Józef Wielhorski
Z Wikipedii
Józef Wielhorski | |
Kierdeja |
|
Data urodzenia | 1759 |
Data śmierci | 1817 |
Rodzina | Wielhorscy |
Józef Wielhorski herbu Kierdeja (ur. 1759 Horochow - zm. 1817 Rusinów) – generał dywizji armii Księstwa Warszawskiego, senator.
Oficer wojsk austriackich. Od 1789 w Wojsku Polskim i w stopniu rotmistrza uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792, walczył w kampanii wołyńskiej. Po kapitulacji wyjechał do Wiednia.
Po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej 1794 wrócił do służby w stopniu pułkownika. Wysłany do Paryża z zadaniem uzyskania tam pomocy dla Polski. Po upadku insurekcji pozostał we Francji i usiłował nakłonić Komitet Ocalenia Publicznego do sformowania polskiego korpusu przy rewolucyjnej armii francuskiej.
Później związał się z J. H. Dąbrowskim i włączył do prac nad tworzeniem Legionów Polskich we Włoszech. Generał z 1797 z nominacji francuskiej. W latach 1797-1802 w Legionach Polskich we Włoszech, dowódca I Legii. Odbył kampanie włoską i pod Mantuą dostał się do niewoli austriackiej. Na znak protestu przeciwko zawarciu pokoju z Austrią podał się do dymisji i powrócił do kraju.
W 1809 organizator sił zbrojnych w Krakowskiem i Kieleckiem w związku z najazdem Austriaków. Po jego odparciu w armii Księstwa Warszawskiego, od 8 sierpnia 1809 szef Wydziału Potrzeb Wojennych Rządu Centralnego Wojskowego Tymczasowego Obojga Galicji (na obszarze ziem odzyskanych z zaboru austriackiego). W 1810 dyrektor Administracji Żywności armii Księstwa Warszawskiego. Od 1811 zastępca ministra wojny (ks. Józefa Poniatowskiego) i generał dywizji. Chory, na czas kampanii moskiewskiej pozostał z nieznacznymi siłami w Warszawie.
W l. 1815 - 1816 formalnie minister wojny Królestwa Polskiego i senator. Syn Michała Wielhorskiego, kuchmistrza litewskiego, brat gen. Michała Wielhorskiego.
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej.
[edytuj] Bibliografia
H. P Kosk Generalicja polska t. 2 wytd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks" Pruszków 2001
[edytuj] Zobacz też
Ludwik Szymon Gutakowski • Stanisław Małachowski • Stanisław Kostka Potocki • Stanisław Breza • Tadeusz Dembowski • Stanisław Grabowski • Kajetan Hebdowski • Michał Kochanowski • Józef Łuba • Feliks Łubieński • Jan Paweł Łuszczewski • Tadeusz Matuszewicz • Tadeusz Mostowski • Józef Poniatowski • Aleksander Potocki • Ignacy Sobolewski • Jan Węgleński • Józef Wielhorski •
Stanisław Kostka Zamoyski • Maksymilian Lewicki • Marcin Badeni • Jan Bąkowski • Tomasz Dąbski • Józef Dzierzkowski • Jacek Fredro • Franciszek Grabowski • Józef Koźmian • Józef Lewicki • Tadeusz Matuszewicz • Ignacy Miączyński • Piotr Orzechowski Izydor Pietruski • Jan Tarnowski • Jan Uruski • Józef Wielhorski