Portal:Astronomia/Aktualności/Archiwum
Z Wikipedii
25 czerwca 2007. Poinformowano o odkryciu linii toru w widmie gwiazdy COS82 znajdującej się w galaktyce karłowatej UGC 9749. Jest to pierwszy przypadek zaobserwowania tego pierwiastka poza Drogą Mleczną. (Subaru Telescope)
18 czerwca 2007. Podczas dorocznych pokazów lotniczych Paris Air Show odbywających się w Le Bourget szefowie ESA i NASA podpisali porozumienie w kwestii współpracy przy budowie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba i sondy LISA Pathfinder. (ESA)
15 czerwca 2007. W tygodniku Science opublikowano wyniki badań nad planetą karłowatą Eris. Dzięki obserwacjom ruchu jej księżyca Dysnomii przeprowadzonym przy użyciu Teleskopu Hubble'a i naziemnych teleskopów Obserwatorium Kecka udało się ustalić, że masa obiektu wynosi 1,66 (±0,026) x 1022 kg, czyli 1,27 raza więcej niż masa Plutona. Oznacza to że Eris jest najmasywniejszą znaną planetą karłowatą. (Science Magazine)
14 czerwca 2007. Mała planetoida 2006 RH120 wykonując czwarte i zarazem ostanie okrążenie wokół Ziemi znalazła się wewnątrz orbity księżycowej osiągając zaledwie 0,7 średniej odległości Księżyca od Ziemi. (NASA JPL)
13 czerwca 2007. Dzięki danym zebranym przez sondę Cassini odkryto, że kolejne dwa spośród księżyców Saturna, Tetyda i Dione, są aktywne geologicznie i wyrzucają w przestrzeń strumienie cząstek. (ESA)
12 czerwca 2007. Za pomocą automatycznego teleskopu REM znajdującego się w Obserwatorium La Silla w Chile zespół astronomów z Europejskiego Obserwatorium Południowego po raz pierwszy ustalił prędkość materii wyrzuconej w wyniku rozbłysku gamma. Obliczono że wynosi ona około 99,9997% prędkości światła. (ESO)
8 czerwca 2007. Ogłoszono datę startu piątej misji naprawczej Teleskopu Hubble'a. Odbędzie się on 10 września 2008. (ESA)
6 czerwca 2007. Sondy Messenger i Venus Express dokonały jednoczesnych obserwacji atmosfery Wenus. (ESA)
4 czerwca 2007. W galaktyce MCG +05-43-16 odkryto drugą supernową w ciagu 16 dni. SN 2007ck i SN 2007co należą do dwu różnych typów (odpowiednio II i Ia), mają też różne jasności obserwowane (18,6m i 16,6m). Jest to pierwszy przypadek zaobserwowania dwu supernowych w jednej galaktyce w tak krótkim odstępie czasu. (AstroNEWS)
1 czerwca 2007. Naukowcy z Uniwerystetu w Montrealu zidentyfikowali najmasywniejszą znaną gwiazdę. Znajdujący się w centrum młodej gromady NGC 3603 układ podwójny hiperolbrzymów składa się z dwu gwiazd, z których cięższa ma masę 114, a lżejsza 84 razy większą niż Słońce. Poprzedni rekord wynosił 83 masy Słońca. (Astronomy.com)
31 maja 2007. Przy użyciu zestawu 4 teleskopów astronomowie uzyskali zdjęcie tarczy Altair. W odróżnieniu od gwiazd, których tarcze fotografowano wcześniej, Altair zalicza się do ciągu głównego. Jest ona też jedną z najbliższych Ziemi gwiazd jaśniejących na letnim niebie. (AstroNEWS)
30 maja 2007. Amerykański astronom Carl Grillmair poinformował o odkryciu trzech strumieni gwiazd w kształcie pierścieni wokół jądra Drogi Mlecznej. Znajdują się w odległości od 13 do 130 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Prawdopodobnie dwa mniejsze są pozostałościami starych gromad kulistych, natomiast trzeci, a zarazem największy, galaktyki karłowatej. (Caltech)
