Józef Glemp
Z Wikipedii
Kardynał Józef Glemp | |
Prymas Polski Arcybiskup senior warszawski |
|
Kościół tytularny św. Marii na Zatybrzu |
|
Urodzony | 18 grudnia 1929 Inowrocław |
Święcenia kapłańskie | 25 maja 1956 |
Nominacja biskupia | 4 marca 1979 biskup warmiński |
Sakra biskupia | 21 kwietnia 1979 |
Tytuł prymasa | 12 września 1981 |
Kreacja kardynalska | 2 lutego 1983 |
Za papieża | Jana Pawła II |
Dewiza Caritati in Iustitia Dla miłości i sprawiedliwości |
Józef Glemp (ur. 18 grudnia 1929 w Inowrocławiu) – polski duchowny katolicki, kardynał prezbiter, arcybiskup senior warszawski. W latach 1981-1992 metropolita warszawsko-gnieźnieński, zaś w latach 1992-2007 warszawski. Od 1981 prymas Polski (do 2009), a od 1992 kustosz relikwii św. Wojciecha w Gnieźnie. Od 7 stycznia do 1 kwietnia 2007 administrator apostolski archidiecezji warszawskiej, a od 1 kwietnia 2007 senior. Pełny tytuł: Jego Eminencja Józef Świętego Kościoła Rzymskiego Tytułu Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu[1] Kardynał Prezbiter Glemp, prymas Polski, Kustosz Relikwii św. Wojciecha.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Urodzony 18 grudnia 1929 w Inowrocławiu. Wychowywał się w Rycerzewie. Ukończył cztery klasy szkoły powszechnej w Kościelcu Kujawskim nim rozpoczęła się II wojna światowa. W czasie okupacji niemieckiej pracował pod przymusem w niemieckim gospodarstwie rolnym. Od marca 1945 do 1950 uczył się w Państwowym Gimnazjum i w I Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu. Po zdaniu matury wstąpił do Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, gdzie odbył dwuletnie studia filozoficzne. Studia teologiczne kontynuował w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu. 25 maja 1956 otrzymał święcenia kapłańskie w Gnieźnie. W latach 1967-1979 osobisty sekretarz Stefana kardynała Wyszyńskiego, prymasa Polski. 4 marca 1979 mianowany biskupem diecezjalnym warmińskim. 21 kwietnia 1979 otrzymał święcenia biskupie w Katedrze w Gnieźnie. 7 lipca 1981 mianowany arcybiskupem metropolitą warszawsko-gnieźnieńskim, a 12 września 1981 prymasem Polski. 2 lutego 1983 podniesiony do godności kardynała w Rzymie. Od 25 marca 1992 metropolita warszawski (po rozwiązaniu unii personalnej metropolii warszawskiej i gnieźnieńskiej) i prymas Polski do 2009, potem tytuł wróci do arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego. W latach 1981-2004 przewodniczący KEP.
W 2004 osiągnął wiek emerytalny 75 lat. Zgodnie z przepisami prawa kościelnego złożył dymisję z urzędu metropolity warszawskiego, jednak Jan Paweł II przedłużył mu pełnienie tej funkcji do lipca 2006. 6 grudnia 2006 bp Stanisław Wielgus został ogłoszony metropolitą warszawskim przez Benedykta XVI i objął urząd, jednak 7 stycznia 2007, po przyjęciu przez Benedykta XVI rezygnacji abpa Stanisława Wielgusa z funkcji metropolity warszawskiego, kard. Józef Glemp został mianowany administratorem apostolskim archidiecezji warszawskiej. Podczas homilii wygłoszonej w czasie mszy, bezpośrednio po rezygnacji abpa Wielgusa, kardynał Glemp ostro potępił negatywne stanowisko wielu różnych środowisk wobec arcybiskupa, stanowczo krytykując też postępowanie IPN.
W czerwcu 2007 zrezygnował z funkcji ordynariusza wiernych obrządków: ormiańskiego i bizantyjsko-słowiańskiego w Polsce.
[edytuj] Kontrowersje
Kontrowersje oraz krytykę ze strony prasy (m.in. Trybuny i Tygodnika Powszechnego[2]) i wiernych wzbudziło zachowanie kardynała Glempa po śmierci Jana Pawła II. Przebywał wówczas z wizytą duszpasterską wśród Polonii w Argentynie[3], jednak na wieść o śmierci nie przerwał wizyty i nie wrócił natychmiast do Polski lub Watykanu. Naprędce przeprowadzone badanie opinii publicznej pokazało, że 79 procent ankietowanych popierało szybki powrót prymasa.[4] Sam kardynał podkreślał, że wypełniał w Argentynie obowiązki zlecone mu przez papieża, ten zaś kazał mu opiekować się Polonią za granicą. Krytykę prasową Glemp odrzucił słowami, że żaden dziennikarz "lichego pisma" nie będzie mu narzucał swoich poglądów.[5]. Później, podczas narodowej mszy żałobnej na pl. Piłsudskiego w Warszawie dziękował Bogu, że śmierć Jana Pawła II mógł przeżyć wśród rodaków za granicą, bo oni kochają Polskę wielką miłością.
