Liceum Ogólnokształcące św. Marii Magdaleny w Poznaniu

Z Wikipedii

Budynek stanowiący siedzibę szkoły od 1853

Dziedziniec pierwszej siedziby szkoły, dziś zajmowanej przez Szkołę Baletową

Liceum Ogólnokształcące św. Marii Magdaleny w Poznaniu (Ad sanctam Mariam Magdalenam, nazywane też Marynką). Jest to najstarsza poznańska szkoła średnia. Przez wielu historyków (np. Z.Boras) uważana za najstarszą świecką szkołę polską działającą do dziś.

[edytuj] Historia

Data powstania szkoły jest sporna. Sama szkoła uważa za swój początek założenie w 1303 roku szkoły przy ówczesnej poznańskiej farze - kolegiacie św. Marii Magdaleny (stąd nazwa) za pozwoleniem biskupa Andrzeja Zaremby z 1302 roku. Patronem tej szkółki był prawdopodobnie św. Tomasz z Akwinu, który patronował całemu podstawowemu szkolnictwu w średniowieczu. Szkoła ta miała później problemy wychowawcze z powodu zezwalania wykładów przez reformacyjnych nauczycieli - w XV wieku dochodzić miało do aktów wandalizmu. Po sprowadzeniu jezuitów powstało Kolegium Jezuickie, które przejęło kościół, szkołę i kilka innych budynków. Problematyczne jest utożsamienie szkoły z Kolegium, ponieważ szkoła przez pewien czas działała odeń niezależnie. "Marynka" - jak dziś nazywa się samo liceum - może więc jedynie określać się spadkobierczynią Kolegium.

Po zlikwidowaniu Kolegium Jezuickiego w 1773, Komisja Edukacji Narodowej łącząc Kolegium z Akademią Lubrańskiego ustanowiła Szkołę Wydziałową. Po ostatecznym upadku Rzeczypospolitej szkołę podzielono na dwa gimnazja - gimnazjum Fryderyka Wilhelma dla Niemców i gimnazjum św. Marii Magaleny dla Polaków. Tym samym szkoła wrócić miała do nazwy pierwotnej, co było wielokrotnie krytykowane - szkoła nie miała bowiem imienia św. Marii Magdaleny, ale tradycyjną nazwę. Przed wielokrotnym przenoszeniem szkoły miała ona siedzibę w dzisiejszej Szkole Baletowej. Miał w niej gościć Fryderyk Chopin, który dał koncert na terenie byłego Kolegium jezuickiego (dzisiejszy urząd miasta Poznania). W 1858 władze jako Gimnazjum św. Marii Magdaleny, przeniosły szkołę do budynku zaprojektowanego przez Friedricha Butzke odbierając szkole dzisiejszy budynek Szkoły Baletowej. W okresie zaborów gimnazjum to zapisało chlubną kartę będąc kuźnią kadr wielkopolskich działaczy społecznych i politycznych. Po polskich powstaniach i problematycznych aferach walczono o zachowanie nazwy - Niemcy zaczęli ją nazywać Marien Gymnasium. Przekształcone w Gimnazjum Klasyczne po jego ukończeniu gwarantowało jednoznaczne uznananie za ukończenie studiów klasycznych. Szkoła zyskała wtedy rangę ogólnopolskiej, o ogromnie wysokim poziomie tak, że zawsze większość uczniów powtarzała klasy. Szkoła przyjmowała wszystkich o nieprzeciętnych umiejętnościach i zachowaniu, dlatego słynne rodziny powierzały swoich synów szkole. Blisko niej znajdowały się potężne na ówczesne czasy internaty z uczniami z całej Polski. W 1939 roku prezydent Ignacy Mościcki odznaczył gimnazjum Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Po II wojnie światowej grono pedagogiczne oraz uczniowie mieli opinię przeciwników nowych władz. Po rzekomym zabójstwie politycznym dokonanym przez uczniów na koledze, w 1950, szkoła została zamknięta. Uznano, że była to zbrodnia władz. Samo postępowanie procesowe budzi wątpliwości, ponieważ z dnia na dzień w ciągu tygodnia podejrzanych skazano na karę śmierci. Podejrzani przyznali się, jednak jednocześnie mówi się tu o torturach na nich stosowanych. O szkołę 40 lat walczył Związek byłych uczniów Gimnazjum Św. Marii Magdaleny (dziś Stowarzyszenie Absolwentów Gimnazjum i Liceum św. Marii Magdaleny). Z prywatnych pieniędzy wyremontowano szkołę. Szkoła, jako Liceum Ogólnokształcące św. Marii Magdaleny została reaktywowana 1 września 1990. Teraz szkoła ubiega się o zwrócenie zagrabionych w czasie zaborów własności. Nawiązując do średniowiecznych tradycji szkoła utworzyła Bractwo św. Tomasza z Akwinu, którego członkami byli uczniowie, a w którym uczestniczyli także absolwenci sprzed zamknięcia szkoły w 1950 (należy tu zaznaczyć, że są to osoby wpływowe), nauczyciele i inne autorytety. Członkami byli tylko mężczyźni. Jego celem było propagowanie samoulepszania, dyskusja o edukacji i współczesności. Przewodniczył mu obecny dyrektor - Jerzy Sokół. Najważniejszym celem osiągniętym bractwa było przyznanie papieżowi Janowi Pawłowi II złotego medalu z okazji 700-lecia szkoły, który papież odebrał w Rzymie.

