Subregion pilski
Z Wikipedii
| Subregion pilski |
|
|||
| Województwo | wielkopolskie | |||
| Powierzchnia | 6 457,58 km² | |||
| Liczba ludności | 405 207 | |||
| Gęstość zaludnienia | 60 osób/km² | |||
| Nr kierunkowy | (+48) 67 | |||
| Największe miasta | Piła (75 144 mieszk.) Wągrowiec (24 529 mieszk.) Chodzież (19 705 mieszk.) Złotów (19 200 mieszk.) Trzcianka (16 776 mieszk.) Czarnków (11 464 mieszk.) |
|||
Subregion pilski to subregion województwa wielkopolskiego obejmujący jego część północną. Głównym ośrodkiem subregionu jest Piła. W jego skład wchodzą powiaty: chodzieski, czarnkowsko-trzcianecki, pilski, wągrowiecki i złotowski. Zajmuje powierzchnię 6 457,58 km². Północna część leży na Pojezierzu Południowopomorskim, południowa zaś na Pojezierzu Wielkopolskim. Obydwie części rozdziela Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka. Subregion pilski zajmuje większość powierzchni dawnego województwa pilskiego.
Spis treści |
[edytuj] Podział administracyjny
Subregion składa się z 5 powiatów i 37 gmin samorządowych (w tym: 5 miejskich, 14 miejsko-wiejskich i 18 wiejskich).
[edytuj] Miasta i gminy subregionu
[edytuj] Powiaty subregionu
| Podział administracyjny subregionu pilskiego | ||||
| powiat | siedziba powiatu |
powierzchnia km² |
ludność (2004) |
gęstość os./km² |
|---|---|---|---|---|
| powiat chodzieski | Chodzież | 680,58 | 46 956 | 68,99 |
| powiat czarnkowsko-trzcianecki | Czarnków | 1808,19 | 86 142 | 47,64 |
| powiat pilski | Piła | 1267,1 | 137 127 | 108,22 |
| powiat wągrowiecki | Wągrowiec | 1040,8 | 67 460 | 64,82 |
| powiat złotowski | Złotów | 1660.91 | 68 522 | 41,26 |
[edytuj] Historia
[edytuj] Geografia historyczna
Cały subregion należy do obszaru historycznej Wielkopolski.
[edytuj] Etnologia
Północna Wielkopolska jest obszarem niespójnym etnograficznie. Część środkowa i południowa osadzone są w tradycji Wielkopolskiej, natomiast północną część zamieszkuje ludność napływowa, o różnych tożsamościach. Bardzo ciekawymi etnograficznie obszarami są Krajna i Pałuki, które w dużych częściach leżą w granicach subregionu.
[edytuj] Krajobraz
Krajobraz został ukształtowany przez kolejne zlodowacenia. Cechą charakterystyczną są pasma moren czołowych oraz liczne skupiska jezior - ponad 460 jezior o powierzchni powyżej 1 ha (z czego ok. 200 ponad 10 ha) o łącznej powierzchni ok. 12 600 ha. Konsekwencją działalności lodowca jest również układ sieci rzecznej - Warta, Noteć, Gwda i Wełna wraz z dopływami liczą 1954 km. Ponad 40% obszaru obejmują lasy, największe kompleksy leśne to Puszcza Notecka, Puszcza Drawska, Puszcza nad Gwdą i Bory Kujańskie. Dominuje drzewostan sosnowy, który stanowi 90% powierzni leśnej. W subregionie znajduje się fragment Drawieńskiego Parku Narodowego. Najwyższymi wzniesieniami są Brzuchowa Góra (208 m n.p.m.) oraz Góra Dąbrowa (207 m n.p.m.)., które stanowią kulminację moren czołowych. Najniższy punkt (ok. 30 m n.p.m.) znajduje się u ujścia Drawy do Noteci w okolicach Krzyża Wielkopolskiego.
[edytuj] Bogactwa naturalne i gleby
Do najważniejszych bogactw tego regionu zalicza się sól kamienną, węgiel brunatny, kruszywa (piaski, żwiry), glinę ceramiczną, kredę jeziorną i gips. Gleby są na ogół mało urodzajne - bielicowe, rdzawe i brunatne wytworzone z piasków i glin.
[edytuj] Klimat
Największy wpływ na klimat panujący na terenie subregionu wywierają masy powietrza polarno-morskiego znad Atlantyku. Znacznie słabiej zaznaczają się wpływy mas powietrza polarno-kontynentalnego i zwrotnikowego.
