Tomasz Jan Siemiątkowski
Z Wikipedii
Tomasz Jan Siemiątkowski h. Jastrzębiec, (ur. 19 grudnia 1786, Tłokinia k. Kalisza, zm. 30 listopada 1830, Warszawa) - generał wojsk polskich Królestwa Kongresowego.
Siemiątkowski, syn Jakuba i Julianny z Walchnowskich, pochodził ze znanej w Kaliskiem majętnej rodziny szlacheckiej. Pierwsze nauki pobierał w Kaliszu. Mając lat 20 wstąpił do formowanej w Poznaniu Gwardii Honorowej mającej witać cesarza Napoleona, potem przeszedł w stopniu podporucznika do pułku jazdy powstającej w 1806 Legii Poznańskiej. Postąpił w w lutym 1807 na porucznika i już w maju, w czasie oblężenie Gdańska przez wojska napoleońskie, na kapitana. Wysłany wraz ze swym 5. Pułkiem Strzelców Konnych na wojnę przeciwko Rosji, odznaczył się w Bitwie pod Frydlandem i otrzymał w 1808 roku Order Virtuti Militari.
W roku 1812 Siemiątkowski brał ze swym pułkiem, przemianowanym teraz na 14.p. kirasjerów, udział w kampanii rosyjskiej Napoleona i wyróżnił się m.in. w bitwie pod Smoleńskiem. W sierpniu 1812 roku został kawalerem Legii Honorowej. Po powrocie do Księstwa Warszawskiego Siemiątkowski otrzymał awans na majora i został przydzielony do nowoutworzonego 15. p. ułanów. W wojnie roku 1813 walczył (od sierpnia jako pułkownik) m.in. w bitwach pod Jüterbog i Dennewitz, działając głównie przeciw jednostkom pruskim. W listopadzie tego roku odznaczył się w potyczce pod Düben, walcząc przeciwko oddziałom sławnego Blüchera i otrzymał stopień oficera Legii Honorowej. W bitwie pod Lipskiem został ranny i przedarł się z resztkami pułku do Sedanu we Francji, gdzie walczył lutym i marcu r. 1814 w ostatnich bitwach Napoleona przed jego abdykacją. Po upadku Napoleona Siemiątkowski wraz ze swym pułkiem powrócił w korpusie dowodzonym przez gen. Wincentego Krasińskiego do Polski.
Przyjęty przez wielkiego księcia Konstantego do wojsk Królestwa Polskiego, działał w latach 1815 - 1817 jako dowódca strzelców konnych gwardii. W 1817 poprosił o abszyt ze względu na zły stan zdrowia, ale powrócił w r. 1820 do służby czynnej i został przydzielony do Sztabu Głównego. W roku 1826 awansował na generała brygady i p.o. szefa Sztabu Głównego.
W Noc Listopadową 29 listopada 1830 Siemiątkowski, który miał mieszkanie służbowe w Pałacu Saskim, otrzymał od w.ks. Konstantego zadanie obrony Placu Saskiego przed powstańcami. Utrzymał Pałac i Plac Saski do późnych godzin nocnych. Widząc koło Pałacu Brühla grupę żołnierzy i cywilów szykującą się do ataku na pałac pogalopował na koniu w ich stronę. Po ostrej wymianie zdań z powstańcami strzelono do niego i runął z konia. Zmarł następnego dnia w swym mieszkaniu w Pałacu Saskim.
Oprócz wyżej podanych odznaczeń Siemiątkowski posiadał także wysokie ordery carskie: Order św. Anny 2.kl. z brylantami, Order św. Włodzimierza, Order św. Stanisława 1. i 2. klasy i Medal za XX Lat Wzorowej Służby. Był żonaty z Apolonią ze Zbijewskich i miał trzech synów. Został pochowany na warszawskich Powązkach, ale Stanisław Szenic go nie wymienia w swej pracy o cmentarzu, wspominając tylko trzech z generałów-lojalistów, (Blumera, Potockiego i Trębickiego), którzy spoczęli na Powązkach. Badania pp.Biernatów (zobacz niżej) wykazały tymczasem, że i Siemiątkowski został tam pochowany.
Wraz z sześcioma innymi Polakami "wiernymi monarsze" gen. Siemiątkowski został na rozkaz cara Mikołaja I upamiętniony na nieistniejącym od r. 1917 imponującym obelisku wzniesionym na Placu Saskim.
[edytuj] Bibliografia
- B. i A. Biernatowie, Cmentarz powązkowski w Warszawie,. Materiały inwentaryzacyjne., Warszawa 1992
- Marian Kukiel, Dzieje oręża polskiego w epoce napoleońskiej 1795-1815, Londyn b.r.w.
- Polski Słownik Biograficzny, tom 37, Wrocław 1996-97
- Władysław Tarczyński, Generalicja Powstania Listopadowego, Warszawa 1980