[edytuj] Znani wykładowcy

Antoni Bronikowski,
Hipolit Cegielski,
Robert Enger,
Julius Hammling
Robert Hassencamp,
Antoni Jerzykowski,
Ferdynand Marten,
Jan Baptysta Motty,
Marceli Motty,
Leon Wituski
Dr. Kazimierz Szulc (1826 - ?) - pedagog, projektodawca i współzałożyciel Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, publicysta, organizator powstania styczniowego

[edytuj] Wybrani uczniowie

Ta sekcja wymaga określenia jasnych kryteriów wyboru. Kryteria powinny być poparte źródłami, nie mogą naruszać zasady neutralnego punktu widzenia, należy też unikać próżnych wyrażeń takich jak "znani", "najlepsi" itd. Kryteria możesz omówić w dyskusji artykułu.
Zobacz też: Zasady tworzenia list.

Leon Przyłuski (1789-1865) – wychowanek Gimnazjum św. Marii Magdaleny, arcybiskup poznańsko-gnieźnieński i prymas Polski 1845-1865
Ignacy Prądzyński (1792-1850) – wychowanek GMM; dowódca wojsk polskich w bitwie pod Iganiami
Paweł Edmund Strzelecki (1797-1873) – wychowanek GMM (przyjęty do klasy V, następnie naukę pobierał w szkole pijarów); uczestnik powstania listopadowego; badacz Australii i Tasmanii
Karol Marcinkowski (1800-1846) – wychowanek GMM; chirurg i ginekolog; uczestnik powstania listopadowego, więzień polityczny, filantrop, współtwórca pracy organicznej
Gustaw Potworowski (1800-1860) – wychowanek GMM; działacz polityczny i gospodarczy
Jan Konstanty Żupański (1804-1883) – wychowanek GMM; tłumacz z języka niemieckiego dzieł ekonomicznych, księgarz, wydawca, działacz kulturalny
Ludwik Gąsiorowski (1807-1863) – wychowanek GMM; lekarz i historyk medycyny
dr Karol Libelt (1807-1875) – wychowanek GMM; filozof, naukowiec i publicysta; uczestnik powstania listopadowego, działacz niepodległościowy; przywódca polityczny
Teodor Teofil Matecki (1810-1886) – wychowanek GMM; lekarz, działacz społeczny, członek PTPN, inicjator wystawienia pomnika Mickiewicza w Poznaniu
dr Hipolit Cegielski (1813-1868) – wychowanek GMM; filozof, nauczyciel; wydawca, przywódca polityczny, działacz społeczny, przemysłowiec
Piotr Kobyliński (1814-1896) – wychowanek GMM, polski ksiądz katolicki, prałat kolegiaty kaliskiej, uczestnik powstania styczniowego, działacz społeczny i niepodległościowy, tłumacz, publicysta, archeolog, historyk Kościoła i liturgii, regionalista
Maksymilian Jackowski (1815-1905) – wychowanek GMM (odszedł w klasie IV); działacz społeczny i gospodarczy, propagator pracy organicznej
Robert Remak (1815-1865) – wychowanek GMM; histolog (odkrywca włókien Remaka), współtwórca embriologii i nowoczesnej elektroterapii
dr Marceli Motty (1818-1898) – wychowanek GMM; filozof; nauczyciel, działacz społeczny, pisarz
Władysław Niegolewski (1819-1885) – wychowanek GMM; współorganizator nieudanego ataku na Cytadelę w Poznaniu w 1846 r.; działacz społeczny i polityczny, zasłużony w walce o obronę języka i religii w zaborze pruskim
prof. dr hab. Antoni Małecki (1821-1913) – wychowanek GMM; filolog klasyczny, historyk literatury, mediewista, językoznawca, heraldyk, dramaturg, rektor Uniwersytetu Lwowskiego 1872 - 1873; poseł na sejm krajowy galicyjski, dożywotni członek austriackiej Izby Panów od 1881 r.
