Kępno

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości noszące tę nazwę.

Współrzędne: 51°17' N 17°59' E51.2833333 17.9833333 (Kępno)

Kępno


Herb Kępna	Flaga Kępna

Gmina
- rodzaj

Kępno
miejsko-wiejska

Prawa miejskie

1283

Burmistrz

Piotr Psikus

Powierzchnia

7,8 km²

Położenie

51° 17' N
17° 59' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

14 718^[1]
1 889^[1] os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

63-600

Tablice rejestracyjne

PKE

Położenie na mapie Polski

Kępno

TERC10
(TERYT)

4304008034

Miasta partnerskie

Trutnov

Encs

Urząd miejski³

ul. Kościuszki 5
63-600 Kępno
tel. 62 782-88-02; faks 62 782-88-01

Strona internetowa miasta

Kępno (niem. Kempen), miasto na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Niesobem, w województwie wielkopolskim, siedziba gminy Kępno i powiatu kępińskiego, 14 718 mieszk. (2007).

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa kaliskiego.

[edytuj] Historia

Ślady osadnictwa na obecnych terenach Kępna sięgają epoki brązu. Świadczą o tym liczne wykopaliska archeologiczne. Najwięcej starych przedmiotów odkryto na terenie prasłowiańskiego cmentarzyska na Górce Wiatrakowej (obecnie Osiedle 700-lecia). Innym dowodem dawnego osadnictwa jest pradawne grodzisko, tzw. Kopiec. Znaleziono tu fragmenty naczyń oraz pozostałości drewnianych domów. Znaleziska pochodzą z okresu średniowiecza.

Pierwsza pisana informacja o Kępnie to dokument dotyczący spotkania jakie miało miejsce w dniu 15 lutego 1282 r. Doszło wówczas do zjazdu dwóch książąt, w czasie którego książę pomorski Mściwój II zapisał swoje ziemie jako darowiznę księciu wielkopolskiemu Przemysłowi II, późniejszemu królowi Polski. Na pamiątkę tego wydarzenia w czasach współczesnych u podnóża Kopca ustawiono pamiątkowy głaz.

W 1283 r. Kępno wymieniane jest już jako miasto. Prawdopodobnie, co typowe dla tamtego okresu, jego lokacja została przeprowadzona za pomocą niemieckich kolonistów. Stąd obok nazwy polskiej Campno równolegle występowała w XIII i XIV wieku nazwa niemiecka Langenfurt. Wskutek procesu polonizacji mieszkańców miasta wyszła ona jednak wkrótce z użytku.

Kępno było początkowo miastem królewskim. Własnością prywatną stało się w roku 1365, kiedy to król Kazimierz Wielki przekazał je w ręce Wierzbięty z Paniewic. Była to nagroda za pomoc udzieloną królowi w tłumieniu buntu Maćka Borkowica. Wraz z kolejnymi zmianami właścicieli Kępno stopniowo podupadało. Wiązało się to z rozwojem pobliskiej osady – Baranowa oraz licznymi walkami toczonymi w okolicy (np. najazd Tatarów). W wyniku utraty rangi, Kępno straciło prawa miejskie.

Kępno rozkwitło ponownie w XVII w. Na przełomie lat 1660/1661 znów otrzymało prawa miejskie. Wraz z nimi nadano także herb. W herbie Kępna na niebieskim tle widnieje biały łabędź stojący na zielonej kępie.

Do 1793 Kępno leżało w województwie sieradzkim. W wyniku II rozbioru Polski znalazło się na obszarze zaboru pruskiego (od 1795 r. jako część departamentu kaliskiego Prus Południowych). W 1807 r. miasto weszło w skład departamentu kaliskiego Księstwa Warszawskiego, by po kongresie wiedeńskim w 1815 r. powrócić w granice Prus.

Panowanie pruskie, a od roku 1871 niemieckie, przyniosło oprócz zaostrzającej się polityki germanizacyjnej także dynamiczny rozwój gospodarczy, przestrzenny i architektoniczny. W II poł. XIX w. w mieście powstały liczne budynki użyteczności publicznej oraz nowoczesna infrastruktura techniczna. Po I wojnie światowej Kępno wróciło w granice państwa polskiego 17 stycznia 1920, w wyniku powstania wielkopolskiego.

Niemcy wkroczyli do Kępna 1 września 1939. Z relacji świadków wiadomo, że pierwszy samochód zwiadowczy wjechał na rynek około godziny 12.30. Parę minut później pojawiły się oddziały wojskowe.

