Karabinek wz. 88 Tantal

Z Wikipedii

5,45-mm karabinek wz.88 Tantal
5,45-mm karabinek automatyczny wz.1988 Tantal późnej serii produkcyjnej z łożem i nakładką na lufę z czarnego tworzywa sztucznego
Dane podstawowe
Państwo	Polska
Producent	Zakłady Mechaniczne "Łucznik"
Rodzaj	karabin szturmowy
Historia
Prototypy	1981 - 1990
Produkcja seryjna	1990 - 1994
Dane techniczne
Kaliber	5,45 mm
Nabój	5,45 x 39 mm
Magazynek	30 nab.
Wymiary
Długość	943/768 mm
Długość lufy	423 mm
Długość linii celowniczej	373 mm
Masa
broni	3,69 kg (z pustym magazynkiem) 4,00 kg (z pełnym magazynkiem)
Inne
Prędkość pocz. pocisku	880 m/s
Energia pocz. pocisku	1316 J
Szybkostrzelność teoretyczna	700 strz/min
Zasięg max.	3150 m
Zasięg skuteczny	440 m

5,45 mm karabinek wz. 88 - polski karabin szturmowy opracowany w latach osiemdziesiątych (ponieważ broń strzela amunicją pośrednią, jest zgodnie z polską terminologią wojskową określana jako karabinek). Wycofany z uzbrojenia Wojska Polskiego.

[edytuj] Historia konstrukcji

W kilka lat po wprowadzeniu do uzbrojenia Armii Czerwonej 5,45 mm karabinu AK-74 broń na nową amunicję zaczęły wprowadzać do uzbrojenia inne kraje Układu Warszawskiego. Kupowały one licencję na radzieckie karabiny AK-74 i amunicję 5,45 x 39 mm. W Polsce postanowiono opracować odpowiedniki radzieckich konstrukcji (program "Cez" dotyczył amunicji 5,45 mm, program "Tantal" - skonstruowania nowego karabinu).

Podstawą do opracowania nowej konstrukcji były karabiny AKMS wz. 80 i "Lantan". Z pierwszego przejęto mechanizm spustowy wyposażony w ogranicznik długości serii, z drugiego wyniki prac studyjnych nad balistyką broni strzelającej amunicją małokalibrową. W nowym karabinie oznaczonym jako wz. 81 starano się w jak największym stopniu wykorzystać podzespoły AKM. Nowy karabin przystosowano do wystrzeliwania granatów nasadkowych. Ponieważ stara kolba składana była zbyt słaba, aby wytrzymać miotanie granatów, karabin wyposażono w kolbę wzorowaną na kolbie MPiKMS-72 (produkowana w NRD wersja AKM). Nowa kolba jest zamienna z kolbą stałą od AKM (identyczny jest sposób montażu).

Prace nad nową bronią zostały zawieszone w drugiej połowie 1981 roku, ale kontynuowano program "Cez". W roku 1983 wyprodukowano pierwszą partię próbną amunicji 5,45 x 39 mm. Program "Tantal" reaktywowano w 1985 roku. Nowe założenia taktyczno-techniczne wymagały broni o masie nie większej niż 3,5 kg, o gabarytach nie większych niż AKMS. Partię prototypową karabinów wz. 81 badano w 1986 roku. Broń nie została przyjęta do uzbrojenia. Powodem były zbyt duże wymiary karabinu z kolbą złożoną (broń nie pasowała do uchwytów transportowych w wozach bojowych). Problemem też był magazynek. Do karabinu wz. 81 można było podpiąć magazynek karabinu AK-47 (z amunicją 7,62 x 39 mm), natomiast nie pasował do niego magazynek AK-74 (z amunicją 5,45 x 39 mm). Mogło to z jednej strony powodować omyłki, a z drugiej strony utrudniać zaopatrzenie jednostek Układu Warszawskiego w czasie wojny.

Karabin przeprojektowano. Suwadło zmieniono na zamienne z suwadłem AK-74, skrócono komorę zamkową. Broń przystosowano do zasilania magazynkami od AK-74. W pierwszej połowie 1988 roku odbyły się ponowne próby. Nowy karabin porównywano z AKMS i AK-74. Po wprowadzeniu drobnych poprawek rozpoczęto produkcję karabinu. Po badaniach eksploatacyjnych w 1990 roku broń przyjęto w 1991 roku do uzbrojenia jako 5,45 mm karabinek wz. 1988 (kbk wz. 88).