Edmund Taczanowski (1822-1879) – wychowanek GMM; generał, uczestnik walk niepodległościowych, dowódca powstańczy w czasie powstania styczniowego
Kazimierz Kantak (1824-1886) – wychowanek GMM; więzień polityczny, zwolniony po procesie berlińskim w 1847 r.; uczestnik powstania wielkopolskiego, poseł Sejmu Pruskiego
Leon Wegner (1824-1873) – wychowanek GMM; ekonomista, historyk, jeden z twórców Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
Kazimierz Jarochowski (1828-1888) – wychowanek GMM; historyk, publicysta "Dziennika Poznańskiego", współzałożyciel Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk; poseł Sejmu Pruskiego
Józef Cybichowski (1828-1887) - wychowanek GMM; biskup gnieźnieński 1867 i poznański 1868, więziony 1875-7, bronił polskich praw narodowych
Jan Kanty Działyński (1829-1880) – wychowanek GMM; uczestnik powstania wielkopolskiego; działacz spoleczny, gospodarczy i naukowy
Kazimierz Chłapowski (1832-1916) – wychowanek GMM; działacz społeczny; członek Izby Panów Parlamentu Rzeszy
ks. Augustyn Szamarzewski (1832-1891) – wychowanek GMM; więzień polityczny, działacz gospodarczy i społeczny, obrońca języka ojczystego
Edward Likowski (1836-1915) – wychowanek GMM; arcybiskup poznańsko-gnieźnieński i prymas Polski 1914-1915
prof. Józef Rivoli (1838-1926) - wychowanek GMM; nestor leśnictwa polskiego, doktor h.c. nauk leśnych, profesor geografji leśnictwa i ogólnej hodowli lasu Uniwersytetu Poznańskiego
dr Roman Szymański (1840-1908) – wychowanek GMM; filozof; działacz polityczny, powstaniec styczniowy, publicysta, redaktor "Orędownika"
ks. abp Florian Stablewski (1841-1906) – wychowanek GMM; arcybiskup poznańsko-gnieźnieński i prymas Polski 1891-1906, poseł Sejmu Pruskiego
dr Zygmunt Celichowski (1845-1923) – wychowanek GMM; działacz społeczny, bibliotekarz, historyk, wydawca
Józef Kościelski (1845-1911) – wychowanek GMM (maturę zdał w Braniewie); poeta i dramaturg, poseł sejmu pruskiego i Parlamentu Rzeszy, działacz społeczny i kulturalny
Roman May (1846-1887) – wychowanek GMM; chemik, nauczyciel, działacz społeczny, przemysłowiec
Stanisław Jerzykowski (1847-1927) – wychowanek GMM; lekarz, działacz społeczny, współzałożyciel Towarzystwa Czytelni Ludowych
prof. dr hab. Kazimierz Morawski (1852-1925) – wychowanek GMM; filolog klasyczny, historyk, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego 1906-1907, prezes Polskiej Akademii Umiejętności 1918-1925, kandydat na prezydenta RP w 1922 r.
Antoni Danysz (1853-1925) – wychowanek GMM; historyk kultury, teoretyk wychowania, profesor Uniwersytetu Poznańskiego
dr Władysław Witkowski (1854-1927) – wychowanek GMM; lekarz, działacz społeczny i kulturalny w Ostrowie Wlkp.
prof. dr hab. Bronisław Dembiński (1858-1939) – wychowanek GMM; poseł na Sejm w Wiedniu, poseł do Sejmu Ustawodawczego 1919-1922; wiceminister w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 1918-1920
ks. Wincenty Głębocki (1858-1903) – wychowanek GMM; ceniony pedagog czasów zaborów
