Ostrzeszów

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°24' N 18°00' E51.4 18 (Ostrzeszów)

Ostrzeszów


Herb Ostrzeszowa	Flaga Ostrzeszowa

Gmina
- rodzaj

Ostrzeszów
miejsko-wiejska

Burmistrz

Stanisław Andrzej Wabnic

Powierzchnia

12,18 km²

Położenie

51° 24' N
18° 00' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

14 416^[1]
1 188^[1] os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

63-500

Tablice rejestracyjne

POT

Położenie na mapie Polski

Ostrzeszów

TERC10
(TERYT)

4304018074

Miasta partnerskie

Stuhr

Drohobycz

Miśnia

Urząd miejski³

ul. Zamkowa 31
63-500 Ostrzeszów
tel. 62 732-06-00; faks 62 732-06-01

Strona internetowa miasta

Baszta - pozostałość po zamku kazimierzowskim

Kościół farny z XIV w.

Ratusz ostrzeszowski

Hotel Dworek

Pomnik Harcerzy

Klasztor s. Nazaretanek

Zabytkowa wieża ciśnień

Budynek redakcji tygodnika Puls Tygodnia

Sąd Rejonowy, dawniej Ostrzeszowskie Centrum Kultury

Ostrzeszów (niem. Schildberg) - miasto w województwie wielkopolskim, na Wale Trzebnickim, siedziba gminy Ostrzeszów i powiatu ostrzeszowskiego, 14 416 mieszk. (2007).

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. kaliskiego. Powiat ostrzeszowski przywrócono 1 stycznia 1999 roku.

Miasto jest położone na skraju Wału Trzebnickiego w jego części zwanej Wzgórzami Ostrzeszowskimi, ok. 25 km na południe od Ostrowa Wielkopolskiego.

Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 14 490 mieszkańców.

Spis treści

1 Komunikacja
2 Historia
- 2.1 Znane osoby związane z Ostrzeszowem
3 Zabytki
4 Przyroda
5 Sport
6 Kościoły i Związki Wyznaniowe
7 Przypisy
8 Zobacz też
9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Komunikacja

W Ostrzeszowie krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:

11 i planowana S11 Kołobrzeg – Piła – Poznań – Ostrów – Ostrzeszów – Lubliniec – Bytom
444 Ostrzeszów – Odolanów – Sulmierzyce – Krotoszyn
449 Syców – Ostrzeszów – Grabów nad Prosną – Błaszki

Znajduje się tutaj także węzeł linii kolejowych:

Kołobrzeg – Ostrzeszów – Lubliniec
nieczynna Ostrzeszów – Grabów nad Prosną – Namysłaki

Komunikację autobusową w mieście i powiecie zapewnia lokalny oddział przedsiębiorstwa PKS Ostrów Wielkopolski. Ostrzeszów posiada połączenia PKS z Ostrowem Wielkopolskim, Kaliszem, Kępnem, Sycowem, Sieradzem, Poznaniem, Opolem, Wrocławiem, Krakowem, Kołobrzegiem, Zakopanem, a w sezonie letnim również z Bielsko Białą.

[edytuj] Historia

Pierwsza wzmianka o Ostrzeszowie pochodzi z XIII w. jako osada na szlaku Wielkopolska – Śląsk. Prawa miejskie otrzymała w 1283 r. (lokacja miejscowości w latach 1244-1279). W XIV w. wzniesiono zamek i otoczono miasto murami. W XVI-XVIII w. Ostrzeszów było starostwem grodowym, siedzibą powiatu i sądów ziemskich. W 1656 r. Szwedzi zniszczyli zamek i miasto.

W latach 1793 - 1806 i 1815 - 1918 Ostrzeszów, pod niemiecką nazwą Schildberg, był pod panowaniem pruskim. W 1905 r. miasto zamieszkiwały 4.946 osoby, z czego 72% stanowili Polacy, 19% Niemcy, 6% Żydzi, zaś 3% osoby o niejednoznacznej przynależności narodowej. 71% mieszkańców wyznawało katolicyzm, a 23% protestantyzm.

