Cyprian Bazylik

Z Wikipedii

Cyprian Bazylik (ur. 1535 w Sieradzu, zm. ok. 1600), zwany Ciprianus Siradensis, Cyprian z Sieradza, monogramista C.B., C.S. - polski kompozytor, pisarz, poeta, działacz reformacyjny (kalwinista).

Był sieradzkim mieszczaninem, w 1557 otrzymał szlachectwo. Studiował od 1550 w Akademii Krakowskiej, później pracował w kancelarii Zygmunta Augusta. W roku 1558 wyjechał na Litwę, gdzie został muzykiem na dworze Mikołaja Radziwiłła Czarnego (razem z przebywającym już tam Wacławem z Szamotuł). Był także kancelistą, drukarzem i tłumaczem wydawnictw kalwińskich. W latach 1569-1570 był właścicielem drukarni w Brześciu. W późniejszych latach został dworzaninem wojewody sieradzkiego Olbrachta Łaskiego.

[edytuj] Twórczość muzyczna

Zachowało się kilkanaście pieśni i psalmów polskich na chór a cappella. Jeśli nie zaznaczono inaczej, wszystkie utwory są 4-głosowe. Pieśni: (z kancjonału zamojskiego, ok. 1558 r.)

Pieśń o niebezpieczeństwie żywota człowieczego (słowa Jakuba Lubelczyka)
Dobrotliwość Pańska (słowa Jakuba Lubelczyka)
Pieśń nowa krześcijańska (słowa Jakub Lubelczyk)
Pieśń nowa, w której jest dziękowanie (autorem słów jest być może Zofia Oleśnicka)
Nabożna piosnka (sł. Andrzeja Trzecieskiego)
Oratio Dominica (Ojcze Nasz, tł. Andrzeja Trzecieskiego)
Piosnka bardzo piękna o Narodzeniu Pańskim (3-gł.)

(z innych źródeł)

Pieśń z Ewanjelijej wyjęta (sł. Jakuba Lubelczyka)

Psalmy (wszystkie czterogłosowe, wszystkie wydane u Łazarza Andrysowicza (druk zaginął) i po raz drugi u Mateusza Siebeneichera, także zachowane w kancjonale zamojskim):

36 (przekład Jakuba Lubelczyka)
70 (przekład S.K. - Sebastian Klonowic? S. Kleryk?)
79 (przekład Jakuba Lubelczyka)
127. (128.) (przekład Jakuba Lubelczyka)
129. (130.) (przekład nn)

Oprócz tego Bazylik jest także autorem zachowanych w kancjonale brzeskim hymnów 1-głosowych.

[edytuj] Twórczość literacka

Był twórcą silnie związanym z reformacją, a jego pieśni są wspaniałym przykładem polskojęzycznej reformacyjnej twórczości religijnej XVI wieku. Teksty poetyckie Cypriana Bazylika oceniane są bardzo wysoko. Pozostawił po sobie liczne poezje okolicznościowe. Przetłumaczył także na język polski cztery z pięciu ksiąg łacińskiego dzieła Andrzeja Frycza Modrzewskiego De Republica emendanda (De moribus, De legibus, De bello, De schola i wydał je pod polskim tytułem O poprawie Rzeczypospolitej: O obyczajach, O statucie, O wojnie, O szkole; Łosk 1577 (nie przełożył księgi De Ecclesia - O Kościele).