Inna kontrowersyjna wypowiedź nie została pozytywnie odebrana przez opinię publiczną. Było to nazwanie ks. Isakowicza-Zaleskiego "nad-UB-owcem" w związku z planami wydania przez niego książki na temat współpracy polskiego duchowieństwa ze służbami bezpieczeństwa PRL. Należy jednak dodać, że później za swoje słowa przeprosił.
Wiele zastrzeżeń wzbudziła też decyzja kardynała Glempa dotycząca pochowania ks. Jana Twardowskiego w podziemiach świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, mimo że zmarły w testamencie wyraził wolę, aby spoczął na Powązkach. Współpracownicy prymasa mówili wówczas, iż jako metropolita warszawski to on decydował ostatecznie o miejscu pochówku kapłana.
[edytuj] Świątynia Opatrzności Bożej
Kard. Józef Glemp jest inicjatorem powrotu do idei budowy Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. W wywiadzie udzielonym Katolickiej Agencji Informacyjnej 27 lutego 2006 na pytanie, czy Kościół powinien być wspierany w budowie świątyni przez samorząd czy państwo, odpowiedział: Przepis, który nie pozwala państwu wspomóc budowy Świątyni Opatrzności Bożej, jest dziwny. Budżet państwa składa się m.in. ze środków wypracowanych przez obywateli, którzy w ponad 90% są katolikami. [6]
[edytuj] Zobacz też
- Episkopat Polski
- Polscy biskupi katoliccy
- Konferencja Episkopatu Polski
- Kościół rzymskokatolicki w Polsce
- Kościół katolicki obrządku ormiańskiego w Polsce
- Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowiańskiego (neounickiego) w Polsce
- Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom
[edytuj] Ciekawostki
- W młodości Józef Glemp uprawiał dyscypliny lekkoatletyczne, takie jak rzut młotem i oszczepem.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Nota biograficzna na stronie Archidiecezji Warszawskiej
- Biogram w bazie danych hierarchii Kościoła Katolickiego
Przypisy
- ↑ Santa Maria in Trastevere
- ↑ Adam Boniecki, Nie muszę rozumieć, Tygodnik Powszechny, 2005-04-05
- ↑ Jako Prymas Polski jest też zwierzchnikiem religijnym Polonii
- ↑ por. np. Hanna Wieczorek, Kardynał Józef Glemp przeszedł na emeryturę Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-08-05
- ↑ por. notatka Informacyjnej Agencji Radiowej, np. [1]
- ↑ Wywiad dla Katolickiej Agencji Informacyjnej z 27 lutego 2006
[edytuj] Sukcesja apostolska
Poprzednik Józef Drzazga |
Biskup diecezjalny warmiński 1979-1981 |
Następca Jan Obłąk |
Poprzednik kardynał Stefan Wyszyński |
Arcybiskup metropolita gnieźnieński 1981-1992 |
Następca Henryk Muszyński |
Poprzednik kardynał Stefan Wyszyński |
Arcybiskup metropolita warszawski 1981-2007 |
Następca Stanisław Wielgus |
Poprzednik kardynał Stefan Wyszyński |
Prymas Polski od 1981 |
Następca --- |
Poprzednik kardynał Stefan Wyszyński |
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski 1981-2004 |
Następca Józef Michalik |
Poprzednik kardynał Stefan Wyszyński |
Ordynariusz wiernych Kościoła katolickiego obrządku ormiańskiego w Polsce 1981-2007 |
Następca Kazimierz Nycz |
Poprzednik kardynał Stefan Wyszyński |
Ordynariusz wiernych Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowiańskiego w Polsce 1981-2007 |
Następca Zbigniew Kiernikowski |
Poprzednik |
Wielki Przeor Zakonu Kanoników Regularnych Stróżów Świętego Grobu Jerozolimskiego w Polsce 1995-nadal |
Następca --- |
Kardynałowie XV-XVIII w. |
Zbigniew Oleśnicki • Fryderyk Jagiellończyk • Stanisław Hozjusz • Andrzej Batory • Jerzy Radziwiłł • Bernard Maciejowski • Jan Albert Waza • Jan Kazimierz • Jan Kazimierz Denhoff • Michał Stefan Radziejowski • Jan Aleksander Lipski |
|
XIX i XX wieku (nieżyjący) |
Włodzimierz Czacki • Albin Dunajewski • Mieczysław Ledóchowski • Jan Puzyna • Edmund Dalbor • Aleksander Kakowski • August Hlond • Adam Stefan Sapieha • Bolesław Kominek • Bolesław Filipiak • Stefan Wyszyński • Władysław Rubin • Karol Wojtyła • Adam Kozłowiecki • Ignacy Jeż |
|
Kardynałowie na emeryturze |
Kazimierz Świątek • Stanisław Nagy • Henryk Gulbinowicz • Andrzej Maria Deskur • Marian Jaworski • Franciszek Macharski |
|
Kardynałowie uprawnieni do udziału w konklawe |
Józef Glemp • Stanisław Dziwisz • Zenon Grocholewski • Stanisław Ryłko |