Leon Moszczeński
Z Wikipedii
Leon Moszczeński | |
komandor lekarz | |
Urodzony | 28 stycznia 1889 Lesko |
Zmarł | kwiecień lub maj 1940 Katyń |
Kariera wojskowa | |
W służbie od | 1909 (w Austrii) 1919 (w Polsce) |
Stanowiska | szef Służby Sanitarnej Dowództwa Floty, szef Szefostwa Sanitarnego Kierownictwa MW |
Najważniejsze bitwy i wojny | I wojna światowa, II wojna światowa |
Odznaczenia | |
Leon Moszczeński lub Leonard Moszczeński[1] (ur. 28 stycznia 1889 roku w Lesku, zm. w kwietniu lub maju 1940 roku w Katyniu) – oficer polskiej Marynarki Wojennej w stopniu komandora, pośmiertnie awansowany na kontradmirała, doktor nauk medycznych, podczas I wojny światowej lekarz w Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej, od 1919 roku żołnierz Wojska Polskiego, szef Służby Sanitarnej Dowództwa Floty, później szef Szefostwa Sanitarnego Kierownictwa Marynarki Wojennej, uczestnik II wojny światowej, więzień obozu sowieckiego w Kozielsku i ofiara zbrodni katyńskiej, odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
Spis treści |
[edytuj] Służba wojskowa
Leon Moszczeński urodził się 28 stycznia 1889 roku w Lesku na terenie zaboru austriackiego. Był synem Ferdynanda i Marii z domu Muszyńskiej. W dniu 1 października 1909 roku wstąpił do Austro-Węgierskiej Marynarki Wojennej (niem. Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine), a następnie rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po uzyskaniu dyplomu i otrzymaniu 2 sierpnia 1915 roku promocji oficerskiej został skierowany na pierwsze stanowisko. W ostatnim okresie I wojny światowej był II oficerem lekarzem na pancerniku SMS "Szent István", do zatopienia okrętu 11 czerwca 1918 roku.
30 października 1918 roku wszedł w skład Komitetu Polskiego w Poli, natomiast w 1919 roku przybył do odrodzonej Polski. Początkowo oddelegowano go do 8 batalionu sanitarnego. W 1921 roku objął stanowisko oficera lekarza w Kadrze Szeregowych Floty w Świeciu. Równocześnie wykładał na Tymczasowych Instruktorskich Kursach dla Oficerów w Toruniu. Według Rocznika Oficerskiego z 1924 roku nadal służył w Kadrze Szeregowych Floty oraz dodatkowo ponad etat w 8 batalionie sanitarnym. W październiku 1926 roku został przeniesiony do Służby Sanitarnej Kierownictwa Marynarki Wojennej w Warszawie, a w późniejszym czasie był szefem Służby Sanitarnej Dowództwa Floty w Gdyni. Z dniem 9 listopada 1933 roku wyznaczono go szefem Szefostwa Służby Sanitarnej (szefem sanitarnym) w pionie szefa Służb Kierownictwa Marynarki Wojennej – zastępcy szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej. 1 stycznia 1938 roku otrzymał awans na stopień wojskowy komandora z jednoczesnym przeniesieniem do Korpusu Osobowego Oficerów Służb Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej.
Podczas kampanii wrześniowej został 5 września ewakuowany z Warszawy w grupie kontradm. Xawerego Czernickiego. Od 8 do 12 września przebywał w Pińsku, a następnie w Brodach. W wyniku agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września znalazł się w Derażnem. Stamtąd 22 września wraz z dziewięcioma najstarszymi polskimi oficerami żołnierze Armii Czerwonej przetransportowali go do Równego, później Kozielska w którym znajdował się do 16 kwietnia 1940 roku. Zginął rozstrzelany przez NKWD w Katyniu. Zwłok nie zidentyfikowano. Tabliczka epitafijna na Polskim Cmentarzu Wojennym w lesie katyńskim nosi nr 2447. 9 listopada 2007 roku został pośmiertnie mianowany kontradmirałem, a jego nazwisko w trakcie uroczystości awansowania ofiar zbrodni katyńskiej odczytał prezydent Lech Kaczyński.[2]
[edytuj] Awanse
- Austro-Węgry
- podporucznik marynarki lekarz (niem. Marineoberassistenzarzt) – 2 sierpnia 1915
- porucznik marynarki lekarz (niem. Marinenassistenzarzt) – 1 sierpnia 1916
- kapitan marynarki lekarz (niem. Linienschiffarzt) – 1 sierpnia 1917
- Polska
- major lekarz – 1921
- podpułkownik lekarz – 1 stycznia 1932
- komandor lekarz – 1 stycznia 1938
- kontradmirał – 9 listopada 2007 (pośmiertnie)
[edytuj] Ewidencja
- Rocznik Oficerski 1923 – major lekarz
- Rocznik Oficerski 1924 – major lekarz
- Lista starszeństwa 1934 – podpułkownik lekarz doktor
[edytuj] Odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi
[edytuj] Bibliografia
- Jan Kazimierz Sawicki, praca zbiorowa, Kadry Morskie Rzeczypospolitej Tom II Część I – Wyższa Szkoła Morska, Gdynia 1996, ISBN 83-86703-50-4
Przypisy
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie z 9 listopada 2007 roku wymienia go jako kmdr. Leona Moszczeńskiego, natomiast w Morskich Kadrach Rzeczypospolitej (na podstawie biogramu autorstwa Teresy Sitkiewicz w Wojskowym Przeglądzie Historycznym nr 2 z 1991 roku) figuruje pod nazwiskiem Leonard Moszczeński.
- ↑ Kronikaw wydarzeń, Prezydent RP wziął udział w uroczystościach "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów" – Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2007-11-09 [dostęp:2007-11-10]