Bazyli I Macedończyk

Z Wikipedii

Bazyli I Macedończyk, Bazyli I Macedoński, Bazyli I Kefalas, Bazyli I Głowacz (ur. 811, zm. 29 sierpnia 886) - cesarz bizantyjski od 867, pierwszy cesarz z dynastii macedońskiej.

Potomek rodziny osiadłej w Macedonii. Wysuwano hipotezy, że mógł być słowiańskiego (w tym czasie miała miejsce kolonizacja słowiańska w Macedonii) lub armeńskiego pochodzenia.

Uprowadzony do niewoli bułgarskiej w czasie wojny bizantyjsko-bułgarskiej w latach 811-813. Do kraju powrócił w nieznanych okolicznościach.

Bazyli karierę rozpoczął od stanowiska koniucha na dworze cesarskim (855). Usuwając politycznych przeciwników, został współcesarzem w 866 roku, a mordując Michała III w 867 roku jedynowładcą. Jego panowanie zapoczątkowuje okres rozkwitu Cesarstwa, nazywany renesansem macedońskim.

Odbudował autorytet Bizancjum na Bałkanach, jego flota uwolniła Dubrownik od oblężenia arabskiego (867/868). Bułgaria ostatecznie uznała kościelne zwierzchnictwo Bizancjum (870). Bazylemu udało się również załagodzić spory z papieżem wynikające z tzw. schizmy Focjusza. W 878 zdobył ostatnią fortecę paulicjan — Tefrike we wschodniej Anatolii, jednak nie doprowadziło to do całkowitego upadku herezji^[1].

Prowadził zwycięskie kampanie na wschodzie, korzystając z osłabienia będącego w kryzysie kalifatu Abbasydów, które doprowadziły do opanowania dróg wypadowych w górach Taurusu i Antytaurusu oraz umocnienia się w dolinie Eufratu. Poważne sukcesy w walce z Arabami udało sie Bazylemu odnieść również i na zachodzie. Przy pomocy floty weneckiej oczyścił Adriatyk z korsarzy saraceńskich, wreszcie odzyskał Bari w 876 roku i Tarent w południowych Włoszech, umacniając w ten sposób pozycję Cesarstwa w tym regionie. Nie powiodło mu się jedynie na Sycylii, gdzie nie zdołał powstrzymać upadku Syrakuz (878).

Za jego panowania nastąpiła reorganizacja administracji i skarbu państwa. Zapoczątkował ponowną kodyfikację prawa bizantyjskiego, wydając dwa dzieła procheiron i epanagogę. Bazyli zasłynął również jako mecenas artystyczny.

[edytuj] Rodzina

Z pierwszą żoną Marią, Bazyli miał kilkoro dzieci, w tym:

• Symbatiosa, współcesarza w latach 869-879 jako Konstantyn,
• Anastazję, żonę generała Krzysztofa.

Z drugą żoną Eudokią Ingeriną (kochanką poprzedniego cesarza), Bazyli miał 3 synów (niektórzy historycy przypisują ojcostwo poprzedniemu cesarzowi):

• Leona VI, kolejnego cesarza,
• Stefana I, patriarchę Konstantynopola,
• Aleksandra, cesarza od 912.

[edytuj] Bibliografia

• Kappesowa H., Bazyli I Macedoński, (w:) Słownik Starożytności Słowiańskich, t. 1, 1961, s. 97-98
• Krawczuk A., Poczet cesarzy bizantyjskich, Warszawa 1996, s. 254-255

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Barber M. Katarzy, Warszawa 2005, s. 19

 To jest tylko zalążek artykułu biograficznego związanego z średniowieczem. Jeśli możesz, rozbuduj go.

p • d • e Cesarze bizantyjscy Dynastia teodozjańska 395–457 Arkadiusz (395-408) · Teodozjusz II (408-450) · Pulcheria · Marcjan (450-457) · Dynastia leońska 457–518 Leon I (457-474) · Leon II (474) · Zenon Izauryjczyk (474-491) · Bazyliskus (475-476) · Anastazjusz I (491-518) · Dynastia justyniańska 518–602 Justyn I (518-527) · Justynian I Wielki (527-565) · Justyn II (565-578) · Tyberiusz I Konstantyn (578-582) · Maurycjusz (582-602) · Fokas (602-610)* · Dynastia heraklijska 610–711 Herakliusz (610-641) · Konstantyn III (641) · Herakleonas (641) · Konstans II (641-668) · Konstantyn IV Pogonatos (668-685) · Justynian II Rhinotmetos (685-695 i 705-711) · Leoncjusz II (695-698)* · Tyberiusz III (698-705)* · Filipikos Bardanes (711-713)* · Anastazjusz II (713-715)* · Teodozjusz III (715-717)* · Dynastia izauryjska 717–802 Leon III Izauryjczyk (717-741) · Artabasdes (741-743) · Konstantyn V Kopronim (741-775) · Leon IV Chazar (775-780) · Konstantyn VI (780-797) · Irena (797-802) · Dynastia Niceforów 802–813 Nicefor I Genik (802-811) · Staurakios (811) · Michał I Rangabe (811-813) · Leon V Armeńczyk (813-820)* · Dynastia amoryjska 820–867 Michał II Amoryjczyk (820-829) · Teofil (829-842) · Michał III Metystes (842-867) · Dynastia macedońska 867–1057 Bazyli I (867-886) · Leon VI Filozof (886-912) · Aleksander (912-913) · Konstantyn VII Porfirogeneta (913-959) · Roman I Lekapen (920-944) · Roman II (959-963) · Nicefor II Fokas (963-969) · Jan I Tzimiskes (969-976) · Bazyli II Bułgarobójca (976-1025) · Konstantyn VIII (1025-1028) · Roman III Argyros (1028-1034) · Michał IV Paflagończyk (1034-1041) · Michał V Kalafates (1041-1042) · Zoe (1042) · Konstantyn IX Monomach (1042-1055) · Teodora II (1055-1056) · Michał VI Stratiotikos (1056-1057)  · Izaak I Komnen (1057-1059)* · Dynastia Dukasów 1059–1081 Konstantyn X Dukas (1059-1067) · Roman IV Diogenes (1068-1071) · Michał VII Dukas (1071-1078) · Nicefor III Botaniates (1078-1081) · Dynastia Komnenów 1081–1185 Aleksy I Komnen (1081-1118) · Jan II Komnen (1118-1143) · Manuel I Komnen (1143-1180) · Aleksy II Komnen (1180-1183) · Andronik I Komnen (1183-1185) · Dynastia Angelosów 1185–1204 Izaak II Angelos (1185-1195 i 1203-1204) · Aleksy III Angelos (1195-1203) · Aleksy IV Angelos (1203-1204) · Mikołaj Kanabos (1204) · Aleksy V Murzuflos (1204) Dynastia Laskarysów 1204–1261 Teodor I Laskarys (1204-1221) · Jan III Dukas Watatzes (1221-1254) · Teodor II Laskarys (1254-1258) · Jan IV Laskarys (1258-1261) Dynastia Paleologów 1259–1453 Michał VIII Paleolog (1259-1282) · Andronik II Paleolog (1282-1328) · Andronik III Paleolog (1328-1341) · Jan V Paleolog (1341-1391) · Jan VI Kantakuzen (1347-1354) · Mateusz Kantakuzen (1353-1357) · Andronik IV Paleolog (1376-1379) · Jan VII Paleolog (1390) · Manuel II Paleolog (1391-1425) · Jan VIII Paleolog (1425-1448) · Konstantyn XI Paleolog (1448-1453) Odnośniki * spoza dynastii