Jan Kasprowicz (1860-1926) – wychowanek GMM; wybitny poeta, dramaturg, tłumacz, krytyk literacki i teatralny
Wojciech Trąmpczyński (1860-1952) – wychowanek GMM; adwokat, obrońca Polaków w procesach politycznych w zaborze pruskim; poseł Pejmu Pruskiego i Parlamentu Rzeszy, marszałek Sejmu Ustawodawczego 1919-1922, marszałek Senatu 1922-1928, poseł na Sejm 1928-1935 z ramienia Związku Narodowego
Bernard Chrzanowski (1861-1944) – wychowanek GMM; adwokat; działacz społeczny, kurator szkolny, prezes Związku Sokołów Wielkopolskich; poseł Parlamentu Rzeszy; senator RP 1935-1939
dr Bolesław Krysiewicz (1862-1932) – wychowanek GMM; lekarz i społecznik, organizator szpitala dziecięcego w Poznaniu (obecnie jego imienia)
Witold Leitgeber (1870-1903) – wychowanek GMM; wydawca, księgarz, pisarz
Stanisław Okoniewski (1870-1944) – wychowanek GMM; biskup chełmiński 1926–1944
Roger Sławski (1871-1963) – wychowanek GMM; polski architekt
dr Witold Celichowski (1874-1944) – wychowanek GMM; adwokat; działacz polityczny
Jarogniew Drwęski (1875-1921) – wychowanek GMM; adwokat, obrońca w procesach Michała Drzymały i nauczycieli wrzesińskich, działacz patriotyczny, pierwszy polski prezydent Poznania 1919-1921
Cyryl Ratajski (1875-1942) – wychowanek GMM; prezydent Poznania 1922-1934 i 1939 , minister Spraw Wewnętrznych 1924-1925, podczas II wojny światowej delegat Rządu Emigracyjnego na Kraj
bł. ks. Narcyz Putz (1877-1942) – wychowanek GMM; Błogosławiony Męczennik Kościoła - 1 ze 108 Błogosławionych Męczenników II wojny światowej
Michał Sobeski (1877-1939) – wychowanek GMM; współtwórca i profesor Uniwersytetu Poznańskiego
Kazimierz Cwojdziński (1878-1948) - wychowanek GMM; matematyk, profesor Szkoły Inżynierskiej w Poznaniu
Antoni Banaszak (1881-1932) – wychowanek GMM; prawnik, organizator polskiego sądownictwa w Wielkopolsce po I wojnie światowej
Karol Radoński (1883-1951) – wychowanek GMM; biskup włocławski 1928-1951
ks. bp Tadeusz Paweł Zakrzewski (1883-1961) – wychowanek GMM; biskup pomocniczy diecezji łomżyńskiej 1938-1946, biskup ordynariusz diecezji płockiej 1946-1961
dr Stanisław Celichowski (1885-1947) – wychowanek GMM; adwokat; działacz polityczny
prof. dr Wiktor Dega (1896-1995) – wychowanek GMM; doktor nauk medycznych, światowej klasy ortopeda, autor ponad 180. rozpraw naukowych, ekspert WHO w zakresie readaptacji
prof. dr hab. Janusz Zeyland (1896-1944) – wychowanek GMM; lekarz ftyzjatra, organizator Centralnego Biura Gruźlicy i pierwszego w Polsce oddziału leczenia dziecięcej gruźlicy płuc
Wacław Taranczewski (1903-1987) – wychowanek GMM; artysta malarz
Henryk Zygalski (1906-1978) – wychowanek GMM; matematyk, kryptolog, łamacz kodu Enigmy
Feliks Krawiec (1906-1939) – wychowanek GMM; botanik, znawca roślin zarodnikowych, działał na rzecz ochrony przyrody
ks. Tadeusz Kirschke (1908-1996) - wychowanek GMM; kapelan wychodźstwa polskiego we Francji, Niemczech i Anglii; więzień hitlerowskich obozów koncentracyjnych; kapelan Radia Wolna Europa
Przemysław Warmiński (1908-1939) – wychowanek GMM; tenisista i hokeista
