Karol Adwentowicz
Z Wikipedii
| Karol Adwentowicz | |
| Data i miejsce urodzenia | 19 października 1871 Wielogóra, Polska |
| Data i miejsce śmierci | 19 lipca 1958Warszawa, Polska |
| Ważne role | |
| Hrabia Henryk i Mąż w Nie-Boskiej komedii Oswald w Upiorach Hamlet Przeor Kordecki w filmie Przeor Kordecki — Obrońca Częstochowy Prospero w Burzy Hamlet w Hamlecie Cześnik w Zemście Sonnenbruch w Niemcach Doktor Faust w Fauście |
|
| Profil w bazie IMDb | |
| Profil w bazie filmpolski.pl | |
| Profil w bazie e-teatr.pl | |
| Profil w bazie Filmweb.pl | |
Karol Adwentowicz (ur. 19 października 1871 w Wielogórze koło Radomia, zm. 19 lipca 1958 w Warszawie) – aktor i reżyser teatralny, dyrektor teatrów, m.in. Teatru Kameralnego w Warszawie. Reprezentant szkoły Tadeusza Pawlikowskiego przełomu XIX w XX wieku. Znany z charakterystycznej wibracji głosu. W filmie wystąpił zaledwie dwa razy.
Występy, początkowo na scenie amatorskiej, rozpoczął 4 lutego 1894 roku. W roku 1900 został zaangażowany do zespołu Teatru Miejskiego we Lwowie, gdzie grał do 1912, zdobywając sławę jednego z najwybitniejszych aktorów modernistycznych, m.in. dzięki rolom Oswalda w Upiorach H.Ibsena (1907) i Hamleta (1907).
W latach 1914-1915 żołnierz Legionów Polskich, w czasie okupacji więzień Pawiaka.
W okresie międzywojennym grywał w objazdach i gościnnie (m.in. w inscenizacjach L. Schillera: Hrabia Henryk w Nie-Boskiej Komedii Z. Krasińskiego w 1926; Lucyfer w Samuelu Zborowskim J.Słowackiego w 1927). W latach 1929-1930 kierował Teatrem Miejskim w Łodzi, a od 1932 do wybuchy wojny założonym przez siebie Teatrem Kameralnym w Warszawie. W 1934 zagrał tytułową rolę w filmie Przeor Kordecki — Obrońca Częstochowy w reżyserii Edwarda Puchalskiego. Podczas wojny prowadził bar "Znachor" przy ul. Boduena w Warszawie.
W 1945 kierował Teatrem Śląskim w Katowicach, na przełomie roku 1945/1946 Teatrem Powszechnym w Krakowie, a w latach 1948-1950 Teatrem Powszechnym w Łodzi. Od 1950 był związany na stałe z Teatrem Polskim w Warszawie (m.in. prof. Sonnenbruch w Niemcach L.Kruczkowskiego w 1949).
Jest zaliczany do grona wybitnych polskich aktorów tragicznych 1. połowy XX w., głównie z uwagi na stworzoną przez siebie kreację Hamleta w sztuce Williama Szekspira, w której występował przez 23 lata.
Ostatnie lata życia spędził w Warszawie. W 1960 roku wydano jego Wspominki, które pozostawił po sobie w formie rękopisu.
Spis treści |
[edytuj] Spektakle teatralne
[edytuj] Role
- 1894 - Odludki i poeta jako Edwin
[edytuj] Teatr Miejski, Lwów
- 1900 - Baśń Nocy Świętojańskiej jako Doktór
- 1900 - Odludki i poeta jako Czesław
- 1900 - Nasi najserdeczniejsi jako Maurycy
- 1900 - Dla szczęścia jako Mlicki
- 1900 - Ksenia jako Dimo Anthimos
- 1900 - Czerwona toga jako Ardeuil
- 1901 - Pan Alfons jako Oktaw
- 1901 - Sobótki jako Jerzy v. Hartwig
- 1901 - Spuścizna jako Hugo
- 1901 - Wesele jako Poeta
- 1901 - Warszawianka jako Młody oficer
- 1901 - Na jedną kartę jako Karol hrabia Drahomir
- 1901 - Łapownicy jako Aleksander Żadow
- 1901 - Popiel i Piast jako Metody
- 1901 - Bajka jako Robert Well
- 1902 - Złote runo jako Zygmunt Przecławski
- 1902 - Zagadka jako Vivarce
- 1902 - Bracia Lerche jako Juliusz Poraj
- 1902 - Życie publiczne jako Martin