28 maja 2007. Podczas spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego odbywającego się w Honolulu Jason T. Wright i John Asher Johnson poinformowali o odkryciu 28 planet pozasłonecznych, powiększając w ten sposób liczbę znanych planet spoza Układu Słonecznego do 236. (Astronomy.com)
24 maja 2007. Międzynarodowy zespół astronomów kierowany przez dr hab. Andrzeja Niedzielskiego z Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i prof. Aleksandra Wolszczana z Uniwersytetu Stanowego Pennsylwanii przy współpracy dr hab. Macieja Konackiego z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN dokonał odkrycia planety pozasłonecznej HD 17092 b. Jej macierzysta gwiazda jest czerwonym olbrzymem ok 2,3 raza masywniejszym od Słońca, nosi oznaczenie HD 17092. Znajduje się w gwiazdozbiorze Perseusza w odległości około 300 lat świetlnych od Ziemi. (Wikinews, Astronomia.pl)
23 maja 2007. Poinformowano o odkryciu układu planetarnego wokół podobnego do Słońca żółtego karła HD 155358. Składa się on z dwu gazowych olbrzymów obiegających gwiazdę po orbitach o promieniu 0,6 i 1,2 jednostki astronomicznej. Odkrycia dokonano przy użyciu 9,2-metrowego teleskopu HET. (AstroNEWS)
19 maja 2007. Po raz pierwszy udało się zaobserwować przejście jednego z księżyców Urana na tle drugiego. Okultację Umbriela przez Oberona zaobserwował miedzynarodowy zespół astronomów prowadzony przez Apostolosa Christou korzystający z teleskopu w Armagh Observatory w Irlandii Północnej. (Astronomia.pl)
15 maja 2007. Zespół astronomów korzystając z Teleskopu Hubble'a odkrył w znajdującej się około 5 mld lat świetlnych od Ziemi gromadzie galaktyk Cl 0024+17 (ZwCl 0024+1652) "pierścień" ciemnej materii. Naukowcy przypuszczają, że powstał on na skutek zderzenia dwu masywnych gromad galaktyk. (HubbleSite)
12 maja 2007. Rozpoczął działanie największy w Chinach i całej Azji Wschodniej teleskop optyczny. Jego lustro ma średnicę 2,4 metra. Obserwatorium mieści się na wysokości 3250 metrów nad poziomem morza. (SkyTonight.com)
10 maja 2007. Na łamach Astrophysical Journal Letters opublikowano wyniki badań nad gwiazdą HE 1523-0901. Ujawniły one niezwykły jej niezwykły wiek - 13,2 mld lat, czyli zaledwie 500 milionów mniej niż liczy cały Wszechświat. (Spaceflight Now)
9 maja 2007. W tygodniku Nature poinformowano o rezultatach badań dwu planet pozasłonecznych przy użyciu Teleskopu Kosmicznego Spitzera. Jednemu z zespołów udało się stworzyć mapę zmian temperatury na powierzchni gazowego olbrzyma HD 189733 b i ustalić że występują tam potężne wiatry, natomiast drugi odkrył, że HD 149026 b jest najgorętszą spośród znanych człowiekowi planet. (NASA)
3 maja 2007. Satelita COROT służący do wyszukiwania pozasłonecznych układów planetarnych dokonał pierwszego odkrycia. COROT-Exo-1b jest gazowym olbrzymem 1,78 raza większym i 1,3 raza cięższym od Jowisza. Obiega macierzystą gwiazdę z okresem ok 1,5 doby. (ESA)
27 kwietnia 2007. Polska podpisała porozumienie o bliższej współpracy z ESA. (AstroNEWS)
26 kwietnia 2007. Odbył się pierwszy lot należącego do NASA samolotu-obserwatorium podczerwieni SOFIA. (NASA)
25 kwietnia 2007. Japońska sonda Hayabusa rozpoczęła powrót na Ziemię. Osiągnie cel w czerwcu 2010 roku. (JSpace)
