Urotropina
Z Wikipedii
Urotropina | |||||
|
|||||
Ogólne informacje | |||||
Nazwa systematyczna | 1,3,5,7-tetraazatricyklo[3,3,1,1, ]dekan | ||||
Inne nazwy | sześciometylenoczteroamina, heksamina, formamina, 1,3,5,7-tetraazaadamantan, heksametylenotetramina | ||||
Wzór sumaryczny | C6H12N4 | ||||
Inne wzory | (CH2)6N4 | ||||
Masa molowa | 140,2 g/mol | ||||
Wygląd | bezbarwne kryształy lub biały proszek | ||||
Identyfikacja | |||||
Numer CAS | 100-97-0 | ||||
PubChem | |||||
Właściwości | |||||
Gęstość i stan skupienia | 1,27 g/cm3 (ciało stałe w temp. 20°C); | ||||
Rozpuszczalność w wodzie | Dobrze rozpuszczalna w wodzie (100 g/l w temp. 20°C) (81% wag. w temp. 12°C) | ||||
Rozp. w innych rozpuszczalnikach | rozpuszcza się w gorącym alkoholu etylowym, metanolu, chloroformie, glicerynie; słabo rozpuszcza się w acetonie, eterze etylowym, benzenie | ||||
Temperatura topnienia | 280 °C (553,15 K) | ||||
Niebezpieczeństwa | |||||
MSDS | Zewnętrzne dane MSDS | ||||
Temperatura zapłonu | 250 °C (523,15 K) | ||||
Zwroty ryzyka | (R):
42/43 – może powodować uczulenie w następstwie narażenia drogą oddechową i w kontakcie ze skórą |
||||
Zwroty bezpieczeństwa | (S):
2 – chronić przed dziećmi 16 – nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu – nie palić tytoniu 22 – nie wdychać pyłu 24 – unikać zanieczyszczenia skóry 37 – nosić odpowiednie rękawice ochronne |
||||
Numer RTECS | MN 4725000 | ||||
Podobne związki | |||||
Podobne związki | adamantan, amantadyna | ||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa) |
Urotropina (C6H12N4; nazwa systematyczna: 1,3,5,7-tetraazatricyklo[3.3.1.1]decakan) organiczny związek chemiczny, amina trzeciorzędowa.
[edytuj] Zastosowanie
Używana w tabletkach rozgrzewających stosowanych w wojsku w gotowych do spożycia posiłkach (MRE, Meal Ready to Eat).
Stosowana w przemyśle tworzyw sztucznych jako substrat do produkcji żywic fenolowo-formaldehydowych (bakelitu).
Jest półproduktem do otrzymywaniu materiałów wybuchowych takich jak HMTD (nadtlenek urotropiny), heksogen, oktogen.
W lecznictwie stosuje sie ją jako środek bakteriobójczy, w celu odkażania dróg moczowych. Urotropina w kwaśnym środowisku moczu hydrolizuje do toksycznego dla drobnoustrojów formaldehydu. W celu wzmocnienia działania stosuje się, równocześnie z urotropiną, witaminę C (kwas askorbiowy). Działanie przeciwbakteryjne tego leku jest słabe, ale jego zaletą jest niemożność bakterii do rozwinięcia oporności. Także zewnętrznie w dermatologii jako środek przeciwpotowy (stężenie 5 - 25 %)
Używana również jako inhibitor korozji w kwaśnych kąpielach trawiących i czyszczących.
Urotropina jest stosowana również jako konserwant. Jego numer jako dodatku do żywności to E 239.
[edytuj] Otrzymywanie
Otrzymuje się ją w wyniku kondensacji amoniaku z formaldehydem (aldehydem mrówkowym) w środowisku alkalicznym wg. reakcji:
- 6 CH2O + 4 NH3 → C6H12N4 + 6 H2O
Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii!
Wikiprojekt: Nauki medyczne • Portal: Nauki medyczne
E200 • E201 • E202 • E203 • E210 • E211 • E212 • E213 • E214 • E215 • E216 • E217 • E218 • E219 • E220 • E221 • E222 • E223 • E224 • E225 • E226 • E227 • E228 • E230 • E231 • E232 • E233 • E234 • E235 • E236 • E237 • E238 • E239 • E240 • E242 • E249 • E250 • E251 • E252 • E260 • E261 • E262 • E263 • E264 • E270 • E280 • E281 • E282 • E283 • E284 • E285 • E290 • E296 • E297 •