Władysław Owoc

Z Wikipedii

Władysław Owoc (ur. 30 marca 1887 w Brzozowie, zm. 8 kwietnia 1980 w Paryżu) - oficer służby stałej Wojska Polskiego (major), członek Obozu Wielkiej Polski i Stronnictwa Narodowego oraz Narodowej Organizacji Wojskowej, Armii Krajowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, ps. "Gaweł", "Fructus", "Paweł", "Wujek".

Był synem Marcina i Petroneli z domu Szałajko. W latach 1901-1909 uczył się w gimnazjum w Sanoku. Jednocześnie był członkiem młodzieżowej organizacji narodowej "Pet" ("Przyszłość"). Po zdaniu matury w 1909 dostał się na studia prawnicze. Musiał je przerwać z powodu mobilizacji do wojska austriackiego, w którym służył do 1910. Po wybuchu I wojny światowej został mianowany podporucznikiem. W 1915 dostał się do niewoli rosyjskiej. W 1918 wstąpił na terenie Rosji do 5. Dywizji Strzelców Polskich pod dowództwem płk. Waleriana Czumy. Do stycznia 1920 walczył w jej składzie z bolszewikami na obszarze Syberii, a następnie - z resztkami dywizji - przez Władywostok i Gdańsk dotarł do Polski. Zdążył jeszcze wziąć udział w decydującej fazie bitwy warszawskiej.

W 1924 pełnił służbę w 84 Pułku Piechoty.

1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek ministra spraw wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na majora ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 104 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty ^[1] (w 1928 skalsyfikowany z 89 lokatą).

W 1928 był komendantem Kadry Batalionu Zapasowego 6 Pułku Piechoty Legionów w Wilnie. W 1929 został z powodów politycznych przeniesiony w stan spoczynku. W 1934 pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Grodno z przydziałem mobilizacyjnym do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III, w grupie oficerów stanu spoczynku przewidzianych do użycia w czasie wojny.

W życiu cywilnym aktywnie zaangażował się w działalność w OWP i SN na terenie powiatów sokólskiego, grodzieńskiego i wołkowyskiego na Rzeszowszczyźnie. W 1930 został sekretarzem w lokalnych strukturach SN w Brzozowie, a w poł. lat 30. - prezesem zarządu powiatowego SN i jednocześnie członkiem Rady Naczelnej SN. W 1939 wybrano go do rady miasta Brzozowa. W czasie okupacji hitlerowskiej był głównym organizatorem i pierwszym komendantem Podokręgu Krośnieńskiego NOW. W lipcu 1940 r. został komendantem Okręgu Krakowskiego NOW. Po scaleniu NOW z AK, wszedł w skład komendy Okręgu Krakowskiego AK jako oficer ds. scalenia. 3 maja 1943 otrzymał awans na stopień podpułkownika. Na pocz. 1945 przez 4 miesiące sprawował funkcję Komendanta Głównego NZW. W latach 1945-1946 był dwukrotnie aresztowany przez UB w Krakowie. W maju 1946 przedostał się z Polski do zachodnich Niemiec, a stamtąd do Francji. Zamieszkał w Paryżu, gdzie do końca życia aktywnie działał w emigracyjnym SN (był członkiem Komitetu Politycznego i Wydziału Wykonawczego SN oraz reprezentantem Stronnictwa we francuskim przedstawicielstwie Rady Politycznej). Zmarł 8 kwietnia 1980.

[edytuj] Ordery i odznaczenia:

• Krzyż Walecznych – trzykrotnie

[edytuj] Bibliografia

• Krzysztof Kaczmarski, Podziemie narodowe na Rzeszowszczyźnie 1939-1944, Rzeszów 2003
• Rocznik Oficerski 1924, s. 319, 350,
• Rocznik Oficerski 1928, s. 22, 175,
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 327, 890,

Przypisy