24 kwietnia 2007. Odkryto "nową Ziemię": Gliese 581 c. Europejski zespół badawczy z Europejskiego Obserwatorium Południowego - z użyciem aparatury HARPS ulokowanej w Chilijskim Obserwatorium La Silla odkrył nową - trzecią z kolei planetę orbitującą czerwonego karła Gliese 581. Opatrzona parametrem "c" planeta - znajduje się w ekosferze gwiazdy - a jej warunki określono na "sprzyjające zasiedleniu". O 50% większa i pięć razy cięższa od naszej planeta krąży 15 razy bliżej od Gilese niż Ziemia od Słońca. Ze względu na rozmiary szacuje się iż grawitacja na niej jest jedynie półtora razy większa niż nam namacalnie znana. Poruszenie zwiększa fakt iż planeta ta jest jednocześnie najmniejszą jak i blisko położoną, bo oddaloną o niecałe 20,5 roku świetlnego - co sprawia iż zafascynowani badacze snują rozmarzone plany "kolonizacji". (Wikinews)
23 kwietnia 2007. NASA opublikowała pierwsze trójwymiarowe zdjęcia Słońca wykonane przez bliźniacze satelity STEREO. (NASA)
19 kwietnia 2007. Zmarł wybitny polski astrofizyk Bohdan Paczyński, laureat licznych nagród, m.in. Medalu Smoluchowskiego, Medalu Eddingtona, Medalu Henry'ego Drapera i Złotego Medalu Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego w Londynie, wymieniany jako jeden z kandydatów do Nagrody Nobla. Na początku lat 80. XX wieku osiadł w USA na Uniwersytecie w Princeton, z którym był związany aż do śmierci. Zajmował się soczewkowaniem grawitacyjnym, błyskami gamma i poszukiwaniem ciemnej materii, był również współpracownikiem grupy OGLE. Miał 67 lat. (AstroNEWS, Wikinews)
10 kwietnia 2007. Z powodu cięć budżetowych kierownictwo NASA postanowiło zamknąć NASA Institute for Advanced Concepts zajmujący się rozwojem technologii, które mogą zostać wykorzystane w dalekiej przyszłości przy badaniach Kosmosu. Instytut przestanie istnieć z końcem sierpnia. (AstroNEWS)
4 kwietnia 2007. Australijczyk Terry Lovejoy używając jedynie aparatu cyfrowego odkrył nową kometę - C/2007 E2 Lovejoy. Jest to pierwszy tego typu przypadek w historii (AstroNEWS)
31 marca 2007. Problem z pamięcią spowodowały utratę kontaktu z sondą New Horizons. Mechanizmy sondy pozwoliły jednak na przywrócenie łączności (AstroNEWS)
3 marca 2007. Całkowite zaćmienie Księżyca obserwowane z terytorium Polski (Wikinews)
28 lutego 2007. Sonda kosmiczna New Horizons minęła Jowisza w drodze do Plutona.
27 stycznia 2007. Przestała działać głowna kamera Teleskopu Hubble'a - Advanced Camera for Surveys (Spacetelescope.org)
12 stycznia 2007. Kometa C/2006 P1 w peryhelium swojej orbity - osiągając jasność widomą ok. -1m już kilka dni przed tą datą, stała się możliwa do zaobserwowania gołym okiem.
3 października 2006. Nagrodę Nobla z dziedziny fizyki otrzymali George F. Smoot i John C. Mather za "odkrycie form ciała doskonale czarnego i anizotropii mikrofalowego promieniowania tła". (Gazeta.pl)
24 sierpnia 2006. Astronomowie w trakcie głosowania w ramach Zgromadzenia Ogólnego Międzynarodowej Unii Astronomicznej, odbywającego się w Pradze, ustalili ostatecznie definicję słowa "planeta". Zgodnie z tą definicją Pluton nie jest już zaliczany do planet. (Wikinews)
24 czerwca 2006. Dwóm odkrytym w maju 2005 księżycom Plutona Międzynarodowa Unia Astronomiczna nadała nazwy: Nix i Hydra. Do tej pory księżyce były znane jako S/2005 P1 i S/2005 P2. (więcej w Wikinews)
15 czerwca 2006. Sonda kosmiczna New Horizons przeleciała obok małej planetoidy 2002 JF56.
29 marca 2006. Całkowite zaćmienie Słońca widoczne w Brazylii, Afryce, Turcji, Centralnej Azji i Mongolii.
