Robert Franciszek Walenty Lamezan de Salins
Z Wikipedii
Robert Franciszek Walenty Lamezan de Salins (ur. 14 sierpnia 1869 w Mödling pod Wiedniem, zm. 29 listopada 1930 we Złoczowie[1]) - graf, generał major Cesarskiej i Królewskiej Armii, generał dywizji Wojska Polskiego.
Spis treści |
[edytuj] Rodzina
Był synem Edwarda, prezesa Sądu Krajowego, i Marii de Mack. Piotr Stawecki podaje, że był potomkiem austriackiej rodziny arystokratycznej pochodzenia francuskiego. Problemy z określeniem narodowości generała przedstawił Jan Rydel. "Według akt austriackich języka polskiego wcale nie znał, a jedynem jego związkiem z Polską byłaby jego służba w Galicji i małżeństwo z Polką, Ireną z hrabiów Wolańskich primo voto Pinińską. W aktach polskich Lamezan podał narodowość polską. Deklarację tę wzmacnia fakt, że powierzono mu bardzo odpowiedzialne misje wojskowo-dyplomatyczne." Jego córka, Irena (ur. 1904) wyszła za mąż za późniejszego generała Tadeusza Komorowskiego. Poza córką przybrał dwóch synów. Posiadał tytuł hrabiego Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
[edytuj] Słuzba w cesarskiej i Królewskiej Armii
Służbę rozpoczął 18 sierpnia 1890 w 6 Pułku Dragonów. Absolwent austriackiej Akademii Sztabu Generalnego. Walczył w I wojnie światowej na stanowiskach: dowódcy pułku jazdy i Brygady Kawalerii. W C. K. Armii został spensjonowany z dniem 1 stycznia 1919.
[edytuj] Słuzba w Wojsku Polskim
5 grudnia 1918 przyjęty został do Wojska Polskiego. Od stycznia do czerwca 1919 był szefem Polskiej Misji Wojskowej w Bukareszcie. Od 10 do 15 czerwca tego roku był polskim przedstawicielem przy misji alianckiej we Wschodniej Małopolsce, po czym, do 20 lipca dowodził Okręgiem Etapowym "Lwów". Następnie przewodniczył delegacji polskiej pertraktującej z Rumunią o Pokucie. Od 11 sierpnia do 7 grudnia tego roku kierował Polską Misją Wojskową w Berlinie. Po powrocie do kraju objął dowództwo 12 Dywizji Piechoty i sprawował je do 10 stycznia 1920. Formalnie został zwolniony ze tego stanowiska 12 marca [2].
11 stycznia tego roku wyznaczony został na stanowisko dowódcy Okręgu Generalnego "Pomorze". W marcu tego roku przeniesiony został do Lwowa na równorzędne stanowisko dowódcy Okręgu Generalnego "Lwów". Od 20 sierpnia do 16 września 1920, w decydującej fazie wojny z bolszewikami dowodził Frontem Południowo-Wschodnim i 6 Armią. Następnie powrócił na poprzednie stanowisko. Dowodził lwowskim okręgiem do 31 sierpnia 1921, po czym został urlopowany z powodów zdrowotnych, a z dniem 1 lipca 1922 przeniesiony w stan nieczynny. W sierpniu 1923 powrócił do czynnej służby. Pozostawał w dyspozycji szefa Oddziału V Sztabu Generalnego WP. Z dniem 30 września 1926 przeniesiony został w stan spoczynku. Osiadł w majątku Świrz pow. Przemyślany.
[edytuj] Opinie
W grudniu 1922 ówczesny szef sztabu Generalnego WP i przewodniczący Biura Ścisłej Rady Wojennej, marszałek Józef Piłsudski sporządził opinie 95 generałów pozostających w służbie czynnej, w tym o generale Robercie Lamezan-Salins, którego scharakteryzował w sposób następujący: "Do operacji, zdaniem moim, zupełnie niezdatny. Dowodziłby zawsze bardzo i bardzo miernie W razie potrzeby zdatny do użycia jako dowódca OK, tylko – broń Boże – nie w Galicji, a specjalnie wschodniej, gdzie natychmiast ulegnie manii protekcyjnej w stosunku do znajomych, kolegów, krewnych i przyjaciół. Gładki w obejściu, mógłby być użyty w misjach dyplomatycznych, w których potrzebna jest jedynie obserwacja, a nie charakter czy wymaganie."
[edytuj] Awanse:
- podporucznik (leutnant) – 1890
- porucznik (oberleutnant) – 1894
- rotmistrz (rittmeister II kl.) - 1898
- rotmistrz (rittmeister I kl.) - 1900
- major (major) – 1908
- podpułkownik (oberstleutnant) – 1911
- pułkownik (oberst) – 1914
- generał brygady (generalmajor) – 9 lutego 1918 ze starszeństwem z 1 listopada 1917 [3]
- generał dywizji – zweryfikowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1919
[edytuj] Ordery i odznaczenia:
[edytuj] Źródła
- Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 45.
- Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6, s. 191.
- H. P Kosk, Generalicja Polska, t. 1, Oficyna wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1998.
- Jan Rydel, W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918, Księgarnia Akademicka, Kraków 2001, ISBN 83-7188-235-1, s. 218-219.
- Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 116.
- Antonio Schmidt-Brentano, Die k. k. bzw. k. u. k. Generalität 1816-1918, Wiedeń 2007.
- Mieczysław Cieplewicz, Generałowie polscy w opinii J. Piłsudskiego, Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1966, Nr 1 (37), s. 324.
Przypisy
- ↑ Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podają, że zmarł we Lwowie, Piotr Stawecki w Świrzu, a Jan Rydel w Złoczowie.
- ↑ Dekret L. 2601 Naczelnego Wodza WP z dnia 12 marca 1920 r. w: Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 27.03.1920 r.
- ↑ Takie daty podał Antonio Schmidt-Brentano. Natomiast Jan Rydel, jako datę awansu podał 1 lutego 1917. Piotr Stawecki ograniczył się do wskazania roku awansu - 1917.