Starogard Gdański

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Starogard - wieś w woj. zachodniopomorskim w gminie Resko.

Starogard Gdański


Herb Starogardu Gdańskiego	Flaga Starogardu Gdańskiego

Gmina
- rodzaj

Starogard Gdański
miejska

1348

25,27 km²

Położenie

53° 58' N
18° 32' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

47 932
1896,8 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

83-200

Tablice rejestracyjne

GST

Położenie na mapie Polski

Starogard Gdański

TERC10
(TERYT)

6222913031

Miasta partnerskie

Białogród nad Dniestrem

Diepholz

Hillerod

Kaliningrad

Limerick

Montgivray koło La Châtre

Kolonia

Urząd miejski³

ul. Gdańska 6
83-200 Starogard Gdański
tel. 58 530-60-06; faks 58 530-60-00
(e-mail)

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Wiadomości w Wikinews

Strona internetowa miasta

Starogard Gdański (kaszb. Starogarda, niem. Preußisch Stargard) - miasto i gmina w województwie pomorskim, siedziba powiatu starogardzkiego oraz gminy Starogard Gdański. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego.

Według danych z 30 czerwca 2007¹, miasto miało 47 932 mieszkańców.

Miasto leży nad rzeką Wierzycą na Pojezierzu Starogardzkim, jest stolicą i centrum nadwiślańsko-pomorskiego regionu Kociewie, a także jednym z najstarszych miast na Pomorzu.

[edytuj] Gospodarka

Część terenów miasta należy do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Największe przedsiębiorstwa:

Zakłady Farmaceutyczne "Polpharma" S.A. (wcześniej SZF "Polfa")
Fabryka Mebli Okrętowych "Famos"
Destylarnia "Sobieski" (wcześniej Fabryka Wódek Gdańskich, Polmos)

[edytuj] Historia w skrócie

Zobacz więcej w osobnym artykule: kalendarium historii Starogardu Gdańskiego.

Według badań archeologicznych gród wykształcił się w tym miejscu z osady neolitycznej sprzed ok. 4-5 tysięcy lat, jednak pierwsza wzmianka (Starigrod) pojawiła się w roku 1198, w dokumencie księcia pomorskiego Grzymisława ofiarowującym gród rycerzom zakonnym św. Jana. W roku 1339 Krzyżacy nadali Starogardowi herb, zaś chełmińskie prawo miejskie nadane zostało w roku 1348. Starogard przeciwstawiał się uciskowi krzyżackiemu m. in. wstępując w roku 1440 do Związku Pruskiego, przyczyniając się do powrotu w 1466 roku Prus Królewskich do Polski. W roku 1484 ogromny pożar zniszczył połowę miasta, zaś na początku drugiej połowy XVII wieku Starogard był okupowany przez Szwedów. W 1772 miasto zostało zajęte przez wojsko pruskie w wyniku I rozbioru Polski, jednak w czasie trwającej 148 lat okupacji miasto próbowało walczyć z najeźdźcą; np. w roku 1846 (2 lata przed Wiosną Ludów) Florian Ceynowa pokierował chłopskim atakiem na garnizon wojsk pruskich w Starogardzie. Ostatecznie miasto wróciło do Polski 29 stycznia 1920 roku - nastąpił przemarsz wojsk gen. Józefa Hallera obejmujących miasto w imieniu Rzeczypospolitej. Na okres niemal całej II wojny światowej Starogard był okupowany przez Niemców, którzy w pobliskim Lesie Szpęgawskim dokonali masowych egzekucji zabijając ok. 7 tysięcy ludzi, w tym pacjentów szpitala dla umysłowo chorych w Kocborowie ^[1]. W roku 1950 do nazwy Starogard dodano "Gdański". W sierpniu 1980 w mieście wybuchają protesty i powstaje Międzyzakładowy Komitet Strajkowy.

[edytuj] Zabytki

Mury obronne z XIV wieku
Baszty: Gdańska, Tczewska, Narożna, Wodna
Gotycki kościół farny pw. św. Mateusza z XIV w., według starych przekazów wybudowany na miejscu pogańskiej świątyni Swaroga.
Pałac Wiechertów (ok. 1900 r.) wraz z zespołem młynów (1872 r.)
Pruska zabudowa XIX-wieczna : budynek Sądu Rejonowego oraz gimnazjum (obecnie Liceum Ogólnokształcące)
Neogotycka synagoga z połowy XIX wieku.
Ratusz staromiejski z XVIII/XIX w. zbudowany na fundamentach starszego
Rynek