- 1902 - Ruy Blas jako Ruy Blas
- 1902 - Na marne jako Adam
- 1902 - Urzędowazona jako Obcy mężczyzna
- 1902 - Zimowa opowieść jako Dworzanin Leontesa
- 1902 - Nasze szwaczki jako Andrzej
- 1902 - Wieczór Trzech Króli jako Orsino
- 1902 - Nierówna miara jako Goński
- 1902 - Horsztyński jako Szczęsny
- 1902 - Miss Hobbs jako Wolf Kingsearl
- 1902 - Intryga i miłość jako Ferdynand
- 1902 - Azja Tuhaj-Beyowicz jako Adam
- 1902 - Krzyżacy jako Janusz książę Mazowiecki
- 1902 - Jeden dzień jako Henryk
- 1902 - Śpiący rycerze jako Ziemiec
- 1902 - Miarka za miarkę jako Wincencio
- 1902 - Manowcami jako Cyryl
- 1903 - Dom wariatów jako Alfred Klapson
- 1903 - Tamten jako Kazimierz
- 1903 - Dyktator jako Bohdan
- 1903 - Kobieta ze sztyletem jako Leonard
- 1903 - Na zawsze jako Obcy
- 1903 - Złocienie jako Henryk hrabia Radoszewski
- 1903 - Stary mąż jako Stanisław Janikowski
- 1903 - W noc lipcową jako Paweł Maroński
- 1903 - Niebezpieczeństwo jako Freydieres
- 1903 - Nasi dekadenci jako Zdzisław Komorowicki
- 1903 - Wianek mirtowy jako Władysław
- 1903 - Sybir jako Zosiej Grygoriewicz Aniuszkin
- 1903 - Kasztelanka jako Andrzej Jossan
- 1903 - Gwiazda Syberii jako Zdzisław
- 1903 - Papla jako Valantin
- 1903 - Paweł Lange i Tora Parsberg jako Rienne
- 1903 - Zmartwychwstanie jako Kniaź Dmitrij Niechludow
- 1903 - Dzika kaczka jako Gregor Werle
- 1903 - Śnieg jako Tadeusz
- 1903 - Serdeczne dzieje jako Fabrycio Arcieri
- 1903 - Safanduły jako Marceli Cavalier
- 1904 - Interes interesem jako Lucjan Garraud
- 1904 - Faust jako Doktor Faust
- 1904 - Antonina Sabrier jako Rene Dangenne
- 1904 - Poniedziałek karnawałowy jako Hans Rudorff
- 1904 - Eros i Psyche jako Eros; Stanisław
- 1904 - Dzieci Waniuszyna jako Konstanty
- 1904 - Nieporozumienie jako Korski
- 1904 - Doktor Rentlow jako Stanisław Stanowski
- 1904 - Tęcza jako Ksawery Barcicki
- 1904 - Wszystko dobre, co się dobrze kończy jako Bertram
- 1904 - Labirynt jako Maks de Pogis
- 1904 - Anonimy jako Henryk Lacreusette
- 1904 - Capstrzyk jako Von Hoven
- 1904 - Nitka jedwabiu jako Jonatan
- 1904 - Konfederaci barscy jako De Choisy
- 1904 - Lekkomyślna siostra jako Olszewski
- 1904 - Tkacze jako Becker
- 1904 - Wesele Sobeidy jako Bogaty kupiec
- 1904 - Zaszumi las jako Leon Morski
- 1904 - Betlejem polskie jako Ułan z roku 1831
- 1905 - Zaczarowane koło jako Jasiek
- 1905 - Cień jako Aleksander
- 1905 - Ponad siły jako Holger
- 1905 - Ijola jako Arno
- 1905 - Ryszard III jako Georgius, książę Clarencji
- 1905 - Majster jako Franciszek hrabia Vanin
- 1905 - Ksiądz Marek jako Kazimierz Pułaski
- 1905 - Figurantka jako Henryk de Renneval
- 1905 - Mieszczanie jako Nil
- 1905 - Na dnie jako Baron
- 1905 - W jaskini lwa jako Gaston Chalindrey
- 1905 - Medor jako Bondaine
- 1905 - Weseli małżonkowie jako Barintin
- 1905 - Moloch jako Zbigniew
- 1905 - Karykatury jako Antoni Relski
- 1905 - Macierzyństwo jako Markiz Alfred di Montefranco
- 1905 - Birbant jako Jack Worthing
- 1905 - Mały Eyolf jako Alfred Almers
- 1905 - Żydzi jako Nachman
- 1905 - Przeor paulinów jako Adolf Muller
- 1905 - Gioconda jako Lucio Settala
- 1906 - Gra jako Kazimierz; Roman Ślarski
- 1906 - Wujaszek Wania jako Michał Astrow
- 1906 - Ku miłości jako Jacek Martel