Okupanci zrabowali między innymi dzwony kościelne. W styczniu 1945 r. do Kępna od strony Wieruszowa zbliżyły się wojska radzieckie wypierając stopniowo oddziały niemieckie. Niemcy stawili niewielki opór w okolicy wsi Olszowa jednak został on szybko przełamany i 21 stycznia 1945 r. miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną.

Od 1945 roku następuje dalszy rozwój Kępna. Powstają nowe budowle, szkoły i zakłady przemysłowe. Wokół "starego miasta", stanowiącego centrum, powstają nowe osiedla. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należy do woj. kaliskiego. Powiat kępiński przywrócono 1 stycznia 1999 roku.

[edytuj] Narodowości

O wielonarodowej historii miasta świadczą trzy świątynie: kościół rzymskokatolicki pw. św. Marcina, kościół ewangelicko-augsburski i neoklasycystyczna synagoga. Mieszkańcami byli głównie Polacy, Żydzi i Niemcy. Z biegiem czasu przybywało Polaków i Niemców. Ludność żydowska emigrowała w kierunku zachodnich prowincji niemieckich oraz do Ameryki. Jej populacja zmniejszyła się do tego stopnia, że przestała odgrywać rolę w życiu miasta. Obywatele niemieccy to głównie urzędnicy przybywający z głębi Niemiec, kolonizatorzy. Skład etniczny: Polacy (70%), Niemcy(10%), Słowacy(1%). Wiele siedzib niemieckich po wojnie dostało się znowu w ręce dawnych właścicieli. Resztę stanowią Rosjanie i Białorusini, w nielicznych przypadkach także Ukraińcy.

Mieszkańcy Kępna według wyznania w latach 1820-1910

Lata	Katolicy	Ewangelicy	Żydzi
1820	1190	945	2578
1833	1514	830	3384
1837	1572	1108	3474
1843	1561	1155	3528
1846	1645	1188	3760
1855	1436	1071	3282
1871	2194	1387	2449
1910	3962	1779	739

[edytuj] Położenie

Kępno leży na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Niesobem, w zachodniej części ziemi wieluńskiej, w województwie wielkopolskim i jest najdalej na południe położonym miastem w województwie. Leży 63 km od Kalisza, 76 km od Wrocławia, 88 km od Opola, 128 km od Łodzi, 145 km od Katowic i 170 km od Poznania.

[edytuj] Transport

W mieście krzyżują się drogi krajowe:

8 E67 granica państwa - Kudowa-Zdrój - Wrocław - Kępno - Wieluń - Piotrków Trybunalski - Warszawa - Białystok - Budzisko - granica państwa
11 relacji Bytom- Kępno -Ostrów Wielkopolski-Poznań-Kołobrzeg

Kępno to węzeł kolejowy, krzyżują się tu linie kolejowe Poznań – Kępno – Lubliniec - Częstochowa/Katowice, Kępno – Wieluń – Tarnowskie Góry, Kępno – Oleśnica (nieczynna) i Kępno – Namysłów (nieczynna).

[edytuj] Zabytki

cmentarzysko kultury łużyckiej – "Górka Wiatrakowa",
grodzisko średniowieczne, tzw. "Kopiec",
kościół rzymskokatolicki pw. św. Marcina (1912),
kościół ewangelicko-augsburski (1863),
synagoga, wybudowana w latach 1815-1816 (więcej informacji na stronie synagoga w Kępnie),
unikalny dwupoziomowy dworzec kolejowy z krzyżowym usytuowaniem peronów (jeden z dwu tego rodzaju obiektów w Polsce - drugi w Kostrzynie nad Odrą),
sąd rejonowy – budynek z 1835 roku,
ratusz miejski z 1846 roku.
domy mieszczańskie z II poł. XVIII i XIX w.,

[edytuj] Oświata

Przedszkola
- ul. Cicha 13
- os. 700-lecia 9

Szkoły podstawowe
- nr 1, ul. Sienkiewicza 21
- nr 3, os. 1000-lecia 1

Gimnazja
- nr 1, os. 1000-lecia 1
- nr 2, ul. Zamkowa 1

Licea
- ul. Dąbrowskiego 3

Zespoły szkół
- Specjalnych, ul. Szkolna 6
- nr 1, ul. Sienkiewicza
- nr 2, ul. Przemysłowa 10c

[edytuj] Kultura i sport

W Kępnie funkcjonuje hala sportowa KOSiR, w której oprócz turniejów sportowych odbywają się koncerty oraz inne imprezy kulturalne. Klub sportowy "Polonia" dysponuje boiskiem piłkarskim oraz bieżnią. W Kępnie można także obejrzeć film w kinie "Sokolnia" oraz wypożyczyć książkę w bibliotece gminnej lub powiatowej.