10 marca 2006. Do planety Mars doleciała sonda Mars Reconnaissance Orbiter, jest to już czwarty sztuczny satelita aktualnie krążący wokół Czerwonej Planety (pozostałe to: Mars Odyssey, Mars Express i Mars Global Surveyor). [1]
9 marca 2006. Naukowcy z NASA powołując się na dane z sondy Cassini-Huygens ogłosili odkrycie gejzerów wodnych na powierzchni jednego z księżyców Saturna - Enceladusie. Wg najnowszych teorii woda w stanie ciekłym utrzymuje się w tzw. gorących punktach, kilka metrów pod powierzchnią, podgrzewana źródłami ciepła powstającymi na skutek ruchów pływowych księżyca. Materia wytryskiwana z gejzerów, nie opada bezpośrednio na powierzchnię księżyca, lecz zasila jeden z pierścieni Saturna - pierścień E. [2]
25 stycznia 2006. Astronomowie uczestniczący w projekcie OGLE (ang. Optical Gravitational Lensing Experiment) ogłosili odkrycie skalistej planety okrążającej gwiazdę czerwonego karła oddalonego od Ziemi o 28000 lat świetlnych. Planeta OGLE-2005-BLG-390Lb okrąża swoją rodzimą gwiazdę po orbicie o średnicy 2,5 AU. Jej wielkość szacowana jest na 5,5 masy Ziemi. Jest to najmniejsza z odkrytych dotychczas planet pozasłonecznych, mniejsza od odkrytej w czerwcu 2005 roku planety okrążającej gwiazdę Gliese 876 Glise 876 d. [3]
19 stycznia Pomyślny start rakiety Atlas V 551 z sondą New Horizons na pokładzie. W lutym 2007 r. sonda dotrze do Jowisza, którego pole grawitacyjne zostanie wykorzystane do jej rozpędzenia. Latem 2015 r. sonda ma dotrzeć do głównego celu misji - Plutona. Dwa lata później zbada Pas Kuipera. [4]
16 stycznia Sonda Stardust pomyślnie powróciła na Ziemię z pyłem pobranym z komety Wild 2. (zobacz artykuł i zdjęcia na Wikinews)
2 stycznia Polski astronom z Uniwersytetu Warszawskiego Grzegorz Pojmański odkrył pierwszą w tym roku kometę - nazwaną od jego nazwiska: C/2006 A1 (POJMANSKI). Jest to kolejny tego typu obiekt odkryty w projekcie ASAS. [5]
31 października NASA opublikowała informację o odkryciu dwóch, nieznanych dotąd, księżyców Plutona. S/2005 P 1 i S/2005 P 2 zostały sfotografowane 15 maja 2005 podczas obserwacji przy pomocy kosmicznego teleskopu Hubble'a. Weryfikacji dokonano w czerwcu 2005. Na podstawie analizy wstępnych danych, są to ciała o średnicy około 120km i masie 5×1018kg.
3 października Obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne z terytoriów Portugalii, Hiszpanii, Algierii, Tunezji, Libii, Czadu, Sudanu (faza maksymalna), Etiopii, Kenii i Somalii. W Polsce można było obserwować zaćmienie częściowe - początek zjawiska nastąpił około godziny 10:05 (południowy-zachód kraju) do 10:20 (północny-wschód); koniec ok. 12:30. (więcej informacji: [6] i [7])
19 września Europejska Agencja Kosmiczna zdecydowała przedłużyć czas trwania misji sondy Mars Express o jeden rok marsjański, czyli o około 23 miesiące (licząc od grudnia 2005) [8]
12 września Japońska sonda kosmiczna Hayabusa dotarła w pobliże planetoidy 25143 Itokawa, stając się jej sztucznym satelitą.
9 września Potwierdzenie odkrycia planetoidy 2005 QK76 przez 15-letniego Polaka - Piotra Bednarka (zob. [9])
1 września Swe pierwsze światło zarejestrował współfinansowany przez Polskę Wielki Teleskop Południowoafrykański (SALT) [10]
25 sierpnia Brytyjskie Królewskie Towarzystwo Astronomiczne zwróciło się z prośbą do UNESCO o uznanie roku 2009 Rokiem Astronomii. [11]
22 sierpnia Odkrycie planety wielkości Neptuna okrążającej czerwonego karła klasy M - Gl 581 w gwiazdozbiotrze Lutnii. [12]
17 sierpnia Oficjalnie potwierdzono odkrycie 1000 komety przez kosmiczne obserwatorium słoneczne SOHO. Na zdjęciach wykonanych przez sondę, 5 sierpnia b.r. dwie komety znalazł włoski miłośnik astronomii, Toni Scarmato.
