Markaczka

Melanitta nigra nigra - Islandia, Wyspy Owcze, Szetlandy, Orkady, Szkocja, Irlandia, Svalbard, północna część Półwyspu Skandynawskiego i dalej po Lenę. Zimuje na europejskich i północnoafrykańskich wybrzeżach Atlantyku, na brzegach Morza Północnego, Bałtyku i w zachodniej części Morza Śródziemnego, a także na dużych jeziorach w głębi lądu. Na polskim wybrzeżu zimuje licznie i regularnie od października do kwietnia. Latem pojawiają się natomiast koczujące stada samców. W głębi kraju pojawia się sporadycznie. Sporadycznie zalatuje również w głąb innych krajów Europy, na wschodnią część Morza Śródziemnego, Morze Czarne i Morze Kaspijskie, na Azory, Wyspy Kanaryjskie i Wyspy Zielonego Przylądka, Grenlandię i brzegi Zatoki Perskiej.
Melanitta nigra americana - Syberia na wschód od Leny, Kamczatka, Kuryle, Aleuty, Alaska i Kanada po Nową Fundlandię. Zimuje na wschodnim i zachodnim wybrzeżu Ameryki Północnej, pacyficznym brzegu Azji i na dużych jeziorach w głębi lądu. Sporadycznie pojawia się na Hawajach w głębi lądowej części USA i w Europie Zachodniej.

Cechy gatunku: Samiec czarny, jedynie lotki od spodu ciemnoszare, dziób pomarańczowy z naroślą u nasady (czarną u M. n. nigra i żółtą u M. n. americana). Samica ciemnobrązowa z popielatym podgardlem i brzuchem. Młode podobne do samicy.
Wymiary średnie: dł. ciała ok. 40 - 52 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 85 cm
waga ok. 900 - 1600 g
Biotop: Jeziora i wolno płynące rzeki w strefie tundry i mokradła w strefie tajgi. Zimą na morskich wybrzeżach.

samiec Melanitta nigra americana

Gniazdo: Na ziemi, w pobliżu wody.
Jaja: W ciągu roku wyprowadza jeden lęg (może być powtórzony w przypadku utraty jaj lub piskląt), składając w maju - czerwcu 5 do 13 kremoworóżowych jaj o średnich wymiarach 66 x 54 mm i średniej masie 72 g
Wysiadywanie: Jaja wysiadywane są przez okres 27 - 31 dni przez samicę. Pisklęta opuszczają gniazdo po wykluciu, usamodzielniają się po 45 - 50 dniach.
Pożywienie: Drobne zwierzęta wodne, głównie małże z niewielką domieszką pokarmu roślinnego.
Ochrona: Gatunek chroniony.

Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu biologii, fauna Polski, ptaki Polski.