- 1906 - Złodziej jako Hrabia Karol Czarski
- 1906 - Piękna Marsylianka jako Crisency
- 1906 - Dobrodziej złodziei jako Avril
- 1906 - Odwieczna baśń jako Król
- 1906 - Milczenie jako Marek Kryszna
[edytuj] Inne teatry
- Teatr Miejski im. Słowackiego, Kraków
- 1908 - Źródełko jako Stefan
- 1911 - Aglawena i Selisetta jako Meleander (reż. Marian Jednowski)
- 1921 - Hamlet jako Hamlet (reż. M. Jednowski)
- Teatr im. Bogusławskiego, Warszawa
- 1926 - Róża jako Czarowic (reż. Leon Schiller)
- 1926 - Nie-Boska komedia jako Mąż (reż. L. Schiller)
- Teatr Polski, Warszawa
- 1928 - Człowiek i nadczłowiek jako Don Juan Tenorio, John Tanner (reż. L. Schiller)
- Teatr Narodowy, Warszawa
- 1933 - Obiad o ósmej jako Larry Renauld (reż. Karol Borowski)
- Teatr Miejski im. Wyspiańskiego, Katowice
- 1945 - Zemsta jako Cześnik (reż. Wilam Horzyca)
- 1945 - Lompa jako Józef Lompa (reż. Stanisław Kwaskowski)
- Teatr Powszechny im. Żołnierza Polskiego, Kraków
- 1945 - Burmistrz Stylmondu jako Cyryl Van Belle (reż. Emil Chaberski)
- 1946 - Dwa teatry jako Dyrektor teatru (reż. Irena Grywińska)
- 1946 - Tajemnica lekarska jako Profesor (reż. I. Grywińska)
- Teatr Polski, Bielsko-Cieszyn
- 1947 - W małym domku jako Doktor (reż. K. Adwentowicz)
- Teatr Wojska Polskiego, Łódź
- 1947 - Burza jako Prospero (reż. L. Schiller)
- Teatr Powszechny, Łódź
- 1948 - Lisie gniazdo jako Horacy Gidens (reż. K. Adwentowicz)
- 1948 - Madzieja jako Kobus (reż. K. Borowski)
- 1949 - Klub kawalerów jako Sobieniewski (reż. K. Adwentowicz)
- 1949 - Dwa teatry jako Dyrektor (reż. I. Grywińska)
- 1949 - Przełom jako Komendant Krążoewnika "Aurora" (reż. K. Adwentowicz)
- 1950 - Niemcy jako Profesor Sonnenbruch (reż. I. Grywińska)
- Teatr Polski, Warszawa
- 1953 - Horsztyński jako Ksawery Horsztyński (reż. Edmund Wierciński)
- 1955 - Lorenzaccio jako Filip Strozzi (reż. E. Wierciński)
- Teatr Ludowy, Warszawa
- 1957 - Upiory jako Pastor Manders (reż. K. Adwentowicz)
[edytuj] Inscenizacje
- 1946 - Ojciec - Teatr Powszechny im.Żołnierza Polskiego w Krakowie, potem - Teatr Miejski im. Jaracza Olsztyn
- 1947 - W małym domku - Teatr Polski, Bielsko-Cieszyn
- 1948 - Lisie gniazdo - Teatr Studio w Warszawie, potem Teatr Powszechny w Łodzi
- 1949 - Klub kawalerów - Teatr Powszechny w Łodzi
- 1949 - Przełom - Teatr Powszechny w Łodzi
- 1957 - Upiory - Teatr Ludowy w Warszawie
[edytuj] Filmografia
[edytuj] Nagrody i odznaczenia
- 1947 - Nagroda Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik" za rolę Prospera w spektaklu Burza w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi
- 1949 - Nagroda na Festiwalu Sztuk Radzieckich
- 1950 - Order Sztandaru Pracy I klasy
- 1953 - Złoty Krzyż Zasługi
- 1955 - Nagroda Państwowa I stopnia za całość artystycznej działalności teatralnej
[edytuj] Informacje dodatkowe
- W Łodzi jego nazwisko nosi ulica w dzielnicy Widzew.
- Został pochowany w Alei Zasłużonych na Powązkach Wojskowych w Warszawie.
- Ukończył prywtne gimnazjum prof. Biernackiego w Radomiu.
[edytuj] Życie osobiste
- Żonaty z Ireną Grywińską.
[edytuj] Bibliografia
- Filler Witold, Piotrowski Lech, Poczet aktorów polskich. Od Solskiego do Lindy, Warszawa 1998, ISBN 83-87571-54-7, tu hasło: Karol Dwentowicz, s. 7, 8.