Podczas okupacji istniały na terenie miasta hitlerowskiej obozy jenieckie Stalag XXI-A i Oflag XXI-C. W Oflagu było 1130 oficerów norweskich od sierpnia 1943 do stycznia 1945. Pierwszym burmistrzem miasta Ostrzeszów (po wyzwoleniu) był inż. Edmund Dudziński (1888-1969). Od 1996 roku znajduje się w ratuszu Muzeum Jeńców Norweskich ^[2].

[edytuj] Znane osoby związane z Ostrzeszowem

Stanisław Czernik – poeta
Walenty Dymek – duchowny katolicki, metropolita poznański, w latach 1912-1916 wikary w Ostrzeszowie
Władysław Panecki - lekarz, działacz Polonii gdańskiej w dwudziestoleciu międzywojennym
Rafał Dutkiewicz - prezydent Wrocławia
Berthold Harhausen – duchowny protestancki, superintendent diecezji ostrzeszowskiej
Jan Kompałła – duchowny katolicki, dziekan ostrzeszowski, założyciel Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Ostrowie
Malina Michalska – tancerka
Ignacy Moś – działacz społeczny, twórca i kustosz Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu
Edward Nawrot - duchowny katolicki, teolog
Arthur Rhode – duchowny ewangelicki, historyk protestantyzmu, superintendent diecezji ostrzeszowskiej
Antoni Serbeński – malarz, grafik, pedagog
Bogdan Toboła – budowniczy, pedagog
Krzysztof Wielicki – himalaista
Barbara Wiza – pisarka
Paweł Biedziak - wieloletni rzecznik komendy głównej policji, zastępca redaktora naczelnego Super Expressu
Edward Haladyn - malarz, grafik. zm. 2007

[edytuj] Zabytki

[edytuj] Zamek kazimierzowski (XIV w.)

Początek budowy zamku jako elementu fortyfikacyjnego przyjmuje się I połowę XIV wieku, kiedy to Kazimierz Wielki rozpoczął potężne przedsięwzięcie, aby wzmocnić ochronę granic Polski. Wybudowany na sztucznie usypanym wzniesieniu zamek obronny był siedzibą starosty ostrzeszowskiego. Zburzony został w czasie najazdu szwedzkiego, pomimo że częściowo go odbudowano i do końca XVIII wieku był siedzibą sądu, nigdy już nie wrócił do dawnej świetności.

Ostrzeszowski zamek jest typowym przykładem zamku nizinnego. Na podstawie zachowanych fragmentów murów można zrekonstruować jego wygląd pierwotny. Zamek zbudowano z cegły na planie prostokąta o wymiarach ok. 27 na 39 metrów. Pięciokondygnacyjna, 24 metrowa wieża wzniesiona jest z cegły na planie kwadratu. Na wysokości 11 m przechodzi w ośmiobok. Baszta zamkowa była wieżą strażniczą i mieszkalną, ale i wieżą ostatecznej obrony. Mury baszty grube są od 2,4 do 2,4 metrów. Wejście do niej znajduje się od strony północnej na wysokości drugiej kondygnacji. Obok niej znajdowała się brama prowadząca na dziedziniec zamkowy, otoczony murami obwodowymi. Od strony północno – zachodniej dziedziniec zamykał murowany dom. W nim znajdowała się sala sądowa i inne dwa pomieszczenia w których przechowywano księgi grodzkie. Pozostałe budynki dla służby i zabudowania gospodarcze były drewniane. Zamek przed spaleniem otoczony był fosą przez którą prowadził most z poręczami. Zamek użytkowany był do 1785 roku i potem powoli przemieniał się w ruinę. W roku 1843 został rozebrany. Był to element świadomej polityki niszczenia przez zaborcę polskich dóbr. Zachowała się jednak baszta zamkowa. W roku 1960 została odrestaurowana i zaadoptowana do celów muzealnych oraz wystawowych. Jest ona również punktem widokowym, z którego podziwiać można panoramę miasta. Na dziedzińcu zamkowym organizowane są z kolei imprezy plenerowe. W maju 2008 roku baszta zyskała efektowne oświetlenie.

[edytuj] Klasztor pobernardyński (XVII w.)

