Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT na Łotwie

Z Wikipedii

Spis treści

1 Prawo a dyskryminacja osób homoseksualnych
2 Ochrona prawna przed dyskryminacją
3 Uznanie związków osób tej samej płci
4 Życie osób LGBT w kraju
5 Przypisy
6 Zobacz też

[edytuj] Prawo a dyskryminacja osób homoseksualnych

Kontakty homoseksualne zostały zalegalizowane na Łotwie w 1992 roku, a wiek osób legalnie dopuszczających się kontaktów homo- i heteroseksualnych zrównano ze sobą w 2000 roku, wynosi on 16 lat (bez zniesienia prawnej dyskryminacji mniejszości seksualnych kraj nie stałby się członkiem Unii Europejskiej). Geje nie są wykluczeni ze służby wojskowej z powodu swojej orientacji seksualnej.

[edytuj] Ochrona prawna przed dyskryminacją

Ogólnokrajowa

Łotewska konstytucja z 1991 roku gwarantuje wszystkim obywatelom równość wobec prawa i zakazuje dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny. Nie ujmuje ona zapisu "orientacja seksualna" jako jednej z chronionych kategorii, jednak odpowiednia interpretacja wyżej wymienionych walorów ustawy zasadniczej pozwala na ochronę mniejszości seksualnych. Nie było jednak jeszcze takiej interpretacji zapisu przez sąd.

W 2005 roku łotewski sąd uznał, że osoby homoseksualne nie mogą być dyskryminowane w miejscu pracy z powodu swojej orientacji seksualnej.

W 2005 roku zaproponowano poprawkę do kodeksu pracy zakazującą dyskryminacji w miejscu pracy (obecnie czeka na uchwalenie). Wszystkie kraje Unii Europejskiej muszą uchwalić takie przepisy. Poprzednie poprawki do kodeksu pracy zostały odrzucone. Podobnie nie uchwalono poprawki zakazującej dyskryminacji w kodeksie karnym w 2005 roku. Ustawa taka zapewniałaby ogólny zakaz dyskryminacji z powodu orientacji seksualnej.

Azyl

Łotewskie przepisy przyznają prawo osobom do ubiegania się o azyl polityczny z powodu prześladowań przez wzgląd na orientacje seksualną we własnym kraju, ale prawo to nie było jeszcze używane.

[edytuj] Uznanie związków osób tej samej płci

Ogólnokrajowe

W łotewskim ustawodawstwie nie istnieje żadna prawna forma uznania związków jednopłciowych.

W 1999 roku zaproponowano projekt ustawy legalizującej związki partnerskie par homoseksualnych. Projekt ten został odrzucony już na początku procesu legislacyjnego.

W 2004 roku pierwsza para homoseksualna na Łotwie wzięła "ślub". Został on pobłogosławiony przez jednego z protestanckich duchownych, po czym duchowny ten został ekskomunikowany.

W 2005 roku wprowadzono zakaz małżeństw homoseksualnych w łotewskiej konstytucji. Łotwa jest jedynym krajem Unii Europejskiej, który posiada taki zapis w swojej konstytucji.

[edytuj] Życie osób LGBT w kraju

Łotysze należą do jednych z najmniej tolerancyjnych narodów Unii Europejskiej. W 2006 roku Amnesty International zaapelowała do UE o podjęcie starań w celu ochrony osób homoseksualnych w Polsce i na Łotwie, twierdząc, że władze tych krajów niewiele zrobiły "w kierunku zagwarantowania osobom LGBT możliwości korzystania z podstawowych praw"^[1].

Badania, przeprowadzone w latach 2001 - 2002 w Litwie, Łotwie i Estonii, pokazują, że 67% homoseksualistów zamieszkujących te kraje ukrywa swoją orientację seksualną przed rodzicami, 88% w miejscu pracy, a 89% w życiu publicznym. Zaledwie 15% ankietowanych gejów i lesbijek nie ukrywało swej orientacji, 4% spotkało się z groźbą zwolnienia z pracy z powodu preferencji seksualnych. Dalsze 6% potwierdziło, że byli zwalniani lub zmuszani do porzucenia pracy z powodu swej orientacji seksualnej^[2].

Według sondażu Eurobarometr wykonanego na zlecenie UE w 2006 roku 12% Łotyszów popiera zalegalizowanie małżeństw homoseksualnych, a 8% prawa adopcyjne dla osób tej samej płci^[3].

Scena gejowska na Łotwie istnieje w Rydze. W mieście znajdują się kilka lokali gejowskich i kilka tzw. gay-friendly. W 1998 roku do jednego z lokali gejowskich w stolicy nieznani sprawcy wrzucili bombę^{[potrzebne źródło]}.

Wydawane są tam publikacje, działa kilka organizacji zajmujących się walką o prawa społeczności LGBT i walką z dyskryminacją.

Pierwszy Marsz Równości w tym kraju został zorganizowany w lipcu 2005 roku, choć władze stolicy początkowo zakazały przemarszu. Ostatecznie spór rozstrzygnął sąd administracyjny wyższej instancji, który uznał wydany przez radnych miasta zakaz za nielegalny^[4]^[5] W paradzie wzięło udział 50 osób. Demonstrację usiłowała zakłócić znacznie liczniejsza i agresywna kontrmanifestacja przeciwników^[6].

W 2007 roku Arcybiskup Rygi nazwał homoseksualizm m. in. "formą prostytucji" oraz nawoływał do atakowania manifestacji osób homoseksualnych^[7].

W 2007 roku manifestacja gejów i lesbijek w ogrodzonym i strzeżonym parku w Rydze zgromadziła około 500 osób. W paradzie wzięli udział politycy ze Szwecji, Norwegii, Danii i Parlamentu Europejskiego. W odległości kilometra od parku, około 1500 osób wzięło udział w koncercie pod hasłem "Świat przeciwko homoseksualistom"^[8]