Stanisław Sroka (1909-1967) – wychowanek GMM; prezydent Poznania 1945-1948, organizator pierwszych po wojnie Międzynarodowych Targów Poznańskich, minister gospodarki komunalnej
prof. dr hab. Witalis Ludwiczak (1910-1988) - wychowanek GMM; hokeista, olimpijczyk z Lake Placid 1932 i Garmisch-Partenkirchen 1936; sędzia sądów powszechnych, profesor prawa UAM w Poznaniu i Uniwersytetu w Genewie
Jerzy Waldorff (1910-1999) – wychowanek GMM (maturę zdał w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu); pisarz, publicysta, krytyk muzyczny i działacz społeczny - założyciel Społecznego Komitetu Opieki na rzecz Ochrony Starych Powązek
Witold Kochański (1911-1988) – zdawał maturę w GMM; filolog polski, znawca i popularyzator kultury serbołużyckiej, filozof, pedagog
ks. kard. Adam Kozłowiecki (1911-2007) – wychowanek GMM; misjonarz w Zambii, pierwszy arcybiskup metropolita Lusaki 1959-1969, przewodniczący Papieskich Dzieł Misyjnych w Zambii 1970-1991 uczestnik Soboru Watykańskiego II i sesji Światowego Synodu Biskupów w Watykanie, kardynał od 1998 r.
Leon Marszałek (1912-1996) – wychowanek GMM; działacz ZHP, ostatni komendant Szarych Szeregów; naczelny redaktor wielu wydawnictw, zwłaszcza encyklopedycznych i słowników
dr Karol Hoffmann (1913-1971) – wychowanek GMM; lekkoatleta, skoczek w dal, wzwyż i trójskoczek, 8-krotny mistrz Polski, olimpijczyk z Berlina 1936; propagator porannej gimnastyki w Polskim Radiu
Wacław Eborowicz (1915-1994) – wychowanek GMM; polski duchowny katolicki, filolog, patrolog, profesor seminarium w Pelplinie.
prof. dr hab. inż. dypl. Jerzy Doerffer (ur. 1918-2006) – wychowanek GMM; rektor Politechniki Gdańskiej 1981-1984; specjalista w dziedzinie budowy okrętów, pięciokrotny doctor honoris causa uczelni technicznych
o. Marian Żelazek (1918-2006) – wychowanek GMM; misjonarz i organizator ośrodka opieki nad trędowatymi w Indiach, kandydat do Pokojowej Nagrody Nobla w 2002 r.
ks. prałat prof. dr hab. Marian Wolniewicz (1919-2005) - wychowanek GMM; teolog, biblista, tłumacz biblijny, wykładowca Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, kapelan honorowy papieski
prof. Stefan Stuligrosz (ur. 1920) – wychowanek GMM (maturę zdał w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu); rektor Akademii Muzycznej w Poznaniu, dyrygent Poznańskich Słowików
prof. dr hab. Czesław Jackowiak (1923-1994) – wychowanek GMM; specjalista w dziedzinie prawa pracy; rektor Uniwersytetu Gdańskiego 1987-1990
ks. abp Marian Przykucki (ur. 1924) – wychowanek GMM; biskup ordynariusz diecezji chełmińskiej 1981-1992, arcybiskup-metropolita diecezji szczecińsko-kamieńskiej 1992-1999
ks. kan. prof. Aleksander Bystry (1925-2003) – wychowanek GMM, wykładowca Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu, publicysta katolicki, wieloletni kapelan sióstr serafitek
Lech Domeradzki (ur. 1929) – wychowanek GMM; polityk, sędzia, minister sprawiedliwości 1983-1988
Artur Marciniak (ur. 1987) – wychowanek LO MM; piłkarz, uczestnik Mistrzostw Europy U-19 w 2006 i Mistrzostw Świata U-20 w 2007