5,45 mm karabinek-granatnik wz.1974 (5,45-mm karabinek wz.1988 Tantal z 40-mm granatnikiem podlufowym wz.1974 Pallad)

Już po wprowadzeniu do uzbrojenia karabin lekko zmodernizowano. Zmieniono konstrukcję mechanizmu uderzeniowego, wprowadzono nowe łoże (wzorowane na łożu AK-74M). Opracowano także skróconą wersję broni karabinek (subkarabinek) wz. 89 Onyks. Część wyprodukowanych karabinów wz. 88 przystosowano do montażu celownika noktowizyjnego (wspornik z lewej strony komory zamkowej). Wyprodukowano ok. 20-25 tys. karabinów. Produkcję karabinów wz. 88 zakończono w 1994 roku po podjęciu decyzji o zastąpieniu amunicji 5,45 x 39 mm amunicją 5,56 x 45 NATO. Do nowej amunicji skonstruowano nowy karabin wz. 96 Beryl. Wyprodukowane karabiny wz. 88 sukcesywnie wycofywano z uzbrojenia. Ostatnią uzbrojoną w nie jednostką był polski kontyngent wojsk ONZ na Wzgórzach Golan. Po wycofaniu z uzbrojenia broń zmagazynowano. W 2004 roku część wyprodukowanych karabinów wz. 88 (5000 egz.) wraz z resztą zmagazynowanej amunicji 5,45 x 39 mm została sprzedana nowej armii irackiej, planowane były zakupy dalszych partii.

Zobacz galerię na Wikimedia Commons:
Karabinek wz. 88 Tantal

[edytuj] Wersje

• 5,45 mm karabinek wz. 88 - wersja z kolbą stałą (nie produkowana seryjnie)
• 5,45 mm karabinek wz. 88 (wersja nocna) - wersja wyposażona we wspornik umożliwiający montaż noktowizora NSPU (lub polskiego PCS-5 Gabro). Planowano także stosowanie w tej wersji celownika optycznego ZFK 4 x 24 (celownik produkowany w NRD). Montaż wspornika wymusił przekonstruowanie przełącznika rodzaju ognia (wspornik zasłaniał dźwignię przełącznika).
• 5,45 mm karabinek-granatnik wz. 1974 - zestaw składający się z karabinu wz. 88 Tantal i granatnika podwieszanego wz. 74 Pallad

5,45-mm subkarabinek wz.89 Onyks

• Karabinek wz. 89 - wersja skrócona (subkarabinek) opracowana w 1990 roku. Produkcję zakończono po wyprodukowaniu 200 egzemplarzy (Wojsko Polskie nie przyjęło tej broni do uzbrojenia). W stosunku do karabinu wz. 88 skrócono lufę do 207 mm, urządzenie wylotowe o konstrukcji podobnej do urządzenie wylotowego AK-74U (AKR) dodatkowo służy jako nasadka do miotania granatów nasadkowych (jest to ewenement w przypadku broni o tak krótkiej lufie). Broń wyposażono w celownik przerzutowy (dwie nastawy na 100-200 i 400 m) zamocowany na wsporniku wystającym nad komorę zamkową. Boki wspornika stanowią prowadnice do montażu celownika kolimatorowego CWL-1.
• Karabin wz. 90 - wersja karabinu wz. 88 przystosowana do zasilania amunicją 5,56 x 45 NATO (nie produkowana seryjnie)
• Karabinek wz. 91 - wersja karabinka wz. 89 przystosowana do zasilania amunicją 5,56 x 45 NATO (nie produkowana seryjnie)

[edytuj] Opis konstrukcji

Kbk wz. 88 Tantal jest indywidualną bronią samoczynno-samopowtarzalną. Zasada działania oparta o wykorzystanie energii gazów prochowych odprowadzanych przez boczny otwór lufy. Ryglowanie przez obrót zamka w lewo (dwa rygle). Mechanizm spustowy z ogranicznikiem długości serii umożliwia strzelanie ogniem pojedynczym, seriami trzystrzałowymi i ogniem ciągłym. Przełącznik rodzaju ognia po lewej stronie broni. Oddzielna dźwignia bezpiecznika po prawej stronie komory zamkowej. Zasilanie z dwurzędowych magazynków łukowych o pojemności 30 naboi (możliwość użycia magazynków 40-nabojowych od RPK-74). Otwarte przyrządy celownicze składają się z muszki i celownika krzywkowego (ze szczerbiną) o nastawach od 100 do 1000 metrów, nastawa bojowa "S" odpowiada nastawie 440 m. Przyrządy celownicze wyposażone w trytowe źródła światła (do strzelań nocnych). Kolba metalowa składana na prawą stronę komory zamkowej (możliwość strzelania z kolbą złożoną).

[edytuj] Dane taktyczno-techniczne

[edytuj] Bibliografia

• Ciepliński, Andrzej i Woźniak,. Polskie karabinki małokalibrowe Tantal i Onyks. Nowa Technika Wojskowa. 1993, Nr. 2, 7-9. ISSN 1230-1655.
• CH. "Tantal" w ogniu ...krytyki(1). Komandos. 1995, nr 5(38), str. 28-30. ISSN 0867-8669.
• CH. "Tantal" w ogniu ...krytyki(2). Komandos. 1995, nr 6(39), str. 32-34. ISSN 0867-8669.
• Erenfeicht, Leszek i Zahor, Mirosław. Męki Tantala czyli Kałasznikow á la polonaise. Strzał. 2004, Nr. 3. ISSN 1644-4906.
• Andrzej Ciepliński, Woźniak: Karabinki automatyczne Tantal i Beryl TBiU 189. Warszawa: Bellona & CB, 1998. ISBN 83-11-08984-1.