 | 10 |
| Mercedes O405N2 | 2005 | 18 |
| Mercedes O405NK | 2007 | 3 |
| Neoplan N4020 | 1996 | 26 |
| Neoplan N4020TD | 1999 | 1 |
| Solaris Urbino 15 | 2001 | 1 |
| Solaris Urbino 18 | 2006 | 1 |
| Wszystkie pojazdy | 209 | |
| Udział autobusów niskopodłogowych we flocie | 46,4% | |
| Średni wiek pojazdów | 15,1 lat | |
Trzon taboru trolejbusowego MPK Lublin stanowią pojazdy marki Jelcz PR110E w liczbie 49 sztuk.
| Typ trolejbusu | Eksploatacja od | Ilość |
|---|---|---|
| Jelcz 120MT | 1998 | 9 |
| Jelcz M121E | 2001 | 1 |
| Jelcz PR110E | 1984 | 49 |
| ZiU-9 | 1976 | 1 |
| Solaris Trollino 12 | 2007 | 3 |
| Wszystkie pojazdy | 65 | |
| Udział trolejbusów niskopodłogowych we flocie | 7,8% | |
| Średni wiek pojazdów | 15,3 lat | |
