Języki w Unii Europejskiej
Z Wikipedii
Na terenie Unii Europejskiej 23 języki mają status języka oficjalnego.
W 2007 roku taki status uzyskał język irlandzki, który w samej Irlandii został wyparty przez angielski na skutek tego, że większość ludności opuściła ten kraj, a reszta wymieszała się z osobami anglojęzycznymi. Jednakże za tłumaczenia będzie płacił rząd Irlandii, gdyż bardzo mało osób posługuje się irlandzkim jako pierwszym językiem, a w szkołach naucza się go wszystkich tak jak martwej łaciny.
Spis treści |
[edytuj] Oficjalne języki Unii Europejskiej
Unia Europejska na skróty | |
• Agencje UE |
• Obywatelstwo |
- angielski
- bułgarski
- czeski
- duński
- estoński
- fiński
- francuski
- grecki
- hiszpański
- irlandzki
- litewski
- łotewski
- maltański
- niderlandzki
- niemiecki
- polski
- portugalski
- rumuński
- słowacki
- słoweński
- szwedzki
- węgierski
- włoski
Poza tym we wszystkich tych krajach występuje szereg języków bez statusu języka urzędowego, języków o zasięgu lokalnym, dialektów i odmian. Czasem są one językami używanymi w sytuacjach nieformalnych, mniej prestiżowymi, obsługującymi uboższe grupy społeczne, jak na przykład język gaelicki w Szkocji. W wielu krajach języki, którym grozi wymarcie, są subsydiowane przez rząd.
W wielu z tych języków zauważalne jest zjawisko diglosji.
[edytuj] Komunikacja wewnątrz europejskich organów
Większość języków indoeuropejskich, na które silnie wpłynęła łacina, w odmianie pisanej jest łatwiej zrozumiała dla ich użytkowników niż oficjalnie nazywany w Chinach jednym językiem język chiński, który posiada około 900 odmian i dialektów. Często zresztą określanie jakiegoś języka jest kwestią polityczną, na przykład pomimo dużych podobieństw język serbochorwacki nazywa się dzisiaj chorwackim, serbskim i bośniackim.
Jednym z projektów sztucznego języka europejskiego jest interlingua, będąca uproszczoną odmianą łaciny. Środowiska esperantystów chciałyby, aby językiem roboczym Unii Europejskiej stało się esperanto. Esperantyści wysuwali również projekt wprowadzenia esperanto jako języka liturgicznego w Kościele rzymskokatolickim zamiast łaciny. We Francji zarejestrował się nawet ruch polityczny EDE (pol. Europa demokracja esperanto), który w programie wyborczym zawarł wprowadzenie esperanto do nauczania w szkołach jako pierwszego języka obcego i jako roboczego języka Unii Europejskiej. Nie uzyskał on jednak w żadnym regionie poparcia wyższego niż 0,5% w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Podobny ruch powstał ostatnio również w Niemczech.
Język angielski ma trudną ortografię, która w samej Wielkiej Brytanii powoduje ogromne straty, chociażby w obrocie pocztowym. Dlatego powstały plany uproszczenia jej. Problem nadal jednak stanowi niemożność pogodzenia odmiennej wymowy języka angielskiego w różnych krajach i regionach. Na przykład język szkocki (scots) uważany jest przez jednych badaczy za grupę dialektów języka angielskiego, przez drugich za samodzielny język. Dla Anglików jest on jednak niezrozumiały. Poza tym w samej Wielkiej Brytanii nauczanymi językami obcymi są przeważnie francuski, hiszpański, czasami włoski.
Najpopularniejszym językiem obcym, jakiego uczą się Europejczycy jest język angielski, język francuski,język niemiecki, język hiszpański. W Danii 100% uczniów uczy się angielskiego, w Holandii 60% posługuje się także obok angielskiego także niemieckim. We Francji i Włoszech ponad 60% dzieci, młodzieży i studentów uczy się w szkołach języka hiszpańskiego. W krajach łacińskich, takich jak Hiszpania, Włochy, Portugalia, ludzie wykształceni znają często bardzo dobrze język francuski. W Niemczech największą popularnością cieszą się angielski, francuski i łacina.
W najlepiej rozwiniętych krajach Unii Europejskiej od jakiegoś czasu stają się coraz popularniejsze w szkołach zwykłych i prywatnych takie języki jak: język hiszpański, język rosyjski i języki azjatyckie, takie jak język japoński i chiński, gdyż Japończycy i Chińczycy są głównymi pozaeuropejskimi partnerami handlowymi Europejczyków.
Dobrym przykładem wielojęzyczności mogą być dla Europy takie federacje, jak Kanada i Szwajcaria, gdzie wszystkie języki są równouprawnione.
[edytuj] Języki nieposiadające statusu oficjalnych w Unii Europejskiej
Mieszkańcy Katalonii i Kraju Basków chcieliby, aby status języków oficjalnych Unii Europejskiej uzyskały także język kataloński i język baskijski. Tymczasem brak postanowień co do języka luksemburskiego, który w Luksemburgu jest językiem potocznym, a gazety wydawane są w języku niemieckim i języku francuskim. Statusu języka Unii Europejskiej nie posiada również rosyjski, który jest językiem bardzo silnej mniejszości rosyjskiej w Estonii, na Łotwie i Litwie. Rządy tych krajów najprawdopodobniej nie będą się ubiegać o taki status, gdyż w czasach ZSRR mieszkańcy republik nadbałtyckich poddawani byli rusyfikacji. W Estonii Rosjanie nie mają nawet prawa do dwujęzycznych tablic informacyjnych, zaś na Łotwie w szkołach dopuszczalny jest jedynie łotewski jako język wykładowy, nawet w szkołach, gdzie kształcą się prawie sami Rosjanie, którzy łotewski znają bardzo słabo.
- waloński
- luksemburski
- kataloński
- kaszubski
- galego
- baskijski
- lapoński
- fryzyjski
- farerski
- sardyński
- liguryjski
- języki regionalne w Wielkiej Brytanii: walijski, gaelicki, szkocki
- języki regionalne we Francji: szampański, prowansalski, alzacki, bretoński
- języki regionalne w Niemczech: plattdeutsch, dolnołużycki, górnołużycki
- rosyjski
- cygański (romski)
- retoromański
- język migowy
[edytuj] Liczba użytkowników
Język | Liczba ludności UE posługująca się językiem | ||
---|---|---|---|
jako język ojczysty |
jako język obcy |
razem | |
angielski | 13% | 34% | 47% |
francuski | 12% | 16% | 28% |
niemiecki | 18% | 10% | 28% |
hiszpański | 9% | 6% | 15% |
włoski | 13% | 2% | 15% |
polski | 9% | 1% | 10% |
niderlandzki | 5% | 1% | 6% |
rosyjski | 1% | 6% | 7% |
szwedzki | 2% | 1% | 3% |
grecki | 3% | 0% | 3% |
czeski | 2% | 1% | 3% |
portugalski | 2% | 0% | 2% |
węgierski | 2% | 0% | 2% |
duński | 1% | 1% | 2% |
słowacki | 1% | 1% | 2% |
kataloński | 1% | 0% | 1% |
fiński | 1% | 0% | 1% |