[edytuj] Komunikacja
[edytuj] Tranzyt
Drogi krajowe :
- 10 granica państwa - Lubieszyn - Szczecin - Stargard Szczeciński - Wałcz - Piła - Pawłówek - Białe Błota - Wypaleniska - Przyłubie - Toruń - Lipno - Sierpc - Drobin - Płońsk
- 11 Kołobrzeg - Koszalin - Bobolice - Szczecinek - Podgaje - Piła - Ujście - Chodzież - Oborniki - Poznań - Kórnik - Jarocin - Pleszew - Ostrów Wielkopolski - Ostrzeszów - Kępno - Kluczbork - Lubliniec - Tworóg - Bytom
- 22 granica państwa - Kostrzyn nad Odrą - Wałdowice - Gorzów Wielkopolski - Wałcz - Podgaje - Człuchów - Chojnice - Starogard Gdański - Czarlin - Malbork - Stare Pole - Elbląg - Chruściel - Grzechotki - granica państwa
Drogi wojewódzkie
- 117 Obrzycko - Pęckowo - Ostroróg
- 118 Zielonowo - Nowe Dwory
- 123 Huta Szklana - Kuźnica Żelichowska - Przesieki
- 133 Chełst - Borzysko Młyn - Sieraków - Ryżyn - Chrzypsko Wielkie
- 135 Wieleń - Miały - Piłka - Borzysko Młyn
- 140 Wronki - Jasionna - Krucz - Ciszkowo
- 153 Siedlisko - Runowo - Gajewo - Ciszkowo - Goraj - Lubasz
- 174 Nowe Drezdenko - Kosin - Stare Bielice - Nowe Bielice - Krzyż - Wieleń Północny - Nowe Dwory - Gajewo - Kuźnica Czarnkowska
- 177 Czaplinek - Mirosławiec - Człopa - Wieleń
- 178 Wałcz - Trzcianka - Czarnków - Oborniki
- 179 Rusinowo - Piła
- 180 Kocień Wielki - Trzcianka - Piła
- 181 Drezdenko - Wieleń - Czarnków
- 182 Międzychód - Wronki - Piotrowo - Czarnków - Ujście
- 183 Sarbia - Chodzież
- 188 Człuchów - Debrzno - Złotów - Piła
- 189 Jastrowie - Złotów - Więcbork
- 190 Krajenka - Szamocin - Margonin - Wągrowiec - Gniezno
- 191 Chodzież - Szamocin - Lipa
- 192 Nowiny - Goraj
- 193 Chodzież - Margonin - Gołańcz
- 194 Wyrzysk - Gołańcz - Morakowo
- 196 Poznań - Murowana Goślina - Wągrowiec
- 197 Sławica - Rejowiec - Kiszkowo - Gniezno
- 241 Tuchola - Sępólno Krajeńskie - Więcbork - Nakło nad Notecią - Wągrowiec - Rogoźno
- 242 Więcbork - Łobżenica - Falmierowo
- 309 Średnica - Jędrzejewo
[edytuj] Kolej
Najważniejszymi dworcami kolejowymi są "Piła Główna" i "Krzyż". Pozostałe ważniejsze to: "Budzyń", "Chodzież", "Jastrowie", "Okonek", "Trzcianka" i "Wieleń Północny".
[edytuj] Media
[edytuj] Prasa
Aktualnie wydawane są dwa tygodniki, obejmujące zasięgiem cały obszar regionu:
- Tygodnik Pilski
- Tygodnik Nowy
Ponadto drukowane są lokalne dodatki do większych gazet, np. Głosu Wielkopolskiego.
[edytuj] Radio
- Radio 100 Piła (siedziba w Pile, nadaje na cały obszar subregionu)
- Radio Eska Piła (siedziba w Pile, nadaje na większość obszaru subregionu)
[edytuj] Telewizja
- TV Asta - program sieci kablowej Asta, nadaje w kilku miastach subregionu
- TV Piła - program sieci kablowej Vectra, nadaje tylko w Pile
[edytuj] Kultura
Centrum kulturalnym jest Piła. Działa tu m.in. Pilski Dom Kultury, Młodzieżowy Dom Kultury "Iskra" i kilka galerii sztuki współczesnej. Cyklicznie odbywają się tu: międzynarodowy festiwal folklorystyczny "Bukowińskie Spotkania", "Międzynarodowe Targi Inicjatyw Teatralnych" oraz "Ogólnopolski Festiwal Teatrów Rodzinnych".
Muzea i placówki muzealne:
- Muzeum Okręgowe im. Stanisława Staszica w Pile
- Muzeum Stanisława Staszica w Pile
- Muzeum Kultury Ludowej (Skansen) w Osieku nad Notecią
- Muzeum Regionalne w Wągrowcu
- Muzeum Regionalne Ziemi Nadnoteckiej im. Wiktora Stachowiaka w Trzciance
- Muzeum Ziemi Czarnkowskiej w Czarnkowie
- Muzeum Ziemi Wieleńskiej przy Liceum w Wieleniu
- Muzeum Ziemi Złotowskiej w Złotowie
- Izba Pamięci Józefa Wybickiego w Margonińskiej Wsi
- Izba Pamięci przy bibliotece w Skokach
[edytuj] Sport, rekreacja
Głownym ośrodkiem sportowym jest Piła. W mieście można uprawiać praktycznie każdą popularną dyscyplinę sportu, a największe sukcesy odnoszą siatkarki Nafty, siatkarze Jokera oraz żużlowcy Polonii. Najlepszym obecnie klubem piłkarskim jest III-ligowa Nielba Wągrowiec.
W regionie znajduje się wiele położonych nad jeziorami ośrodków wypoczynkowych. Istnieją liczne miejscowości o charakterze letniskowym, m. in. Margonin, osiedle Płotki w Pile, Płytnica, Podgaje, Sławianowo, Trzcianka, Złotów.
Chodzież • Czarnków • Gołańcz • Krajenka • Jastrowie • Krzyż Wielkopolski • Łobżenica • Margonin • Okonek • Piła • Skoki • Szamocin • Trzcianka • Ujście • Wągrowiec • Wieleń • Wyrzysk • Wysoka • Złotów
