Zamek Piastów Śląskich w Brzegu

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi.
Należy w nim poprawić: XVII - XIX w. oraz od XX w..
Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Współrzędne: 50°52' N 17°29' E

Zamek Piastów Śląskich
Wejście do zamku
Miejsce	Brzeg Polska
Adres	Plac Zamkowy 1 49-300 Brzeg
Styl architektoniczny	renesans
Rozpoczęcie budowy	1235
Ważniejsze przebudowy	1360-70, 1541-60
Pierwszy właściciel	piastowie śląscy
Kolejni właściciele	książęta brzescy
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Zamek Piastów Śląskich w Brzegu - rezydencja Piastów śląskich powstała w XIII w..

Spis treści

1 XIII - XV w.
2 XVI w.
3 XVII - XIX w.
4 Od XX w.
5 Galeria
6 Zobacz też
7 Bibliografia
- 7.1 Internet
- 7.2 Literatura
8 Linki zewnętrzne

[edytuj] XIII - XV w.

Pierwsze informacje o istnieniu zamku pochodzą z 1235 r. Wówczas miał tu swoją siedzibę namiestnik książęcy. Zamek stanowił także miejsce postojowe w czasie podróży dla książąt wrocławskich. Pod koniec XIII w. książę Bolesław I obok zamku wzniósł wolnostojącą kwadratową wieżę, zwaną Wieżą Lwów.

W 1311 r. wyodrębniło się Księstwo Brzeskie i wówczas zamek stał się siedzibą książąt brzeskich. W latach 1360-70 książę Ludwik I brzeski dokonał przebudowy zamku. Do dziś zachowały się ówczesne fragmenty muru. Podczas tej rozbudowy w latach 1368-69 obok zamku wzniesiono kaplicę dworską (kaplica św. Jadwigi) - mauzoleum rodu oraz nowy budynek mieszkalny.

[edytuj] XVI w.

W połowie XVI w. książę Jerzy z żoną Barbarą z Hohenzollernów dokonali przebudowy obiektu na styl renesansowy, wzorując się na Zamku Krolewskim na Wawelu. Z tej racji zamek jest określany mianem Śląskiego Wawelu. W latach 1541-44 wzniesiono południowe skrzydło, a między 1544 a 1547 r. powstało skrzydło wschodnie. Skrzydło północne wzniesiono dopiero po umocnieniu grząskiego terenu od strony Odry. Gdy po wbito kilkuset dębowych pali i osadzeno je na twardym podłożu, można było stawiać fundamenty. W 17 października 1547 r. zmarł książę Fryderyk II, a nadzór na pracami budowlanymi przejął jego syn Jerzy II.

W latach 1554-60 wzniesiono paradną Bramę Wjazdową. Składa się ona z trzech części oraz balustrady. Na dolnej kondygnacja ma motyw antycznego łuku triumfalnego. Ponad łukiem fundator umieścił posągi swój i żony w rzeczywistych wymiarach oraz herby rodowe trzymane przez pary giermków. Książę zlecił także umiezczenie w trzeciej kondygnacji popiersia władców swojej dynastii.

W pierwszym rzędzie wyrzeźbiono popiersia 13 pierwszych władców państwa polskiego:

W drugim umieszczono popiersia książąt śląskich:

Pokrycie takimi zdobieniami rzeźbiarskimi miało na celu głoszenie chwały dynastii Piastów i władców Brandenburgii.

Od strony dziedzińca wyrzeźbiono elewację krużganków, drzwi i okien. Zamek miał bogato wyposażone wnętrza. Jerzy II zamówił we Flandrii arrasy o łącznej długości 300 łokci (170 m). Wyposażenie sal nie dotrwało do naszych czasów.

Przebudową zamku zajmowali się włoscy architekci Jakub i Franciszek Parr. Ich kontynuatorami byli Bernard i Piotr Nierunowie, którzy pod koniec wieku ufortyfikowali rezydencję. Prace budowlane trwały do 1560 r., a wykończenia do 1582 r.

[edytuj] XVII - XIX w.

W 1675 r. na zamku zmarł ostatni potomek z linii Piastów śląskich, Jerzy Wilhelm i rezydencja zaczęła podupadać. Opuszczony zamek uległ niewielkim zniszczeniom w czasie ostrzału miasta przez króla pruskiego, Fryderyka II w 1741 r. Następnie zamek pełnił funkcję karczmy, koszar, magazynu.

[edytuj] Od XX w.

W 1922 r. usunięto z zamku magazyny i przeprowadzono drobne konserwacje: zabezpieczono Bramę Wjazdową. W 1924 r. założono tu Muzeum Miejskie. W 1945 r. budowla została ponownie uszkodzona. W 1952 r. otwarto tu obecne muzeum. W latach 1966-90 budowlę odbudowano na wzór stanu z XVI w. Odnowiono Bramę Wjazdową, krużganki i kilka sal.

Zamek posiadał status zabytku klasy 0 (nomenklatura ta obecnie nie jest już stosowana). Obecnie znajduje się tu Muzeum Piastów Śląskich. Wewnątrz zgromadzone są zabytki związane z historią miasta i ziemi brzeskiej oraz Piastów śląskich.

[edytuj] Galeria

Fragment portalu zamkowego	Fragment portalu zamkowego	Widok na kaplicę św. Jadwigi od strony ogrodu	Ogród "włoski" na dawnym miejscu fortyfikacji zamku
Renesansowy dziedziniec	Renesansowy dziedziniec

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Bibliografia

[edytuj] Internet

[edytuj] Literatura

Bujak A., Zamki i zamczyska, wyd. Editions Spotkania, Warszawa, ISBN 83-85195-91-2
Kaczorowski B., Słownik szkolny zabytki kultury polskiej, wyd. WSiP, Warszawa 1996, ISBN 83-02-05978-1