Kościół pobernardyński z klasztorem, wzniesiony na wzgórzu w XVII w., dumnie panujący nad pięknym krajobrazem, zasługuje na zwiedzanie. W lipcu 1629 r. zjazd szlachty wieluńskiej uchwalił założenie klasztoru z kościołem pw. św. Michała Archanioła dla zakonu bernardynów. Pierwotnie w 1638 r. zbudowano kościół i klasztor z drewna, na miejscu, na którym wznosi się obecnie kościół murowany. W czasie najazdu szwedzkiego w 1656 r. zabudowania klasztorne zostały spalone, przedtem kościół ograbiono. W latach 1680-1740 pobudowano obecną świątynię, a poświęcono ją w 1741 r. Budowlę w stylu barokowym wzniesiono z cegły otynkowanej. Dzwonnicę z 1810 r. rozebrano w 1946 r. Prezbiterium ma powierzchnię 8 x 7 m, przy 11 m wysokości, nawa natomiast 8 x 16 m i 13 m wysokości. Wewnątrz na ścianach widoczne są herby rodów, które były fundatorami klasztoru i kościoła: Psarskich, Leszczyńskich, Siewierskich, Krakowskich, Karśnickich i Wężyków, i rzeźby, upamiętniające Rafała i Jana Leszczyńskich oraz polichromia późnobarokowa, wykonana w 1740 r. przez Antoniego Ignacego Linkiego (napis nad chórem muzycznym). Obok kościoła znajduje się kaplica św. Tadeusza Judy z osiemnastowiecznym obrazem patrona w barokowym ołtarzyku.

[edytuj] Kościół pw. św. Mikołaja (XVIII w.)

Kościół filialny pw. św. Mikołaja usytuowany we wschodniej części miasta na przedmieściu św. Mikołaja. Kościół był wzmiankowany w 1659 r. Zachowana do dziś drewniana budowla została wzniesiona w 1758 r., o czym informuje napis na chórze muzycznym.

Kościół św. Mikołaja stanowi przykład tradycyjnego budownictwa drewnianego. Składa się on z prostokątnej nawy i węższego, zamkniętego trójbocznie prezbiterium z niewielką zakrystią od południa. Od zachodu do nawy przylega niewysoka wieża. Ściany kościoła wykonano w konstrukcji zrębowej, wieżę – w konstrukcji słupowej. Z zewnątrz kościół jest oszalowany. Nakrywa go dwuspadowy dach, kryty gontem, zwieńczony wieżyczką sygnaturki. Do kościoła prowadzą stare, klepkowe drzwi w wieży zachodniej. Wnętrze nakryte jest płaskim stropem. Zachowała się tu profilowana belka tęczowa z barokowym krucyfiksem. W części zachodniej naw znajduje się drewniany chór muzyczny, wsparty na dwóch słupach. Na ścianach zachowała się polichromia o charakterze ludowego baroku, pochodząca z czasów budowy kościoła. Wyposażenie kościoła pochodzi głównie z XVII i XVIII w. Należą do niego późnobarokowe ołtarze: główny (1771) oraz dwa boczne, ambona, liczne obrazy i barokowe rzeźby. Jednak najbardziej cennymi elementami wystroju świątyni są umieszczone w barokowych ołtarzach rzeźby późnogotyckie, powstałe w początkach XVI w.: w ołtarzu głównym znajduje się figura św. Mikołaja, w ołtarzach bocznych – wyobrażenie Matki Boskiej z Dzieciątkiem i św. Katarzyny. Figury te, ponad metrowej wysokości, wchodziły niegdyś w skład jednego ołtarza. Trzy dzwony kościoła pochodzą z fundacji Ignacego Mosia.

[edytuj] Inne zabytki

kościół parafialny, późnogotycki, z freskami z XVI w. (odkryte w 1956 r. podczas konserwacji, starannie odnowione),
ratusz z Muzeum Regionalnym.

[edytuj] Przyroda

Las Ostrzeszów
Obszar Chronionego Krajobrazu Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska.

[edytuj] Sport

Victoria Ostrzeszów – piłka nożna,
MKS TS Trasko Ostrzeszów – tenis stołowy,
Od 1965 r. organizowane są Crossy Ostrzeszowskie czyli cykl biegów przełajowych dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Od 1984 pod patronatem Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W ramach Crossów Ostrzeszowskich organizowane są Mistrzostwa Polski w Biegach Przełajowych.